De eerste zet van Rudy Lampe als minister van Onderwijs is meteen een hele ambitieuze. Deze week kondigde hij zijn plan aan om vanaf januari Papiamento als voertaal op alle scholen in te voeren. Dit na een proef op twee basisscholen die vijf jaar heeft geduurd en volgens Lampe succesvol is geweest.
Alleen op protestantse scholen blijft Nederlands de voertaal. Het zal tien jaar duren voordat het hele proces klaar is. Zo gaat alles nou eenmaal binnen het onderwijs; traag. Je voelt de gletsjer niet bewegen. De gevolgen van dit besluit zijn echter minstens zo ingrijpend en belangrijk als dat als morgen wordt aangekondigd dat er genoeg gas of aardolie uit onze wateren zal worden gehaald om ons tot Dubai van de Caribbean om te toveren. Het is revolutionair, moedig, hard nodig, maar ook een verdomd riskant besluit. Want om dit goed te doen is heel veel geld nodig. Onderwijs is zo’n beetje de minst sexy portefeuille want je ziet inhoudelijk geen resultaten binnen vier jaar. Maar om dit te laten slagen zal minstens zoveel geld in onderwijs worden gepompt als in infrastructuur. En van dat geld ga je heel lang niks zien. Op Aruba staat dat praktisch gelijk aan politieke zelfmoord.
Veel reacties hierop waren negatief en dat is ergens ook wel begrijpelijk. We kennen niks anders dan Nederlands als voertaal op school en door over te schakelen naar onze eigen kleine taal zouden we onze kansen op hoger onderwijs in Nederland, een aansluiting naar de grote wereld buiten, schaden. Ook las ik het argument dat er nog geen data is over hoe het de leerlingen van Colegio San Hose en Colegio Conrado Coronel is vergaan in het voortgezet onderwijs. Ze beginnen daar nu pas. Ouders die persé hun kinderen Nederlands onderwijs willen geven omdat zij vinden dat dit voor betere aansluiting tot hoger onderwijs in Nederland zou zorgen hebben nu minder keus. Ik snap die redenering ook wel, al is het niet meer van deze tijd.
Aruba is nog altijd uniek in deze wereld. Samen met nog twee andere kleine eilanden spreken we onze geheel eigen taal. Dat idee op zich al doet denken aan een langvervlogen tijd waarin lijnvluchten tussen de continenten duur en schaars waren. Tegelijkertijd is Aruba van oudsher een aanmeerplek voor de hele wereld. Lang voor er sprake was van globalisatie waren wij daar al, dankzij onze geografische ligging en het feit dat we onderdeel zijn van een Koninkrijk in Europa, allemaal versterkt door de raffinaderij en ons toerisme. We namen onze infrastructuur en economie uit de VS en veel van ons eten, muziek uit Latijns-Amerika. Onze rechtstaat en ons onderwijs hebben we van Nederland. Maar Papiamento is onze eerste taal. Het is de taal waarin de meesten van ons hier hebben leren nadenken en praten. Hoe internationaal georiënteerd wij ook zijn, dit was, is en blijft een essentieel gegeven. Wat wij feitelijk hebben gedaan sinds de komst van de fraters is naar school gaan met een extra obstakel.
Onderzoek wereldwijd heeft aangetoond dat onderwijs in de eerste taal het beste is. Hier op Aruba zijn we er trots op dat we vier talen kunnen spreken, maar het feit blijft dat onze eigen mooie, maar geografisch en antropologisch piepkleine taal onze eerste is. Toch hebben we tot nu niets anders dan onderwijs in het Nederlands gekend. Feit is inderdaad dat er genoeg Arubanen zijn die in Nederland hebben gestudeerd en nog studeren en dit met succes hebben gedaan. Feit is ook dat een heleboel Arubanen het daar niet halen, mede vanwege een taalachterstand. Ik ken Arubanen die er nog steeds wonen en van wie het geschreven en gesproken Nederlands nog altijd belabberd is. Het is hun taal niet, punt uit. Trouwens. de reden waarom ik zo goed Nederlands schrijf is simpelweg omdat Nederlands mijn eerste taal is. Mijn Arubaanse moeder voedde ons in het Nederlands op sinds ik daar was geboren. Papiamento is weliswaar altijd dichtbij geweest, maar ik heb het pas veel later echt goed onder de knie gekregen.
Onderzoek wijst uit dat een andere taal leren ‘as a foreign language’ (denk aan het oefenen voor de TOEFL-test als je wil gaan studeren in de VS) effectief werkt. Arubanen hebben dat niet gehad. Onze mensen hebben onderwijs gehad in een systeem dat aan de deur aannam dat zij de taal machtig waren terwijl dit in veruit de meeste gevallen helemaal niet het geval was. Dat Arubanen alsnog hun bul hebben gehaald in Nederland is niet omdat, maar ondanks dat Nederlands de voertaal was. Onderwijs hoort je kritisch te leren nadenken. Maar wanneer het niet in je eigen taal gebeurt dan is de kans groot dat je lesmateriaal simpelweg uit je hoofd gaat opdreunen en je geest niet daadwerkelijk slijpt door het materiaal ook echt te proberen te doorgronden. Denk aan hoeveel mensen het niet hebben gehaald. Zoveel gemiste kansen.
Maar goed, daarom is het besluit om van taal te switchen zo ingrijpend. Het treft direct ons DNA als bevolking op tal van vlakken. Het is ook vooruitzien. Mensen hebben het nog steeds over onze band met Nederland en het belang van dat onze jongeren daar gaan studeren. Als je kijkt naar de invoering van nieuwe leenstelsel, dan zie je dat Nederland keihard de deur heeft dichtgegooid. In Nederland studeren is nu een bijna onbetaalbare onderneming. Ergens snap ik dat ook wel, want al die bursalen uit de ABC-eilanden zijn een enorme extra druk op het onderwijssysteem, het kamerbestand en in sommige gevallen zelfs lotingen. En dan haalt een groot deel van die kids het niet, mede ook vanwege die taalachterstand. Steeds meer schoolverlaters kiezen dus voor de regio, en terecht. Tenslotte vraag ik me af of er over pak hem beet tien jaar überhaupt nog sprake is van een Koninkrijk en dus een band met Nederland. Dus waarom nog vasthouden aan hun systeem?
Bron: Den Cayente
Ariën Rasmijn (1975) is freelance journalist. Naast zijn publicaties in Amigoe en diverse andere media schrijft hij in deze column regelmatig over nieuws en politiek in Aruba. Hij stelt reacties op prijs via: [email protected]. Lees meer…
Deze discussie deed zich jaren geleden ook al voor langs gelijke lijnen. Over het algemeen hadden en hebben Arubanen een hekel aan schrijven in welke taal dan ook. Dat was een groot probleem. En inderdaad ging dat in geen enkele taal echt goed. Een scriptie schrijven in het Papiamento lukte niet, evenmin in het Engels of Nederlands. Dat is uitgeprobeerd maar niet op een grote populatie. Jaren geleden ging het onderwijs in het Papiamento niet door, omdat leerboeken in die taal maken en aanpassen vrijwel onmogelijk is vanwege het ontbreken van de kennis en het gigantische bedrag dat er jaarlijks mee gemoeid is. Wij zijn er altijd vanuit gegaan dat je de taal moet leren van het land waar je woont in woord en geschrift. Tot onze verrassing spraken veel Europese Nederlanders geen Papiamento ook als ze al jaren daar woonden. Dat vonden wij een ‘falta di respet’.
Pader Lampe verandert wel eens vaker van inzicht. Hij vond dat Aruba onafhankelijk moest worden en in 2005 vond hij dat Aruba een provincie van Nederland moest worden. Twee maal links is ook rechts! Zijn huidige voorstel speelt in op vermeende emotionele gevoelens van achterstelling die onbetaalbaar zijn en dat weet hij ook. Het voorstel zal het niet halen, veel te duur. Minister Lampe kan zich beter en minder vruchteloos storten op de armoedebestrijding en het voorkomen dat kinderen hun opleiding niet afmaken. Renée van Aller&John de Vries
Dus ook op Aruba wordt het papiaments heilig verklaard…
inderdaad: hoe dom kan je zijn…
welk goed boek kan je lezen in deze taal? welke cursus kan je volgen in dee taal? waar kan je op internet dingen opzoeken in deze taal? zijn er goede kranten of tijdschriften in deze taal?
Nee is het antwoord.
Dus wat is de bedoeling van dit idee?
ik weet het, namelijk stemvee creëren voor de maffia politici..
domme mensen zijn makkelijk te overtuigen…en van alles wijsmaken..
Op Curacao is er al een verloren generatie, die alleen met crimineel gedrag aan geld kunnen komen..of een onderbetaald baantje hebben.
lekker goedkoop werkvolk en stemvee is het resultaat!!
Grappig, de reaguurders van dit forum denken dat zij een stem hebben er over taal en cultuur op Aruba.
@Kiko: het merendeel van de Engelssprekenden zijn toch ook makamba’s? Of snap ik nu nog steeds niet wat een makamba is.
Als je zo’n hekel aan de macamba’s en hun taal hebt maak dan maar Engels de voertaal op de scholen. Kunnen we tenminste nog met de toeristen communiceren. Hopi lolo swa – Dumbasses!
Je voelt de gletsjer niet bewegen.
Hier op Aruba zijn we er trots op dat we vier talen kunnen spreken, maar het feit blijft dat onze eigen mooie, maar geografisch en antropologisch piepkleine taal onze eerste is.
Met global warming, zullen wij de gletsjers wel voelen als die bewegen.
Twee, het is niet waar dat wij vier talen spreken.
Tijd om te stoppen om ons zelf voor gek te houden.
The average in in the street kan zijn weg vinden in het spaans, nederlands en engels.
Maar dat betekent die dat wij die talen beheersen.
Drie, tijd om over te schakelen naar het spaans en engels.
Laat papiamento uisterven. Het nederlands is al uitgestorven.
En met nederlands kun je ook niet ver komen.
Hoogstens, nederland, belgie en suriname.
Hoorde gisteren in Punda een taxi chauffeur in het Papiaments aan een aantal Amerikaanse toeristen vragen of ze een taxi nodig hadden. Ze keken hem aan alsof ze water zagen branden.
Weet niet of hij iets heeft verdiend gisteren, vrees van niet.
Pas als er genoeg wordt geboden om uit een isolerende taal te kunnen stappen, pas dan is onderwijs geslaagd. Hele volksstammen kunnen noch nederlands, noch engels en spreken zelfs gebrekkig papiaments. En dat op een eiland wat als hoofdbron van inkomen buitenlands toerisme heeft en zich als “internationaal” verkoopt.
Ik denk dat de minister van onderwijs het protestants onderwijs zal moeten uitbreiden, aangezien men daar wel het licht heeft gezien voor hen die verder willen in de maatschappij. Maar de taalzelfbevredigers zijn weer blij, en de opgroeiende jeugd weer terug bij af, want de rest van het taalonderwijs is nog steeds erbarmelijk slecht. De keus waar men later verder wil gaan studeren is nu dus gereduceerd tot landen waar men slecht nederlands verstaat dan wel slecht engels of slecht spaans. Maar papiaments kunnen we wel, we hebben er alleen niets aan buiten de grens. Welk systeem je ook hanteert of waar je wilt gaan studeren, de taal zal beheersbaar moeten zijn.
Overigens; De kans was erg groot dat indien deze journalist in het papiaments was onderwezen dat hij geen baan had, gezien het droef slecht onderwijs vwb andere talen. Deze journalist moet zijn verstandige moeder dankbaar zijn die hem het juiste gereedschap heeft aangedragen.
Hoe dom kun je zijn ?
Hier is van toepassing : dom , dommer en het aller stomst !