Nederlandse banken zijn nog steeds te laks bij het signaleren en voorkomen van financieel-economische criminaliteit, zoals witwassen. De poortwachtersfunctie van banken is te vaak niet op orde, ondanks waarschuwingen en maatregelen van De Nederlandsche Bank (DNB).
Dat stelt DNB dinsdag in antwoorden op vragen van minister Wopke Hoekstra van Financiën naar aanleiding van de megaschikking die ING begin deze maand trof met het Openbaar Ministerie. De bank kocht voor een bedrag van €775 mln strafvervolging af voor zijn rol bij vier witwaszaken, die volgen het OM slechts het topje van de ijsberg waren.
In de fout
Hoekstra wilde na deze schikking – de hoogste die een bank ooit trof in Nederland – van DNB weten of andere banken in Nederland de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft) wel voldoende naleven.
DNB-brief in antwoord op minister van financiën Wopke Hoekstra
De toezichthouder trekt stevige conclusies. ING is bepaald niet de enige bank die in de fout gaat bij de controle op financieel-economische criminaliteit. De toezichthouder ziet ‘te vaak dat binnen de bank de poortwachtersfunctie onvoldoende op orde is.’ Meerdere banken doen te weinig onderzoek naar wie hun klanten zijn en er is sprake van gebrekkige transactiemonitoring.
Onvoldoende
Tegelijkertijd hamert DNB juist al jaren op het belang voor banken om te zorgen dat ze niet betrokken raken bij financieel-economische criminaliteit. Maar waar ING eerder al te weinig in actie kwam zodat een strafrechtelijk onderzoek onvermijdelijk werd, daar blijken ook andere banken onvoldoende te luisteren naar hun toezichthouder. ‘Ondanks handhavende maatregelen en nadere uitleg van wet- en regelgeving constateert DNB dat verschillende instellingen hun verantwoordelijkheid nog onvoldoende adequaat oppakken.’
‘Ik zal zelf ook uitdragen dat ik weinig clementie heb met het niet op orde zijn van systemen of procedures’ • Wopke Hoekstra (Financiën)
In zijn wekelijkse gesprek met RTL noemt minister Hoekstra de constatering van DNB ‘zorgelijk’. ‘Het gaat niet om een kleinigheid, het gaat om het respecteren van het wetboek van strafrecht’, aldus Hoekstra, die zei niet te weten of er nog meer schikkingen à la ING in het verschiet liggen. ‘Ik heb geen enkele aanleiding om dat te geloven, ik word daar ook niet over geïnformeerd.’
Verantwoordelijkheid top bank
DNB wil onder meer dat bestuurders van de bank zich veel meer gaan bemoeien met de uitvoering van het anti-witwasbeleid. Een van de problemen bij ING was dat dit bij meerdere afdelingen binnen de bank was belegd en dat managers hoger in de organisatie zich er niet tot nauwelijks mee wilden bemoeien. Uiteindelijk wist het Openbaar Ministerie geen natuurlijke personen aan te wijzen voor het falen van de compliance bij ING.
DNB wil dat bestuurders van financiële instellingen zich ‘persoonlijk committeren’, zodat de hele bank doordrongen wordt van het belang om financieel-economische misdaden te voorkomen. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering moet dan ook nadrukkelijk binnen de raad van bestuur worden gelegd, en niet meer zoals nu vaak het geval is veel lager in de organisatie.
Hoekstra sluit zich aan bij die aanbeveling. ‘Cultuur begint aan de top, in de raad van bestuur. Men zal daar als cultuurdrager moeten uitdragen dat het menens is. Ik zal zelf ook uitdragen dat ik weinig clementie heb met het niet op orde zijn van systemen of procedures.’
Bron: Financieel Dagblad