Uw ingezonden brief in de Knipselkrant Curacao? Stuur uw brief voor 17:00 uur naar emailadres: INGEZONDEN. Wij publiceren uw brief zonder deze in te korten.

De redactie van de Knipselkrant Curacao is niet verantwoordelijk voor de inhoud.
Ingezonden stukken die beledigende of discriminerende taal bevatten worden door ons niet gepubliceerd.

Vandaag laten we Bart Flos aan het woord

“De mens heeft de taal uitgevonden om zijn diepste klagen te bevredigen”…..

Is dat zo?

De hele dag staat ons brein bloot aan een overvloed aan kennis en informatie. Uit zowel oude als nieuwe media weten we alles over alles. Nieuws uit Lutjebroek bereikt je net zo snel als nieuws uit Syrië. Maar we worden eerder negatief dan positief beinvloed en dat verspreiden we vervolgens binnen onze Kleine Groepen. Dat kan ook anders.

Vergeet de grote groepen, de mensenmassa’s, multinationals, mammoetconcerns en mediaconglomeraten: wij mensen ervaren totaal geen band met dit soort gedrochten! We houden ons schuil in Kleine Groepen van vijf tot vijftien soortgenoten waarmee we dagelijks het meest direct en frequent in verbinding staan, zowel zakelijk als privé. Daar kennen we iedereen en daar voelen we ons veilig. Binnen de Kleine Groep bieden we collectief weerstand aan alles wat we niet begrijpen of niet kunnen verwerken. Alle menselijke emoties ontstaan en worden versterkt of verzwakt binnen de Kleine Groep.

Robin Ian MacDonald is een Engelse antropoloog en evolutiebioloog, gespecialiseerd in het gedrag van primaten (waaronder wij, de mens). Het getal van Dunbar (150) is de vermeende cognitieve grens aan het aantal individuen met wie een persoon een stabiele sociale relatie kan onderhouden. Dat getal is het resultaat van serieus antropologisch onderzoek. Het getal 150 is een extrapolatie naar de menselijke soort in relatie tot de grootte van ons brein. Het is het maximaal aantal soortgenoten dat jij kunt ‘kennen’. Voor meer is je brein ongeschikt. Daarbinnen vind je het maximum aantal échte vrienden dat je hebt (5) en de grootte van de Kleine Groep (5 tot 15). Dat zijn bijvoorbeeld je directe collega’s, je familie, je gezin of je vriendenclub (inclusief je vijf beste vrienden).

Wij zijn homo sapiens sapiens, de denkende, moderne mens en we hebben miljoenen jaren als jagers/verzamelaars in Kleine Groepen over de savannen gezworven. We hebben een cognitieve verwerkingsbeperking meegekregen van de evolutie: in de oertijd was onze omgeving oneindig veel simpeler (en gevaarlijker) dus reageren we nog steeds als oermensen: met voorgeprogrammeerde impulsen, met instinct en met oer-reflexen. Bij alles wat we zien, horen, voelen, ruiken of proeven, BAM! Daar is het, je
Als we bijvoorbeeld iemand voor de eerste keer een hand geven denken we wel eens kunt er niets aan doen.
‘met jou ga ik ruzie krijgen!’ of ‘wat een leuk persoon!’ Maar als we iemand aan de andere kant van de wereld zien op de TV dan staat die persoon volgens ons brein maar een paar meter van ons af. Daarom hebben we sympathie (of afkeer) voor die persoon: hij staat daar echt in onze huiskamer! Ver weg bestaat niet voor onze hersenen; met de moderne media is alles dichtbij, het is de wereld in een notendop.

Anno 2015 beheerst de smartphone ons leven, oude media worden overtroefd door nieuwe media en informatie verspreidt zich sneller dan ooit. Kranten, radio en TV moeten scoren bij de kijkers en luisteraars en de sociale media willen almaar meer gebruikers. Kennis en informatie is alles! Journalisten moeten scoren met hun nieuws en nemen het niet zo nauw met de relatie tussen kop en inhoud. Nieuwsrubrieken en –programma’s bombarderen hun items als hapklare brokken in hoog tempo: minuten tot seconden per onderwerp en dan snel weer door. Want morgen moet het opnieuw, minstens evenveel maar ook weer anders. Hop-hop-hop!

De krant van vandaag is het oud papier van morgen. De tijdslijnen op Facebook, Twitter,Instagram en LinkedIn scrollen naar beneden in een oneindige diepte. Omdat we niet zo snel kunnen afwegen en kiezen is alles ‘waar’. Het moet wel zo zijn! Ver weg, actueel en waar, ons brein houdt ons voor de gek. Alles is dichtbij, oud nieuws en relatief. Wat moet je nou toch kiezen? Wat moet je in vredesnaam geloven? Is het echt waar dat je kanker krijgt van rood vlees? Worden we daadwerkelijk overspoeld door vluchtelingen? Staat de wereldorde op instorten? Val je inderdaad 20 kilo af met dat pilletje?

Laten we eens even uitzoomen op de wereld als geheel. De afgelopen 200 jaar zijn álle landen er op vooruit gegaan in welvaart en gezondheid (google maar eens op Hans Rosling). Het aantal conflicten is nog nooit zo laag geweest als nu en de armoede is onder de 10 % gedaald. Onze technologie maakt het mogelijk om in één druppel bloed kanker te detecteren en te diagnosticeren. We kunnen aan de zwaartekracht van deze planeet ontsnappen. Er is niets onmogelijk voor de collectieve breinkracht van de moderne mens, er is niets dat we niet gezamenlijk kunnen bereiken.

En wat dacht je van ons eigen Koninkrijk? We behoren tot de gelukkigste landen ter wereld, we staan in de Top-3 van beste infrastructuren ter wereld en we hebben de beste automobilisten ter wereld (google maar eens op ‘Waze’). We hebben een stabiele parlementaire rechtsdemocratie en kunnen genieten van de voordelen van een constitutionele monarchie. De crisis is voorbij, de economie trekt aan en de vooruitzichten zijn zonnig. We kunnen weer samenwerken, groeien en bloeien, onderhandelen en verhandelen…….….in een gedeelte van het Koninkrijk althans !

Maar wat doen we? We leggen voortdurend de nadruk op de negatieve afwijking van iets of iemand. We laten onze gemoedstoestand beïnvloeden door selectief slecht nieuws, overdrijvingen en angstmakerij. Opportunisten dreigen met de ondergang van de wereld in het algemeen en het Koninkrijk in het bijzonder. We krijgen zoveel informatie over ons heen dat we niet verder kijken dan de angstkoppen van het artikel. We vragen niet meer aan elkaar ‘hoe kom je aan die informatie?’ of ‘wat is de toegevoegde waarde van al dat geklaag?’ maar we gaan direct mee in het doemdenken. En dat verspreiden we vervolgens in onze Kleine Groepen.

En daar ligt dan ook de oplossing: in jouw eigen Kleine Groep. We denken dat we als individu invloed hebben op de Grote Verandering om ons heen maar dat is een illusie. Maar we kunnen wel invloed hebben op de manier waarop en het tempo waarin alles voortdurend verandert.

Hoe dan? Simpel. De volgende keer dat een collega bij de koffiemachine de hele organisatie staat te vervloeken vraag je gewoon om eens om een paar positieve aspecten te noemen van de samenwerking. De volgende keer dat iemand op een feestje heel Nederland de grond in zit te boren vraag je gewoon eens waar die persoon trots op is en gelukkig van wordt. En de volgende keer dat de media jou onrustig en bezorgd maken met hun sensatieberichten over de toestand in de wereld ga je zelf op zoek naar de feiten. En die verspreid je vervolgens binnen je eigen Kleine Groep. Want als die elkaar besmetten is er geen houden meer aan: de Kleine Groep heeft altijd gelijk!

Door, Bart Flos
te,