Het kabinet bereidt zich voor om de zogeheten ‘aftapwet’ te heroverwegen, nadat bij het referendum woensdag een kleine meerderheid tegen de wet stemde.

Verantwoordelijk minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) wilde donderdagmiddag niet vooruitlopen op vervolgstappen vanuit het kabinet.

Wel gaf ze toe dat de uitslag die zich nu aftekent een teleurstelling is voor het kabinet. “We hebben ons ingespannen om zoveel mogelijk mensen voor te laten stemmen”. Volgens voorlopige tellingen hebben de nee-stemmers een kleine overwinning behaald.

“De nee-stemmers hebben een signaal afgegeven. Dat betekent dat het kabinet met die tegenstem aan de slag moet bij het wegen wat deze uitslag nu precies betekent”, zei de minister.

Op het moment is 90,2 procent van de stemmen bij het referendum geteld. Daaruit blijkt dat 48,7 procent van de stemmers tegen heeft gestemd, terwijl 47,3 procent zei voor de wet te zijn. Vier procent stemde blanco. De definitieve uitslag wordt op 29 maart gedeeld door de Kiesraad.

De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv), ook wel de ‘aftapwet’ of ‘sleepwet’ genoemd, geeft inlichtingendiensten bevoegdheden om online ongericht af te luisteren.

VVD

Premier Mark Rutte noemde het referendum vannacht “razend spannend”. Volgens hem zal het kabinet bij een meerderheid aan tegenstemmen de wet gaan heroverwegen. Dat is bij wet ook vereist.

Het is onduidelijk of dat zal leiden tot wijzigingen. Het betreft een raadgevend referendum, waarbij het kabinet er ook voor kan kiezen om het advies niet op te volgen.

CDA

CDA-leider Sybrand Buma zei afgelopen jaar dat het kabinet de uitslag van het referendum naast zich neer zou leggen. Die uitspraak weigert hij nu echter te herhalen: “Het is nu aan het kabinet om te beslissen wat zij gaan doen”.

“Ik heb absoluut gezegd dat deze wet door moet. Dat zeg ik nu nog”, aldus Buma. “Het kabinet zegt: laat ons naar die wet kijken. Nou, laat ze er vooral naar kijken.”

Verrassende uitslag

D66-Kamerlid Kees Verhoeven sprak op Twitter over een “spannende en verrassende uitslag”. Volgens hem is er geen duidelijke meerderheid, omdat door de blanco stemmen geen kamp meer dan vijftig procent inzamelde.

De Kiesraad benadrukt dat enkel gekeken zal worden naar de kant met de meeste stemmen. “Voor precieze definities volg ik natuurlijk de Kiesraad”, zegt Verhoeven.

ChristenUnie

Partijleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie wil dat het kabinet duidelijker maakt hoe er met de uitslag van het referendum omgegaan zal worden.

Het is volgens hem “ingewikkeld” om de uitslag van het referendum goed te wegen. “De uitkomst van het referendum ligt op het bordje van het kabinet. Dat moet kijken wat er nu te doen valt”

Bits of Freedom

Belangenorganisatie Bits of Freedom noemt de uitslag van het referendum een “glasheldere boodschap” aan het kabinet. “Miljoenen mensen door heel Nederland hebben hun stem laten horen en tegen de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten gestemd. Het kabinet kan niet om deze uitslag heen en moet de wet verbeteren”

BoF vindt onder meer dat het onwenselijk is dat veiligheidsdiensten communicatiedata van gewone burgers mogen onderscheppen en dat zij gegevens die nog niet zijn geanalyseerd, mogen uitwisselen met andere landen.

Amnesty International

Amnesty International dringt de regering er op aan om de uitslag van het referendum recht toe te doen en de wet op een aantal punten aan te passen. Volgens de organisatie schendt de huidige variant van de Wiv mensenrechten.

“Miljoenen mensen hebben tegen een wet gestemd die een ernstige bedreiging vormt voor die rechten”, aldus Amnesty International Nederland-directeur Eduard Nazarski. “Dit is een sterk signaal van de samenleving aan de regering dat de wet op een aantal belangrijke onderdelen echt aangepast moet worden.”

Rechtszaak

Een coalitie bestaande uit belangenorganisaties Bits of Freedom, Privacy First, de Nederlandse Vereniging van Journalisten, de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten en het datacenter BIT wil naar de rechter stappen. Dat waren de aanklagers al van plan ongeacht het resultaat van het referendum. De organisaties willen de rechtszaak aanspannen als het kabinet de wet onveranderd doorvoert.

Bron: ANP/Nu.nl