27 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024 04:25

TPO | Mark Rutte doet het niet voor de liefde, maar waarvoor dan wel?

Bij ‘Zóó wordt men lid van de Tweede Kamer’ (1869) |
Column Ronald van Raak

‘Zóó wordt men lid van de Tweede Kamer’ (1869)

Stel je bent een jonge werkloze advocaat, in de tweede helft van de negentiende eeuw, en je wordt verliefd op de dochter van een schatrijke bierbrouwer. Dat gaat niet lukken, besefte ook Frits Molmer, de hoofdpersoon in Zóó wordt men lid van de Tweede Kamer (1869) van Henry van Meerbeeke.

De oom van Frits is op zoek naar een geschikte kandidaat voor de Tweede Kamer, voor de partij van de ‘eensgezinden’. Frits stemt graag toe, in de hoop dat hij als Kamerlid alsnog de liefde zal kunnen winnen van de dochter van de ondernemer. Maar tot zijn schrik merkt Frits dat hij een grote fout heeft gemaakt, als hij hoort dat de bierbrouwer de voorzitter is van zijn politieke tegenstander, de partij van de ‘welgezinden’. Daarop gaat Frits te rade bij een goede vriend, die hem verzekert dat de welgezinden geen bezwaar zullen hebben tegen zijn kandidatuur, zolang hij zich maar zou beperken tot het spreken in nietszeggende algemeenheden. Ik vond dit boek vorige week in de Tweede Kamer, in de bibliotheek van de SGP. Ik had het boek al eens eerder gelezen, in mijn studietijd, toen ik niet kon bevroeden dat ik zélf lid van de Tweede Kamer zou worden. Dit boek is een politieke satire uit het begin van onze parlementaire democratie, maar deze week blijkt het toch ook weer verrassend actueel.

Vooral niet te kleurrijk zijn

1848 zou het begin zijn van onze moderne democratie, omdat vanaf toen de Tweede Kamer rechtstreeks werd gekozen. Maar dit was een typisch ‘liberale’ democratie. Ons land was destijds opgedeeld in honderd kiesdistricten, die elk een eigen lid kozen voor de Kamer. Maar lang niet iedereen kon toen kiezen, dat mochten alleen mannen die een bepaalde hoeveelheid belasting betaalden – in totaal minder dan tien procent van de bevolking. Vóór de verkiezingen kwamen de lokale kiezers bij elkaar in een ‘kiesvereniging’ om een kandidaat voor hun district aan te wijzen. Daar bleek men het echter lang niet altijd eens te worden, omdat sommige kiezers meer ‘conservatief’ en anderen juist meer ‘liberaal’ waren, waarna men besloot om eigen kiesverenigingen te vormen. Zo ontstonden ook de allereerste politieke groepen, zoals de ‘eensgezinden’ en ‘welgezinden’ in Zóó wordt men lid van de Tweede Kamer. Om in een district toch een meerderheid te kunnen halen moesten de kandidaten vooral niet al te kleurrijk zijn. Vaak waren het juristen, zoals Frits, die in de Kamer zaken niet op de spits zouden drijven. Ondernemers maakte het niet veel uit welke kleur een kandidaat had, zolang deze hun belangen maar diende. De bierbrouwer kon dan ook prima leven met de verliefde Frits.

Waarom zou Rutte het doen?

Zóó wordt men lid van de Tweede Kamer is onderdeel van een literair genre in deze tijd, van De kiezersclub van Kijvenheim (1849) tot In t vuur van den verkiezingsstrijd (1871). De lokale kiesverenigingen vormden de basis voor latere politieke partijen, op het moment dat zij gezamenlijk een programma gingen schrijven en landelijk kandidaten gingen stellen, zoals de christelijke ARP (1879) en de Liberale Unie (1885) – de voorgangers van het CDA en de VVD. Sindsdien is veel veranderd. We kregen algemeen kiesrecht, zodat iedereen kon stemmen, en we kregen publieke debatten, waaraan iedereen kon meedoen. Andere dingen bleven hetzelfde, zoals de belangen van de grote ondernemers, die in de politiek de doorslag zijn blijven geven. Dat werd deze week weer eens duidelijk, in het debat over de dividendbelasting. Of ze nu meer de ‘eensgezinden’ zijn (CDA en ChristenUnie), of meer de ‘welgezinden’ (VVD en D66), ze dienen toch dezelfde belangen. Met Frits is het uiteindelijk goed afgelopen, hij werd kandidaat voor zowel de ‘eensgezinden’ als voor de ‘welgezinden’, waardoor hij toch zijn geliefde voor zich kon winnen. Frits deed het voor de liefde, dat begrijp ik wel. Mark Rutte doet het niet voor de liefde, maar waarom zou hij het dan wel doen?

 Ronald van Raak is Tweede Kamerlid voor de SP en columnist voor ThePostOnline. Hij schreef ‘De Tweede Kamer is geen talkshow’.

Bron: ThePostOnline

2 reacties

  1. Rutte doet het voor de grote internationale bedrijven. Zo wordt zijn vervolg carrière veiliggesteld, in internationaal opzicht of op Europees niveau. Dus? Naakt eigenbelang, dames en heren. En zo wordt de kloof tussen arm en rijk dagelijks groter. Met dank aan onze wankelende politici, die lijden aan een zeer selectief geheugen. Dat verandert eveneens van inhoud, al naar gelang het welbegrepen eigenbelang. Het algemeen belang is dus zogezegd, strikt individueel geworden. De politicus vertegenwoordigt niet langer de burger, die hem gekozen heeft. Hij vertegenwoordigt uitsluitend zichzelf. Toch maar terug naar agile teams, die zichzelf besturen? ING doet het daar geweldig mee en de top natuurlijk veel beter, dan degenen die het werk doen. Dus zouden we de centrale regering moeten afschaffen. Die hebben toch alle vervelende taken al naar de gemeenten en de burger gedelegeerd. Dus zijn ze openlijk overbodig, niet productief en veel te duur. En ze jokken tegen het parlement. Renée van Aller & John de Vries

  2. Ik vermoed dat Rutte het om dezelfde reden doet als Van Raak maar wel met een ander perspectief.
    Mogelijk kan Van Raak melden waarom hij het doet ?

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Lees ook

Meer recente reacties