Jan Kleinnijenhuis en Karlijn Kuijpers
Shell betaalt volgens ingewijden al jaren geen winstbelasting in Nederland. Een vertrouwelijk intern document van het ministerie van financiën ondersteunt dat.
Het bedrijf verdient miljarden op Nederlandse bodem, maar door gebruik te maken van legale aftrekposten weet het bedrijf volgens bronnen van Trouw de winstbelasting telkens op nul uit te laten komen. Shell ontkent dat.
Dat Shell geen winstbelasting betaalt, verklaart volgens een goed ingevoerde bron waarom het bedrijf de afgelopen jaren zo hard gelobbyd heeft om de dividendbelasting afgeschaft te krijgen. “Afschaffing van de dividendbelasting is het enige dat Shell nog iets oplevert.”
Een verdere verlaging van het tarief van de winstbelasting, waartoe het kabinet recent besloot na een ‘heroverweging’ van de dividendbelasting, levert Shell helemaal niets op. “Shell betaalt nul euro winstbelasting. Dan maakt het niet meer uit of het belastingtarief van 25 procent naar 20 procent gaat. Nul blijft nul. De race naar de bodem is voor Shell wat betreft de winstbelasting gelopen.”
Volgens Shell is er geen sprake van een verband tussen wat het bedrijf al dan niet aan winstbelasting betaalt en het pleidooi voor de afschaffing van de dividendbelasting.
‘Shell betaalt nul euro winstbelasting. Dan maakt het niet meer uit of het belastingtarief van 25 procent naar 20 procent gaat’
Shell maakte wereldwijd de afgelopen tien jaar telkens winst, variërend van 2 tot 55 miljard euro. Het meeste daarvan wordt in het buitenland verdiend, en het bedrijf moet daarover belasting afdragen in het land waar de winst behaald wordt.
Fiscale eenheid
Maar in Nederland maakt het bedrijf ook winst: naast de activiteiten van het hoofdkantoor haalt Shell veel inkomsten uit de tankstations langs de wegen, de chemische fabrieken in Moerdijk en de raffinaderij in Pernis, de grootste van Europa. Gezamenlijk maakte Shell vorig jaar 1,3 miljard euro winst op die activiteiten. Al die Nederlandse onderdelen vormen samen met het hoofdkantoor van Shell in Den Haag een zogeheten fiscale eenheid, schrijft het concern in jaarverslagen. Dat houdt in dat de verschillende bedrijven onderling winsten en verliezen mogen verrekenen, en gezamenlijk één aangifte voor de vennootschapsbelasting mogen doen.
De Nam valt daarbuiten, omdat het een joint venture is met ExxonMobil en Shell slechts 50 procent van de aandelen heeft. Voor de gaswinning in Groningen zijn aparte afspraken gemaakt met de overheid. De Nam geeft zelf jaarverslagen uit en daarin is te zien dat dit bedrijf wel winstbelasting betaalt.
Shell heeft zich nooit willen uitlaten over hoeveel winstbelasting het bedrijf in Nederland betaalt. “Onze fiscale afdrachten zijn volledig in lijn met fiscale wet- en regelgeving”, zegt een woordvoerder.
Legale aftrekposten
Verscheidene bronnen wijzen op twee specifieke manieren waarop Shell zijn winst over de andere Nederlandse activiteiten wegpoetst, door veelvuldig gebruik te maken van legale aftrekposten. Ten eerste kan het bedrijf in Nederland rente aftrekken voor leningen die worden gebruikt om te investeren in het buitenland. En ten tweede door verliezen die Shell lijdt bij bijvoorbeeld het zoeken naar olie in het buitenland, in Nederland ten laste te brengen van de winst. Winsten van buitenlandse oliewinning worden niet in Nederland belast, maar de verliezen die bij die oliewinning worden gemaakt, mogen wel van de Nederlandse winst worden afgetrokken.
Volgens een woordvoerder van Shell ‘klopt het niet dat Shell in Nederland geen vennootschapsbelasting afdraagt’. Maar op de expliciete vraag van Trouw of Shell buiten de Nam om nog vennootschapsbelasting betaalt, gaat het bedrijf niet in.
Dit artikel is tot stand gekomen na gesprekken met verscheidene bronnen die anoniem willen blijven. Meerdere bronnen zijn goed ingevoerd in dit specifieke dossier. Andere bronnen hebben specifieke kennis van de manier waarop multinationals hun belastingen kunnen verlagen. Alle namen van de bronnen zijn bekend bij de hoofdredactie.
Lees ook:
Shell maakt hier geen winst, op papier dan
Shell lobbyde jarenlang voor afschaffing van de dividendbelasting. Volgens ingewijden komt dat omdat Shell alleen op dat vlak nog voordeel kon halen.
Grote investeerders manen Shell tot scherper klimaatbeleid
De druk op Shell om concrete klimaatdoelen te stellen groeit stevig. Een groep internationale investeerders, goed voor een totaal belegd vermogen van 8 biljoen dollar, sprak het olie- en gasbedrijf op de aandeelhoudersvergadering vanochtend scherp aan. Stel doelen op voor de korte en middellange termijn om catastrofale klimaatverandering tegen te gaan, was hun boodschap.
Bron: Trouw