Dick Drayer
De staatssecretaris vloog snel naar Statia, na zijn zware bestuurlijke ingreep daar. Hij had de naam van de regeringscommissaris al op zak.
Voor een gehoor van driehonderd mensen in het gemeenschapshuis van de Lionsclub in Oranjestad heeft staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) gisteren uitgelegd waarom het bestuur van Sint-Eustasius terzijde is geschoven. De belangstelling was zo groot dat buiten nog eens tweehonderd mensen meeluisterden.
Knops gaf zijn uitleg in het bijzijn van de afgezette eilandbestuurders waaronder Clyde van Putte, de man die feitelijk alleenheerser is op het eiland. Gemeten naar de reacties was er zowel goedkeuring als onbegrip over de ingreep vanuit Nederland. De eilandbewoners waren verrast door de snelheid waarmee Knops met nieuwe bestuurders op de proppen kwam.
De meeste vragen aan Knops kwamen uit de hoek van de tegenstanders. Waarom deze niet-democratische maatregelen? En was Nederland ook van plan om de hand in eigen boezem te steken nu zoveel rapporten over de armoede op het eiland zonder reacties uit Nederland waren gebleven. Waarom had Nederland het eiland toch laten barsten? Knops zegde toe kritisch op de eigen houding te zijn. Neemt niet weg dat hij gisteren niet alleen de bestuurders buitenspel zette maar ook de commissie op het eiland die de controle had over de financiën.
De man die volgens Knops de komende jaren orde op zaken moet stellen op Sint-Eustatius is Mike Franco (58). Knops heeft hem gisteren bij zijn bezoek aan het eiland gepresenteerd als regeringscommissaris.
Franco is nodig omdat Nederland de complete lokale politiek van Sint-Eustatius aan de kant heeft geschoven. Het eiland (3500 inwoners) kent inmiddels geen gemeenteraad en dagelijks bestuur meer. Het is de opdracht van de regeringscommissaris om de rust terug te brengen, in de hoop dat het eiland na enkele jaren weer op eigen benen kan staan. En dan kan ook de eilandsraad weer terugkeren.
Mike Franco is oorspronkelijk fysiotherapeut. Hij deed politieke ervaring op op Curaçao, waar hij van 2012 tot 2016 voorzitter was van het parlement. Franco is mede-oprichter van Pais, een relatief nieuwe, sociaaldemocratische partij op Curaçao die gedurende enkele jaren onderdeel was van de coalitie. Inmiddels is de rol van de Pais weer uitgespeeld.
De man die volgens Knops de komende jaren orde op zaken moet stellen op Sint-Eustatius is Mike Franco
Knops heeft gisteren ook een plaatsvervangend regeringscommissaris benoemd: CDA’er Mervyn Stegers (66). Hij is vooral bekend geworden als burgemeester van Tubbergen, wat hij tussen 2001 en 2016 was. Daarna ging hij met pensioen.
In opdracht van het bestuur van Sint-Eustatius heeft het Amerikaanse bureau Perseus Strategies per brief staatssecretaris Raymond Knops gesommeerd de beslissing om de regering van het eiland opzij te zetten in te trekken. De brief is gedateerd 6 februari en is weliswaar uit naam van het bestuur van het eiland verstuurd maar niet op het briefpapier van het bestuur. Het briefhoofd vermeldt de naam van het bureau.
De beslissing van Knops kon niet genomen worden zonder overleg met de Eilandsraad
Jared Genser
De brief, ondertekend door Jared Genser, staat boordevol kritiek op Nederland. Volgens Genser van dit in Washington DC gevestigde Perseus Strategies is de handelwijze van Nederland een ‘flagrante schending’ van artikel 73 van het handvest van de Verenigde Naties (VN). Ook wijst hij erop dat internationale verdragen, zoals het VN-handvest, de Nederlandse wetten opzij zetten. Genser zegt dat de beslissing van Knops niet genomen kon worden zonder overleg met de Eilandsraad. Hij noemt het Nederlandse besluit ” een grote democratie onwaardig”.
Het bestuur van Sint-Eustatius had eerder al gezegd het besluit van Knops niet te accepteren en contact te zoeken met internationale advocaten. Ook wordt een stap naar de VN overwogen. Genser verwijst in de brief naar de rol die Nederland in de wereld wil spelen als hoeder van mensenrechten. Knops die al eerder een brief van Genser ontving, zal op de nieuwe brief niet reageren, zo liet hij gisteren in Oranjestad weten.
Bron: Trouw