Aruba blijkt in de recent bekend geworden impactstudie naar de gevolgen en risico’s van de heropening door Citgo van de raffinaderij te San Nicolas géén of nauwelijks rekening te houden met het mogelijk (geheel) niet doorgaan van het opstarten of – mocht de raffinaderij wel degelijk weer operationeel worden – met de continuïteit ervan.

Deze omissie is een blunder. Iedereen die het wereldnieuws volgt, weet dat Petroleos de Venezuela (PdVSA) – moedermaatschappij van Citgo – financieel zeer zware tijden doormaakt. Op z’n zachtst gezegd, want eigenlijk gaat het gewoon barslecht met PdVSA en het buurland.

Vanaf het begin hebben de Arubaanse onderhandelaars en de regering in Oranjestad steevast alleen willen spreken over de ‘Citgo-deal’, waarbij Aruba enkel te maken zou hebben met het in Amerika gevestigde oliebedrijf. Alsof deze losstaat van PdVSA. Het waren critici en media die er telkens op wezen dat Citgo een volle dochter is van PdVSA. Later kwamen er ook steeds meer berichten dat het Venezolaanse staatsoliebedrijf, waar de regering in Caracas indirect en vaak ook direct de lakens uitdeelt, Citgo langzaam maar zeker meesleept in de malaise.

Medio december ontving het College Aruba financieel toezicht (CAft) de langverwachte impact- en risicoanalyse van de heropening van de olieraffinaderij. Een belangrijke studie. Uit de analyse blijkt echter nog onvoldoende wat de risico’s voor het land zijn wanneer het opstarten en het daarna openhouden van de raffinaderij in het geding zijn, bijvoorbeeld als gevolg van financieringsproblemen. ,,Aangezien moederbedrijf PdVSA zich genoodzaakt heeft gezien zijn belang in Citgo als onderpand in te brengen bij financieringsoperaties, is dit niet denkbeeldig,” schrijft CAft in het jongste advies van 11 januari.

Diverse (lokale) media waarschuwden hier al voor. Het zal duidelijk zijn dat het wegvallen van de inmiddels ruim opgenomen financiële voordelen van de heropening van de raffinaderij vergaande negatieve gevolgen kan en zal hebben voor de begroting van Aruba.

Maar er is méér aan de hand. De garantstellingen van Aruba aan Citgo/PdVSA vormen eveneens een groot risico. De overheid staat garant voor de nieuw opgerichte overheids-nv Refineria di Aruba als deze zijn verplichtingen niet nakomt. Volgens de studie zou de kans hierop nagenoeg te verwaarlozen zijn. Maar het CAft wijst er terecht op dat ‘als dit risico zich materialiseert’ de financiële consequenties voor Aruba aanzienlijk zijn.

De garantieverplichting van Aruba bedraagt niet minder dan 300 miljoen dollar (bijna 550 miljoen florin) maar kan zelfs oplopen tot het bedrag van de investeringen van Citgo in de Arubaanse olieraffinaderij. De exacte hoogte hiervan is nog onbekend. Het zal echter duidelijk zijn dat de gevolgen van het inroepen van de garantie verstrekkend zijn voor de publieke financiën van Aruba (lees: voor de belastingbetalende burgers).

Natuurlijk biedt de heropening van de raffinaderij mogelijkheden om de zeer eenzijdige, van vooral het toerisme afhankelijke, Arubaanse economie te diversifiëren en een nieuwe impuls te geven. Het is tegelijkertijd ook van belang meer realistisch oog te hebben voor de sterk veranderende omstandigheden in de internationale olie-industrie en vooral de grote onzekerheid over PdVSA/Venezuela. De kop in het zand steken is er niet bij.

Bron: Antilliaans Dagblad