AD Commentaar

Het was te verwachten; bij de strengere screening van de Sint Maartense kandidaat-ministers is de stofkam er aan te pas gekomen om het verleden van de naar voren geschoven personen tot in de puntjes uit te pluizen. Vier van de negen kandidaat-bewindslieden van wat het kabinet van beoogd premier Marcel Gumbs moet worden, lijken de screening niet te hebben doorstaan.

Een trieste balans. En ook pijnlijk voor de betrokken individuen. Van formateur Theo Heyliger (United People’s party) – de grote winnaar van de verkiezingen tegen wie het Koninklijk Besluit met de aanwijzing specifiek zou zijn gericht – had wel extra oplettendheid mogen worden verwacht. Met vier kandidaten die niet en slechts vijf die wel goed bevonden zijn, lijkt de vorming van een nieuw kabinet met UP-signatuur nog langer op zich te laten wachten en moet in Philipsburg het demissionaire kabinet Wescot-Williams nog een tijdje op de winkel passen. Eén ding is heel helder geworden. Het is de regering Rutte, met de steun van de Tweede Kamer, buitengewoon ernst wat betreft integer politiek bestuur in de Caribische delen van het Koninkrijk. Ondanks protesten van Sint Maarten vooraf, tijdens en na afloop van de Rijksministerraad (RMR), waarin de beslissing tot ‘ingrijpen’ viel, kwam de extra intensieve screening met Nederlandse inbreng er toch. Na decennia van al dan niet op waarheid beruste verhalen over ambtelijke en politieke corruptie op Sint Maarten en – niet te vergeten – het debacle van de gemanipuleerde screening op Curaçao van de ministers van het kabinet Schotte, waarbij Nederland even de andere kant op keek, staat voor de RMR integriteit bovenaan. Terecht. Integriteit hoort een vanzelfsprekendheid te zijn. Zo niet, zuigt het politieke systeem alleen maar nog méér dubieuze figuren aan; met uiteindelijk de bevolking als slachtoffer. De Nederlandse minister Plasterk spreekt van een op te richten ‘integriteitsautoriteit’. Daar kan niemand tegen zijn, zoals ook het onafhankelijk College financieel toezicht (Cft) zijn nut heeft bewezen. Nuttig, niet omdat Den Haag daar blij van wordt, maar primair voor de eilandelijke samenlevingen zelf. Intussen volgen Oranjestad en Willemstad met meer dan gewone belangstelling de ontwikkelingen op Sint Maarten. Want wat voor Sint Maarten geldt, is ook van toepassing op Aruba en Curaçao. Staatsrechtelijk-juridisch is het laatste woord er waarschijnlijk niet over gezegd, en het is zelfs de vraag of de handelwijze van het ‘moederland’ toelaatbaar is, feit is wel dat de grootste koninkrijkspartner de norm flink opschroeft. In Nederland zelf zijn fraude en politiek bederf zeker nog niet uitgeroeid. Maar met de uitgebreide checks & balances wordt de stofkam wel zodanig gehanteerd dat bijvoorbeeld een bewindspersoon of parlementariër met een twijfelachtig verleden – laat staan met de status van verdachte – onmiddellijk zelf aftreedt of daar anders wel toe wordt gedwongen. Ook de Caribische landen zouden enkel onkreukbare bestuurders moeten willen.

Bron: Antilliaans Dagblad