Frans Boogaard
De zwarte lijst van belastingparadijzen waaraan Brussel en de 28 lidstaten twee jaar hebben gewerkt is een lachertje en een sof. De lijst is oncontroleerbaar en ongeloofwaardig, en je bent er net zo snel weer af als je erop komt.
Europarlementariërs van alle fracties, van extreemlinks tot extreemrechts en alles ertussen, maakten woensdagavond in een debat met de lidstaten en de Commissie gehakt van het project, waarop vooral de lidstaten zeggen heel trots te zijn. Toen de lijst vorig jaar december uitkwam bleken er zeventien landen op te staan, in januari gingen acht landen er alweer af.
,,Als het zo doorgaat hebben we in mei helemaal geen lijst meer en kent de wereld geen belastingparadijzen meer – applaus”, aldus de Tsjechische liberaal Pter Jezek vol ironie. ,,Niet geloofwaardig”, vond ook de Franse socialiste Pervenche Berès het snelle uitkleden van de lijst. Theodor Stologan, Roemeens christendemocraat: ,,We hebben hier veel te veel energie in gestopt om landen er na een maand alweer af te halen. Het is een heel groot risico om dat op basis van beloften te doen.”
Leven beteren
De acht landen die al na een maand weer van de zwarte lijst afgingen, mochten dat louter op basis van de belofte hun leven te beteren. ,,Dat geldt dus ook voor notoire belastingparadijzen als de Kaaimaneilanden en Bermuda”, aldus PvdA’er Paul Tang. ,,Waarom zouden we die geloven?” Martin Schirdewan, een radicaal linkse Duitser: ,,Zelfs Panama verdween van de zwarte lijst, terwijl ons parlement aan dat land een compleet onderzoek wijdde. Ons parlement wordt aan een neusring door de manege gehaald.” Extreemrechts steigerde dan weer dat Tunesië wel op de lijst werd gezet. ,,Dat schaadt de economie, en dan steken weer meer Tunesiërs de Middellandse Zee over voor banen die er bij ons ook niet zijn.”
Namens de lidstaten wierp EU-raadsvoorzitter Bulgarije tegen dat de lijst van zogenaamde ‘non-coöperatieve jurisdicties’ een groot succes is, omdat niemand erop wil staan. Daarom deden veel landen beloften hun wetgeving aan te passen, aldus minister Monika Panayotova namens het Bulgaarse voorzitterschap. Eurocommissaris Phil Hogan van de Europese Commissie: ,,Landen die beloofd hebben hun leven te beteren staan op de grijze lijst. Dat zijn er 55. Straks moet blijken of ze hun beloften zijn nagekomen. Zo ja, dan gaan ze ook van de grijze lijst af. Zo niet, dan gaan ze naar de zwarte lijst.”
Het parlement wil dat dan wel zelf kunnen controleren. Dat betekent dat hun beloften publiek moeten worden, en er sancties moeten zijn voor wie beterschap weigert. ,,Dit is een schimmige lijst, opgesteld door een schimmige gedragscodegroep”, aldus Tang.
Volgens gespecialiseerde pressiegroepen zouden op de zwarte lijst, volgens de normen van de Commissie, zeker 35 landen moeten staan. Het Parlement vindt dat ook foute EU-lidstaten erop moeten komen. Tang: ,,Malta, Ierland, Nederland, Luxemburg.” Volgens Hogan, zelf Ier, is dat niet nodig, omdat Europese landen al veel informatie uitwisselen. Tegelijkertijd dwong zijn collega van Mededinging Margrethe Vestager de regeringen van België, Nederland, Luxemburg en Ierland om enorme bedragen aan belasting bij diverse multinationals alsnog op te vorderen. Zij merkt die belastingvoordelen aan als ongeoorloofde staatssteun.
Bron: Algemeen Dagblad