Willemstad – Het overbruggingskrediet van 33,1 miljoen gulden dat Insel Air kreeg gaat ten koste van overheidsinvesteringen, onder andere in het onderwijs, die daardoor voor dit bedrag voorlopig niet kunnen doorgaan.

Verschillende ministeries hebben moeten schrappen, maar het onderwijs – in het regeerakkoord 2017-2021 aangemerkt als hoge prioriteit – moet het doen met bijna 6,5 miljoen minder. Dat staat in de toelichting op de suppletoire, dat wil zeggen aangepaste, begroting 2017.

Ter financiering van de lening aan Insel worden middelen vanuit allerlei ministeries ‘ter beschikking gesteld’. Uit de gewone dienst (met de lopende ontvangsten en de lopende uitgaven) komt 5 miljoen, terwijl aan de kapitaaldienst 28,1 miljoen wordt onttrokken. Dit houdt in dat investeringen voor hetzelfde bedrag niet zullen plaatsvinden, althans niet in het jaar.

De verwachting is dat dit wel repercussies zal hebben voor de economie en voor de eerdere uitgangspunten in de begroting 2017.De Raad van Advies, het hoogste adviescollege van regering en Staten, heeft kritische opmerkingen gemaakt en gevraagd om een nadere uitleg waarom gekozen is dit ten koste van bepaalde beleidsdoelstellingen en -prioriteiten te laten gebeuren.

De regering geeft aan dat de verlaging op de kapitaaldienst ‘proportioneel is gebeurd’. ,,Op basis hiervan heeft de regering vastgesteld welke projecten prioriteit hebben en welke projecten getemporiseerd kunnen worden.”

Daarnaast zijn er projecten die nog niet zijn opgestart en die het kabinet probeert door te schuiven naar volgend jaar. Wat Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (OWCS) betreft wordt 6,4 miljoen geschrapt voor de installatie van zonnepanelen op scholen.

Waar ook een flinke streep doorheen is gehaald is 7,8 miljoen van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning (VVRP), namelijk voor infrastructuur (wegennet, bewegwijzering en openbare verlichting) waardoor van de oorspronkelijke 50 miljoen nog 42,2 miljoen overblijft.

Ten behoeve van de lening aan Insel wordt 3,6 miljoen geschrapt van het ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO), namelijk het opknappen van de infrastructuur van toeristische gebieden en de aanleg van breakwaters en andere voorzieningen bij het strand van Marie Pampoen. Daarvoor blijft 3,7 miljoen over.

Voor de renovatie van Kas de Bario (buurthuizen) blijft na het snijden 4 miljoen over in plaats van 6,3 miljoen. En in verband met de financiering van een gebouwencomplex ten behoeve van het ministerie van Financiën wordt 6,6 miljoen geschrapt en staat er nog 7,9 miljoen.

Ook bij Justitie (aanschaf politieauto’s voor 0,9 miljoen) en Bestuur, Planning en Dienstverlening (professionalisering ambtenarenapparaat en digitalisering van dossiers met een half miljoen) worden investeringen uitgesteld.

RvA: Lening Insel risicovol

Gelet op de huidige bedrijfseconomische situatie van luchtvaartmaatschappij Insel Air kan de lening van 33,1 miljoen gulden als ‘risicovol’ worden aangemerkt. Dat stelt de Raad van Advies die de regering adviseert openheid van zaken te geven over de risico’s.

In de Nota van Financiën meldt de regering het volgende over de lening aan Insel: ,,Bij leenovereenkomst van 27 januari 2017 is met de aandeelhouders van Insel Air overeengekomen om 33,1 miljoen beschikbaar te stellen als een overbruggingskrediet totdat de financiële situatie van Insel Air is gestabiliseerd of een strategische partner is gevonden. De lening heeft een termijn van 5 jaar, tegen 3 procent en zal ineens worden afgelost aan het eind van de termijn.”

De RvA adviseert de regering in de Memorie van Toelichting aan te geven of de feiten op basis waarvan het bedrag van de lening – ad 33,1 miljoen gulden – was vastgesteld op 27 januari 2017 sindsdien ongewijzigd zijn gebleven, welke risico’s de overheid momenteel thans loopt met betrekking tot de interventie bij Insel Air en hoe deze risico’s zijn gemitigeerd.

Het besluit van de regering om deze lening te verstrekken was ‘een bewust en onderbouwd besluit en had als doel een grotere ramp (namelijk het wegvallen van cruciale luchtverbindingen en daarmee het isolement van Curaçao en Aruba en Bonaire) te voorkomen’. Hiermee is ‘bewust een risico genomen’, aldus de toelichting bij de gewijzigde landsbegroting 2017. ,,Deze beslissing was onvermijdelijk.”

Tegen deze achtergrond moet volgens de regering het mogelijke wegvallen van cruciale luchtverbindingen worden gezien als een ‘buitengewone gebeurtenis in de zin van artikel 25 van de Rijkswet financieel toezicht’. Hierin is bepaald dat er in uitzonderlijke gevallen, zoals een natuurramp of een andere buitengewone gebeurtenis, reden kan zijn voor het College van toezicht om bij de beoordeling van de begroting af te wijken van de Rijkswet financieel toezicht (Rft).

De regering verwijst ook naar de commissie Insel Air. Bij het inschatten van het risico zijn de volgende uitgangspunten naar de mening van de commissie van belang.

Ten eerste is de leningsovereenkomst aangegaan onder ‘vergaande zekerheden en condities’; de overheid heeft het pandrecht en het vruchtgebruik op 51 procent van de aandelen, het pandrecht op de claim in Venezuela en daarnaast heeft de regering de bevoegdheid om twee van de drie directeuren te benoemen en twee van de vier leden van de Raad van Commissarissen, die gezamenlijk de president- commissaris benoemen.

Verder is overeengekomen dat Insel via een stabilisatieplan en businessplan het bedrijf financieel en organisatorisch weer op orde krijgt. Het stabilisatieplan is in uitvoering en leidt volgens de toelichting van de regering ‘tot de gewenste resultaten’.

De verwachting was dat Insel eind mei 2017 ‘weer blauwe cijfers kan rapporteren’. Het businessplan is afgerond en ook ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. ,,Daarmee was de oplevering conform de deadlines van de leningsovereenkomst.”

Ten tweede merkt de regering op dat alle betalingen die zijn verricht na de voorlopige surseance van betaling die op 14 maart 2017 is ingegaan, onderdeel zijn van de boedelschuld. ,,Met de bewindvoerder en de directie van Insel Air is afgesproken dat de tranches zullen worden gecontinueerd zodat de organisatie operationeel blijft om de onderhandelingen met een nieuwe strategische partner niet te verstoren.”

Ten derde ligt het in de bedoeling om, los van de huidige onderhandelingen met een strategische partner, te komen tot een spin-off waarbij schulden en eigen vermogen in separate entiteiten worden ondergebracht. ,,Bij de verkoop van de entiteit is 51 procent van de opbrengst van de verkoop van de aandelen voor de overheid.”

Wellicht meer ontslagen Insel

Berichten over opnieuw een ronde van massaontslag bij Insel Air werden zondag bevestigd noch ontkend door de leiding van de noodlijdende luchtvaartmaatschappij. ,,Nu geen commentaar”, was één antwoord dat deze krant kreeg. Uit andere bronnen krijgt de redactie te horen dat er wel sprake zal zijn van verdere gedwongen afvloeiing, maar dat intern is afgesproken dat hier tot begin deze week niet over wordt gecommuniceerd.

Het is onduidelijk om hoeveel ontslagen het zal gaan. Eerder werden aantallen vernomen van 150 tot 175 werknemers die niet langer in dienst van Insel zouden kunnen blijven. De maatschappij had erop gerekend meer vliegtuigen in gebruik te hebben kunnen nemen en daardoor meer routes te kunnen vliegen, met meer inkomsten, maar momenteel beschikt Insel slechts over twee tot drie F50’s en wordt slechts gevlogen op de ABC+S.

Bron: Antilliaans Dagblad