Niet de leden van de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties zullen de behandeling van het wetsvoorstel Wet elektriciteit en drinkwater BES voorbereiden, maar de fractiewoordvoerders op het gebied van Economische Zaken gaan dat doen.
Die laatsten negeren daarmee niet alleen het verzoek van hun collega’s, maar gaan ook voorbij aan hun verantwoordelijkheid de belangen van de inwoners van Bonaire, Sint Eustatius en Saba zo goed mogelijk te behartigen.

Het argument van de regeringspartijen VVD en PvdA om de bespreking van dit wetsvoorstel niet toe te vertrouwen aan de commissie voor Koninkrijksrelaties is dat het in dit geval puur om de vakinhoud gaat. Met andere woorden: om de juiste afwegingen te maken, is het naar hun oordeel belangrijker vakkennis te hebben van de productie en distributie van elektriciteit en drinkwater dan iets af te weten van de lokale, zeer specifieke omstandigheden in Caribisch Nederland.

Deze redenering getuigt van een voor politiek Den Haag anno 2014 kenmerkend staaltje van zelfoverschatting en – tegelijkertijd – geringschatting van de BES-burgers. Na de toetreding per 10 oktober 2010 van de drie eilanden tot het Nederlandse staatsbestel, maakte de Tweede Kamer – anders dan de Eerste Kamer – de onbegrijpelijke vergissing dossiers die Caribisch Nederland aangaan te versnipperen over de zogeheten vakcommissies.
Het gebrek aan ook maar een begin van kennis van de dagelijkse werkelijkheid op de eilanden brak de fractiespecialisten op het gebied van zorg, onderwijs et cetera al snel op.

Op initiatief van SP’er Ronald van Raak – waarvoor hulde – besloot de commissie eerder dit jaar de andere commissies voor te stellen alle BES-zaken in het vervolg weer als Koninkrijkszaken te beschouwen. Alle commissies leken de redelijkheid daarvan in te zien.
Totdat VVD’er René Leegte dinsdag tijdens een procedurevergadering van de commissie voor Economische Zaken plotseling mede namens coalitiegenoot PvdA bezwaar maakte tegen het voorstel om de Wet elektriciteit en drinkwater BES door te schuiven naar de commissie voor Koninkrijksrelaties. Merkwaardig genoeg tekende de oppositie geen protest aan.
De situatie in Caribisch Nederland is juist als het om cruciale voorzieningen als elektriciteit en drinkwater gaat zo volstrekt onvergelijkbaar met die in Nederland dat het ergste moet worden gevreesd als de besluitvorming wordt overgelaten aan woordvoerders die misschien precies weten hoe de stekker in het stopcontact moet, maar er geen flauw benul van hebben hoe je van Rincon naar Windwardside komt, als ze überhaupt al van hun bestaan afweten.
Kennis van de lokale omstandigheden is juist bij dit wetsvoorstel essentieel om het noodzakelijke tegenspel te kunnen bieden aan de indiener ervan, minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken, die immers uit eigen ervaring wel heel goed op de hoogte is van het wel en wee op de eilanden. Van zijn tijd als BES-commissaris weten we dat zijn empathisch vermogen niet overhoudt. Bovendien is hij van de partij die nu al vindt dat er te veel geld aan Caribisch Nederland opgaat.
Het wetsvoorstel lijkt op het eerste gezicht redelijk vanwege de toezegging de productie en distributie van elektriciteit en drinkwater de eerstkomende jaren via subsidies betaalbaar te houden, maar daar komt – als het aan Kamp ligt – ook weer een einde aan. Het is daarom zaak dat zijn wetsvoorstel kritisch tegen het licht wordt gehouden door volksvertegenwoordigers die in staat moeten worden geacht zich te kunnen verplaatsen in de positie van de inwoners van de eilanden en bijvoorbeeld weten dat energiekosten een exceptioneel deel van het huishoudbudget opslokken.
Het is daarom te hopen dat Kamerleden als Ronald van Laar (PvdA), Wassila Hachchi (D66), Madeleine van Toorenburg (CDA), Ronald van Raak (SP) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) zich niet zomaar opzij laten zetten door hun deskundig geachte fractiegenoten door toch zelf deel te nemen aan het debat met Kamp of ten minste nadrukkelijk over de schouder van hun collega’s mee te kijken.
Los daarvan is er alle reden dat de Tweede Kamer vier jaar na dato naar voorbeeld van de Senaat een eenduidige afspraak maakt: zolang de BES-eilanden vanwege de nog altijd onaanvaardbare achterstanden in het voorzieningenniveau bijzondere parlementaire aandacht vereisen, hebben degenen met Koninkrijksrelaties in hun portefeuille het voortouw. En daar waar de commissie Koninkrijksrelaties inhoudelijke vakkennis ontbeert, staat niets in de weg om er de vakcommissies bij te betrekken.

Bron: Antilliaans Dagblad