Caracas – De bedden op de hartafdeling van het Universitair Ziekenhuis HUC in de Venezolaanse hoofdstad Caracas zijn leeg. Begin deze maand zijn alle patiënten naar huis gestuurd

“We kunnen niets voor ze doen”, zegt chirurg Ruben Salas met woede in zijn stem. ,,We hebben geen katheters, geen narcosemiddel. Onze patiënten gaan dood en wij staan machteloos”,

zegt hij in een uitgebreid verhaal van de Volkskrant. Venezuela kampt met grote schaarste. Er staan niet alleen eindeloze rijen voor supermarkten, ook apotheken en ziekenhuizen hebben ernstige tekorten.

De Venezolaanse Vereniging van Distributeurs van Medisch Materiaal (Avedem) schat dat 85 procent van het medisch materiaal ontbreekt. Tweederde van de medicijnen is niet te krijgen. Dat heeft vergaande gevolgen.

Volgens de vereniging hebben artsen al negenhonderd ledematen moeten amputeren wegens een gebrek aan stents (buisjes die vernauwde aderen openen).

Kankerpatiënten wachten vergeefs op hun chemokuur; orgaantransplantaties worden uitgesteld bij gebrek aan medicijnen die orgaanafstoting helpen voorkomen. Anticonceptiemiddelen, bepaalde soorten antibiotica en pijnstillers zijn in veel apotheken op.

En terwijl honderdduizenden Venezolanen zijn besmet met de door muggen overgebrachte ziekte chikungunya, zijn ook anti-insectenmiddelen nauwelijks verkrijgbaar. De schaarste is al langer een probleem en wordt veroorzaakt door het importbeleid.

Importeurs moeten dollars kopen van de staat, die een monopolie heeft op de deviezenhandel. De staat is traag met het vrijmaken van dollars, waardoor veel bedrijven betalingsachterstanden hebben opgebouwd bij hun leveranciers. Die zijn dan ook steeds terughoudender met het leveren van nieuwe producten.

Vorig jaar is daar een probleem bij gekomen. De Venezolaanse staat haalt zijn exportinkomsten voor 96 procent uit olie en de olieprijzen zijn sinds juni met zestig procent gedaald. Door het gebrek aan dollars is importeren nog lastiger geworden en de tekorten des te nijpender.

Cardioloog Carlos (52) toont de lege kasten op de intensive care van het HUC, waar normaal gesproken de gaasjes en infusen liggen.

,,De bedden hebben geen lakens, want er is geen waspoeder om te wassen en wegwerplakens zijn niet meer te krijgen”,

aldus de arts die niet met zijn achternaam in de krant wil ‘om problemen met de directie te voorkomen’. De cardioloog werkt hier al twintig jaar.

,,Ooit was dit het beste ziekenhuis van het land”, zegt hij op treurige toon. ,,Nu hebben we al een half jaar geen hartoperaties uitgevoerd.”

Openlijk kritiek uiten durft hij niet. Hij vreest voor de veiligheid van zijn zoon, die co-schappen loopt in het ziekenhuis.

,,Een paar weken geleden deed hij mee aan een protest”, vertelt hij. ,,Diezelfde middag hebben de aan de regering gelieerde beveiligers zijn auto met knuppels bewerkt.”

Journalisten en fotografen zijn niet welkom in het ziekenhuis. Als chirurg Salas de tekorten in het lab wil tonen, komt het hoofd beveiliging aangebeend met de hand op zijn pistool.

,,Jullie zijn journalisten”,

schreeuwt hij woedend door de gang en werkt de journalisten binnen enkele seconden naar buiten. De deplorabele staat van de ziekenzorg is blijkbaar een gevoelig thema voor de socialistische regering, die van gratis gezondheidszorg een van haar stokpaardjes maakte.

Sinds Hugo Chávez in 1998 aan de macht kwam, is de toegang tot gezondheidszorg aanzienlijk verbeterd in het land, mede dankzij de komst van Cubaanse artsen die de bevolking in de armste buurten van basiszorg voorzien.

De verworvenheden worden nu in sneltreinvaart tenietgedaan door het totale gebrek aan middelen.

,,Ik wacht al twee jaar op een galblaasoperatie”, vertelt Elizabeth Viera (49), patiënte in het HUC. ,,Niemand kan me vertellen wanneer ik aan de beurt ben.”

Ze is woedend op de regering.

,,Ze zeggen dat ze er zijn voor het volk, maar ze hebben al het geld aan verkiezingscampagnes uitgegeven en laten de bevolking creperen.”

Artsen van het HUC hebben vorige week uit protest een ochtend het werk neergelegd.

‘Vrouw, 51 jaar, tien maanden gewacht op hartoperatie, overleden’ staat op een van de protestborden. De afgelopen drie maanden zijn in dit ziekenhuis zeker dertien patiënten gestorven als gevolg van de tekorten.

,,De patiënten moeten zelf injectiespuiten, mondkapjes en handschoenen meebrengen”, vertelt Salas. ,,Anders kunnen we hen niet behandelen.”

Minister van Gezondheidszorg Nancy Perez pleit voor minder afhankelijkheid van de import.

,,Een van de doelstellingen voor 2015 is het versterken van de binnenlandse productie van medicijnen”, zei ze vorige maand. ,,We hebben hele capabele wetenschappers in Venezuela”, aldus de minister.

,,We zouden niet van buitenlandse deviezen afhankelijk moeten zijn.”

De tekorten zijn ook in particuliere ziekenhuizen voelbaar. ,

,Artsen worden gedwongen wanhoopsingrepen te verrichten”,

zegt Luis López, cardioloog in La Floresta, een van de duurdere ziekenhuizen van Caracas.

,,Er zijn geen stents in de juiste maat te verkrijgen, dus zetten ze er een maatje kleiner of groter in. Met alle risico’s van dien.”

Venezolaanse gezondheidsorganisaties luiden unaniem de noodklok.

,,Er moet snel een oplossing komen”,

zei Maria Yanes, voorzitter van de raad van medische wetenschappers van Venezuela.

,,Anders wordt 2015 een heel zwart jaar.”

Venezuela is na Honduras het land met het hoogste moordcijfer ter wereld, in 2014 zijn er bijna 25 duizend moorden gepleegd. Dit heeft zijn weerslag op het werk van artsen en verpleegkundigen in openbare ziekenhuizen als het HUC in Caracas.

Familieleden of mede-bendeleden van slachtoffers van schietpartijen bedreigen de artsen.

,,Ze komen binnen op de eerste hulp, zetten een pistool tegen je hoofd en eisen voorrang”,

aldus een vrouwelijke arts die liever haar naam niet noemt.

,,Ze dreigen je te vermoorden als de patiënt sterft.”

Andersom komt ook voor.

,,Vorig jaar lag een patiënt op de operatietafel met kogelwonden”,

vertelt chirurg Ruben Salas.

,,Plotseling kwam de dader de operatiekamer binnen en schoot de patiënt dood. De broer van het slachtoffer zat in de wachtkamer en kreeg ook een kogel door het hoofd”.

Na dit voorval beloofde de regering maatregelen. Politieagenten zouden een capaciteitstraining geven aan de ziekenhuisbeveiligers, en de veiligheidscamera’s van het ziekenhuis zouden worden gekoppeld aan het systeem van de politie.

Maar volgens de artsen van het HUC is er van die beloften nog niets terechtgekomen, en is de onveiligheid alleen maar toegenomen. Vorige week nog werd een vrouwelijke arts in het trappenhuis met een vuurwapen Het Universitair Ziekenhuis HUC in Caracas. bedreigd, aangerand en beroofd.

Bron: Antilliaans Dagblad