Den Haag – De VVD vindt dat Curaçao, Aruba en Sint Maarten onafhankelijk moeten worden en wil daarom dat de Nederlandse regering bij de Verenigde Naties gaat overleggen om deze landen het Koninkrijk uit te ‘begeleiden’.

Onder druk van een motie waarmee André Bosman (VVD) en Ronald van Raak (SP) gisteren schermden tijdens het vervolg van het debat over de begroting voor Koninkrijksrelaties deed minister Ronald Plasterk (PvdA) van BZK met uitgesproken tegenzin de toezegging de regeringen in Willemstad, Oranjestad en Philipsburg te polsen of zij bezwaar hebben tegen een gang van Nederland naar de VN.

Als de andere landen hun bedenkingen hebben, dan voelt de bewindsman niets voor een bezoek aan het VN-hoofdkwartier in New York want dat zou dan naar zijn overtuiging een ‘zinloze exercitie’ zijn. Op grond van het VN-handvest hebben oud-kolonisatoren niet het recht de banden met hun voormalige koloniën eenzijdig te verbreken, hield hij de Kamer voor. ,,Nederland kan niet zeggen: wij trekken onze handen van u af.” Lees verder op: Antilliaans Dagblad

Bosman en Van Raak hielden hun motie aan in afwachting van het rondje dat Plasterk zal maken om te vernemen hoe de Caribische landen er tegenaan kijken. De minister beloofde het tweetal voor het einde van het jaar te informeren over de uitkomst. Het VVD-Kamerlid gaf hem alvast mee dat hij bij eventueel verzet alsnog zijn motie in stemming zal brengen want van ‘een veto’ kan geen sprake zijn.

Met hun voorstel de dekolonisatiecommissie van de VN te raadplegen, voegen de VVD en SP een nieuwe dimensie toe aan het pleidooi dat zij al enkele jaren houden voor het inruilen van het Koninkrijksstatuut voor een van Nederlandse zijde vrijblijvend gemenebestmodel waarna desgewenst op bepaalde terreinen samenwerking kan worden gezocht, bijvoorbeeld ten aanzien van de inzet van Defensie of het gebruikmaken van het internationale postennetwerk.

Voor die gedachte hebben de beide partijen niet in eigen land en ook niet bij de partnerlanden de handen op elkaar gekregen. Het openen van besprekingen met de VN kan dan ook niet anders bedoeld zijn om de druk op de tegenstanders op te voeren. Bosman betoogde dat het zelfs de plicht van Nederland zou zijn om Curaçao, Aruba en Sint Maarten, maar ook Bonaire, Sint Eustatius en Saba naar de uitgang van het Koninkrijk te helpen.

,,Met het dekolonisatieproces zijn we pas halverwege. Het Statuut is geen einddoel, maar tussenoplossing, bedoeld als overgangsfase. Het VN-handvest legt ons de actieve plicht op zelfbestuur te ontwikkelen door de landen naar volledige onafhankelijkheid te leiden. Dat is niet wegduwen, maar samen toewerken naar de definitieve vervulling van het zelfbeschikkingsrecht”, aldus Bosman die wil dat er een ‘tijdpad’ wordt bepaald naar het moment waarop de koninkrijksbanden met de eilanden worden beëindigd.

Plasterk wees de VVD’er erop dat het VN-handvest het koloniserende landen niet toestaat eenzijdig die banden te verbreken. Dat is ook niet de lijn van het kabinet-Rutte/Asscher, benadrukte hij. ,,Maar als er in de andere landen een heldere en persistente wens is die gedragen wordt door de bevolking zal en kan Nederland het niet tegenhouden. Of het verstandig is, is vers twee. Mij lijkt het niet. Suriname heeft die keuze wel gemaakt en je kunt je afvragen of dat land er beter van geworden is.”

Prompt diende Bosman mede namens Van Raak een motie in waarin er naar wordt verwezen dat de VN in 1945 een proces van dekolonisatie hebben ingezet dat uitgaat van het ontwikkelen van zelfbestuur voor de gebieden die nog geen volledig zelfbestuur hebben. Zij constateren voorts dat Curaçao, Aruba en Sint Maarten weliswaar autonome landen zijn, maar binnen het Koninkrijk en dat het Statuut geen recht doet aan hun volledige zelfbeschikking om vervolgens de regering te verzoeken ‘om met de Verenigde Naties te overleggen om, gezamenlijk met Aruba, Curaçao en Sint Maarten, te komen tot een definitieve invulling van het zelfbeschikkingsrecht van alle landen van het Koninkrijk en de Kamer voor 1 juli 2017 over de uitkomst van dat overleg te informeren’.

Plasterk, die er ook nu weer geen geheim van maakte weinig heil te zien in het ontmantelen van de huidige staatkundige constellatie, wees de indieners van de motie erop dat een eenzijdig initiatief van Nederland om zonder instemming van de andere landen met de VN in overleg te gaan over hun positie in het Koninkrijk tot niets zal leiden. Na wat heen en weer gepraat werd een compromis gesloten: de minister zal nu eerst de landen consulteren over de wens van VVD en SP de kwestie aan de VN voor te leggen. Hij zal de Kamer voor het einde van het jaar melden wat de reactie uit de Cariben is.

Bosman besloot daarop zijn motie aan te houden met de waarschuwing deze alsnog in stemming te brengen als de uitkomst van de consultatieronde hem niet zint. Het motief van de VVD en SP om het uit 1954 stammende Statuut op te breken zit hem in het als knellend ervaren artikel 43 dat bepaalt dat deugdelijk bestuur, rechtshandhaving en mensenrechten door het Koninkrijk gewaarborgd worden indien een van de landen daarin structureel tekortschiet.

Beide partijen willen niet medeverantwoordelijk zijn voor misstanden zonder dat zij preventief invloed kunnen uitoefenen om die te voorkomen.

Bron: Antilliaans Dagblad