Venezolaanse diplomaat Carvajal geniet toch immuniteit maar is ‘persona non grata’ en moet Aruba direct verlaten

Oranjestad/Willemstad – Amerika heeft met ‘zeer grote teleurstelling’ kennisgenomen van de vrijlating zondag van de Venezolaanse diplomaat Hugo Carvajal – volgens de Verenigde Staten verdacht van drugshandel – uit de Arubaanse gevangenis, waarna hij direct terug naar Venezuela is gestuurd.

Carvajal is de hoogste Venezolaanse functionaris ooit waar de VS uitlevering van heeft verzocht. Hij zat vast, maar geniet toch immuniteit, naar nu blijkt, en is ook gelijk tot ‘persona non grata’ bestempeld en is dus niet langer welkom op grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden.

Dat maakten minister van Justitie Arthur Dowers (AVP) en hoofdofficier Peter Blanken van het Openbaar Ministerie van Aruba gisteravond bekend. De ‘teleurstelling’ spreekt het Amerikaanse State Department uit richting bondgenoot het Koninkrijk.

Voor de VS is het onbegrijpelijk dat Nederland Carvajal heeft laten gaan. Gisteravond verwoordde de Amerikaanse consul-generaal James Moore, gevestigd in Willemstad, dit al tegenover het internationale persbureau Associated Press.

Een woordvoerder van het Amerikaanse consulaat laat het Antilliaans Dagblad weten dat Venezuela zowel Aruba als Curaçao heeft ‘bedreigd’ om dit resultaat van de vrijlating van Carvajal te verkrijgen. Ook Nederland stond volgens de VS onder druk.

Amerika vindt niet dat er sprake is van diplomatieke immuniteit, omdat accreditatie niet had plaatsgevonden. En zou er al immuniteit zijn, dan voor Carvajals handelingen in zijn hoedanigheid van consul, maar niet voor drugshandel in het verleden.

Bij sluiting van deze krant was het nog wachten op een officiële verklaring uit Washington.

Minister Elías Jaua van Buitenlandse Zaken van Venezuela verklaarde een schrijven van de Koninkrijksambassade in Caracas te hebben ontvangen, waarin de vergissing wordt toegegeven.

Daarop heeft president Nicolás Maduro – die vrijdag al om ‘rectificatie’ had gevraagd en gelijk boycotmaatregelen richting Aruba en Curaçao toeliet – direct gezorgd voor privétransport van Carvajal. Het voormalig hoofd van de militaire inlichtingendienst en al sinds de machtsovername in de jaren ’90 vertrouweling van wijlen president Hugo Chávez heeft een diplomatiek paspoort en zou immuniteit genieten, stelde Venezuela vanaf het begin.

Eerder gaf Buitenlandse Zaken in Nederland aan dat Carvajal weliswaar een diplomatiek paspoort heeft, maar geen immuniteit zou genieten omdat hij nooit is geaccrediteerd als consul.

,,Daarna is er informatie binnengekomen van Buitenlandse Zaken in Nederland dat de status van Carvajal zodanig is dat hij toch immuniteit geniet. Dat heeft geleid tot het huidige standpunt van nu”,

gaf Blanken van het OM gisteravond aan. ’s Middags was Blanken hier nog niet van op de hoogte. De hoofdofficier:

,,Het was voor mij ook een verrassing dat het op deze manier zou verlopen. Wat nu tussendoor komt, is dat de beslissing door minister Frans Timmermans is genomen dat Carvajal alsnog immuniteit geniet.

Hiermee wijkt hij af van het standpunt dat zijn ambtenaren hadden ingenomen. De Amerikanen zijn teleurgesteld, en dat is te begrijpen, maar deze situatie ontstaat en Carvajal heeft alsnog recht op immuniteit.”

Het blijkt een kwestie van interpretatie van het Verdrag van Wenen te zijn. Niet alleen formeel toegelaten, maar ook voorgedragen diplomaten zouden eronder vallen. Washington ziet dat echter anders.

Reden vrijlating onduidelijk

Waarom Carvajal wel vrij werd gelaten maar toch persona non grata is, werd zondag niet duidelijk gemaakt. Zowel minister Dowers als Blanken gaven aan dat dit een besluit is van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Carvajal, voor Venezuela beoogd consul-generaal op Aruba, werd afgelopen woensdag gearresteerd op verzoek van de VS.

Vrijdag besloot de rechter-commissaris dat de aanhouding rechtmatig was en dat de verlenging van zijn detentie werd toegekend.

Venezuela sloot als onmiddellijke represaille het luchtruim voor het hele Koninkrijk, waarna een vliegtuig van Insel Air naar Curaçao moest terugkeren en er op Aruba en Curaçao en in Venezuela honderden passagiers strandden. De volgende ochtend kon het vliegverkeer hervat worden, nadat vanaf Aruba en Curaçao met Venezuela was overlegd.

Gisteravond vertrok Carvajal, die als bijnaam ‘El Pollo’ heeft, direct richting zijn thuisland. Blanken zegt dat er niet gesproken kan worden van een blunder.

,,Het is belangrijk om aan te geven dat wij in internationaal verband hebben meegewerkt aan het verzoek van de Amerikanen om samen te werken op het punt van mogelijke uitlevering van deze persoon.

Op basis van het verdrag tussen de VS en het koninkrijk wilden wij meewerken. We leven in een rechtstaat die internationaal opereert.”

Het verzoek van Amerika kwam op 4 juli dit jaar, waarna de procureur- generaal het besluit had genomen Carvajal voorlopig aan te houden. Die dag is de Venezolaanse diplomaat niet naar Aruba gereisd, maar op 23 juli alsnog, waarna hij die dag werd aangehouden.

Bij zijn aanhouding liet Carvajal zijn diplomatieke paspoort zien, waarna advies is gevraagd aan Buitenlandse Zaken of er sprake van immuniteit was.

,,Het standpunt toen was dat hij geen immuniteit genoot, dus is de aanhouding doorgezet. Dit is getoetst op basis van de informatie die er toen was en het is door de rechter-commissaris rechtmatig bevonden.”

De Curaçaose regering heeft gisteravond laten weten dat de aanhouding van Carvajal voor een serieuze en vervelende situatie heeft gezorgd, die ook voor Curaçao minder positieve effecten heeft gehad.

,,Daarom heeft de regering gelijk op een effectieve manier gehandeld via onze diplomatieke contacten, in overleg met relevante spelers in deze kwestie”,

aldus premier Ivar Asjes (PS).

,,Curaçao was en zal altijd neutraal blijven in dit soort situaties, waarbij internationale verdragen worden gerespecteerd en waarbij veel waarde wordt gehecht aan de historische, economische en broederlijke banden tussen Curaçao en Venezuela en tussen Curaçao en de Verenigde Staten.”

Bron: Antilliaans Dagblad