door Nelly Rosa
WILLEMSTAD — Ivan Moreno Sr. overleed op 13 november op 93-jarige leeftijd. Volgens oud-werknemers was hij een uitzonderlijke man en een succesvol ondernemer. Zijn familie was alles voor hem. In dit artikel blikken mensen uit de sector waarin Moreno werkzaam was, terug op zijn leven. Mensen als Sandra Trapenberg-Coenraad, Willem van Heulen, Frank do Rego en Michael Foster, die Moreno van dichtbij meemaakten.
Op zijn zestiende verloor Ivan Moreno Sr. zijn vader. Hierdoor werd hij gedwongen om op jonge leeftijd voor een inkomen te zorgen. Samen met zijn broer Rene erfde hij de toenmalige firma E. Moreno Brandao. Hij kreeg nooit de kans om de middelbare school af te maken, laat staan om naar de universiteit te gaan. Desondanks was zijn zakeninstinct ongeëvenaard.
Naast het verkopen van auto’s verhuurde hij ook wagens via Caribe Rentals, een van de eerste verhuurbedrijven op het eiland. Ook verkocht hij onder andere auto-onderdelen van het merk AcDelco, diverse merken oliën, brandblussers, materieel van Caterpillar, kauwgum van het merk Wrigley’s PK, Corian aanrechtblad, Harley Davidson Motors en Old Parr whisky.
Moreno wordt door zijn oud-werknemers als een rustige persoon bestempeld. “Als je iets moest hebben, hielp hij direct”, zegt Sandra Trapenberg-Coenraad, sales-medewerker bij AutoCity. Zeven jaar heeft ze met Moreno Sr. gewerkt. Om precies te zijn van 1995 tot 2001. “Hij had een grote lichtblauwe Cadillac Seville. Ik vroeg hem een keer of ik zijn auto mocht lenen voor een trouwerij van een familielid. Ik was de chauffeur van het bruidspaar. Ik was altijd bang hem om een gunst te vragen. Hij stelde me gerust en zei dat ik gewoon bij hem kon komen. “Zeg maar wanneer je de auto nodig hebt en je krijgt hem, zei Moreno. Hij was echt lief voor mij.”
Ook al was hij de grootste baas binnen het bedrijf, hij gedroeg zich nederig. “Hij liep niet rond met een houding van ‘Kijk naar me, ik ben de baas en ik ben onbenaderbaar’. Integendeel, hij was voor iedereen aardig”, zegt Trapenberg-Coenraad. “Hij kwam af en toe bij je langs om te kijken hoe het ging en wilde weten of je het nog naar je zin had. Hij was een sociaal persoon.”
Trappenberg-Coenraad kwam bij Moreno Brandao terecht nadat een paar sales-mensen met pensioen gingen. Zo kwam er een plek vrij. “Zou het iets voor me zijn, vroeg ik me af. Een vriendin vond dat ik het moest proberen. Ik had nooit gehoord dat vrouwen auto’s verkochten.” Ze had er evenmin ervaring in. Ze werkte vroeger bij Casa Cohen, een detailhandel. Ivan Moreno Sr. kwam daar af en toe iets kopen. “Toen ik voor de sollicitatie binnenkwam herkende hij me. Hij vond het erg leuk dat ik voor hem wilde werken, zodoende werd ik aangenomen”, vertelt ze.
Willem van Heulen was als een derde zoon voor Ivan Moreno Sr. “Ik heb ongeveer 35 jaar voor hem gewerkt. Hij was een goede zakenman. De zaak was zijn hobby en zijn hobby was zijn werk. Zijn kantoor stond altijd open. Voor advies kon je altijd bij hem terecht. Door hem groeide het bedrijf.”
Van Heulen begon als sales-medewerker in de autobranche en werd later onderdirecteur voor de New & Used Cars-afdeling binnen Moreno Brandao. Volgens Van Heulen had Moreno een feilloos zakeninstinct. “Hij kon ruiken waar het eiland behoefte aan had en hoe hij daarop kon inspelen met het bedrijf. Hij wist het maximale uit de zaak te halen. Zo had Caterpillar in de jaren tachtig geen agent op Curaçao. Hem werd de kans geboden om CAT naar het eiland te brengen en hij werd aangesteld als officiële dealer voor de ABC-eilanden. Hiervoor richtte hij de Heavy Equipment and Diesel Company op. Dit was een van zijn laatste projecten”, aldus Van Heulen.
Goed lopend familiebedrijf
Ivan Moreno Sr. had Moreno Brandao van zijn vader geërfd. Het bedrijf zetelde eerst in Scharloo. Samen met zijn broer Rene Moreno breidde hij de familiezaak uit en bouwde hij een moderne showroom in Saliña. Ivan overleefde zijn broer. Op een gegeven moment was Moreno Brandao het grootste privébedrijf op Curaçao met ruim 130 man in dienst. Moreno Brandao vertegenwoordigde merken als Chrevolet, Buick en Cadillac. Daarna kwamen merken als Subaru, Suzuki en Isuzu erbij. Zijn zonen Rafi Moreno en Ivan ‘Vanky’ Moreno Jr. stonden hem bij. Rafi hield zich bezig met de verschillende agentschappen. Vanky was verantwoordelijk voor het algemeen management onder zijn vader. “De broers waren zeer prettig om mee te werken. Het was het plezierigste familiebedrijf waar ik ooit heb gewerkt. Ik heb geen vervelende situaties meegemaakt. Ze gaven je het gevoel dat je deel was van de familie. Dat was ook voor hen belangrijk”, zegt Frank do Rego, general manager van AutoCity voor Curaçao en Bonaire. Van 1993 tot en met 2001 heeft hij met Ivan Moreno Sr. gewerkt.
Volgens do Rego had Moreno Sr. zijn eigen visie. “Deze visie bracht hij niet direct in de praktijk. Hij bekeek eerst of het wel toepasbaar was. Of het eigenlijk allemaal wel kon, maar als hij eenmaal zijn zinnen had gezet op de uitvoering van zijn idee dan gebeurde het ook. Hij week nauwelijks af van zijn zelfbedachte ideeën. Daarin zat denk ik ook zijn grote succes.”
Integer en correct
Wim van Heulen: “Ik heb hem nooit in een slechte bui gezien. Hij was altijd een man die zijn zaak ter harte nam. Hij liet veel aan ons over. Moreno was niet een soort onderwijzer die zei wat je moest doen. Hij liet je vrij, als je maar resultaat leverde.” “Ik ken Ivan Moreno als een heel integere, correcte man die echt wist hoe een familiebedrijf op de juiste manier te leiden. Hij was een kundig persoon. Daarbij had hij het personeel heel hoog in het vaandel staan. Als het met het personeel goed gaat, dan gaat het met het bedrijf ook goed”, aldus Frank do Rego.
“Als je goed was voor de zaak, dan was de zaak ook goed voor jou. Dan kon je meegroeien met de zaak.” Frank do Rego begon als assistent sales manager, klom op tot salesmanager en werd daarna gepromoveerd tot onderdirecteur New Car nv. Na zijn uitstapje naar een ander bedrijf kwam hij terug als sales- en marketing manager. Drie jaar later werd hij benoemd tot general manager.
Visionair
“Hij was iemand die het goede voorbeeld gaf. Ook toen hij al op leeftijd was, bleef hij werken. Van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat zat hij op kantoor. Ook bij happy hours liet hij zijn gezicht zien. Daardoor ontstaat er een band met het personeel. Zijn zonen gaven daar ook gehoor aan. Dat was de kracht van het bedrijf. Wat de grote directeur doet wordt opgevolgd door de managers en het personeel. Hij was zelden of nooit ziek. Hij kon goed met klanten omgaan. Wat veel indruk op mij heeft gemaakt is dat hij fouten kon ontdekken in ingewikkelde offertes die anderen niet hadden gezien, terwijl de offerte als laatste bij hem op het bureau terechtkwam. Bij gecompliceerde inschrijvingen voor de overheid moesten we tussen de 40 of 60 auto’s met alle specificaties van modellen noteren. Ik was blij dat hij er nog was voor de eindcontrole.” Michael Foster van Interamericana Trading Corporation ontmoette Ivan Moreno ruim 20 jaar geleden. De director of sales Suzuki Caribbean region kon zien dat Ivan Moreno Sr. een familieman was. “Hij waardeerde zijn familie. Hij was een eerlijke en nuchtere man. Elke keer als ik hem op het eiland bezocht wilde hij dat ik langer zou blijven. Ik moest hem er telkens aan herinneren dat ik er voor zaken was en niet om vakantie te vieren. Een keer nam hij me mee naar de synagoge en vertelde dat het de oudste synagoge op het Amerikaanse halfrond was die nog in gebruik was. Hij was erg trots op het pand. Zijn familie zorgde via donaties dat het pand niet in verval zou raken. Onze band was meer dan een zakenrelatie, het was een persoonlijke relatie.”
Bron: Amigoe
