door Amigoe correspondent Otti Thomas

DEN HAAG — De Tweede Kamer heeft vragen gesteld over het onderzoek naar kindermisbruik door priesters in de voormalige Nederlandse Antillen. Aanleiding zijn berichten dat de commissie Koeijers al tijden geen klachten meer in behandeling neemt en het gerelateerde verhaal van een van de slachtoffers.

In de jaren zestig werd hij misbruikt door de Fraters van Tilburg in Soto. Een van de daders is frater Candidus, ereburger van Bonaire.

De commissie Koeijers werd opgericht door het Bisdom Willemstad voor onderzoek naar misbruik binnen de katholieke kerk in de voormalige Nederlandse Antillen naar voorbeeld van de commissie Deetman in Nederland.

De commissie onder voorzitterschap van advocaat Ronald Koeijers, tevens oud-rechter van het Gemeenschappelijk Hof, zou volgens Nederlandse media alleen nog op papier bestaan. Ook in 2010 waren er klachten over de passieve houding van de commissie, onder meer van slachtoffers en de Kinderbescherming. Een destijds 67-jarige man en een 68-jarige vrouw kregen zelfs geen ontvangstbevestiging van hun meldingen van misbruik.

PvdA en CDA willen weten waarom er geen onderzoek meer plaatsvindt naar misbruik in de voormalige Nederlandse Antillen. “We weten dat dit een verantwoordelijkheid is van de Caribische landen, maar we moeten iets voor de slachtoffers doen”, aldus Madeleine van Toorenburg, Tweede Kamerlid voor het CDA. Samen met Marith Rebel-Volp van de PvdA vraagt ze het ministerie van Justitie om in overleg te treden met de regering van Curaçao.

De beste gelegenheid is het werkbezoek van staatssecretaris Fred Teeven van Justitie, die komend weekeinde naar Curaçao reist. “Dan kan hij meteen vragen wat er nodig is om het onderzoek weer nieuw leven in te blazen”, aldus Van Toorenburg. Het onderwerp staat geagendeerd voor de vergadering van de commissie die woensdag plaatsvindt. Van Toorenburg verwacht dat meer partijen de opdracht aan Teeven zullen steunen.

Fraters

Het misbruik is in het nieuws na een interview met een inmiddels 62-jarig slachtoffer met de schuilnaam Johnny dat verschillende regionale kranten in Nederland afgelopen weekeinde publiceerden. Toen hij vijf was, verhuisde met zijn ouders en twee broers van Rotterdam naar Curaçao. Kort daarna overlijdt zijn vader en worden hij en zijn broers aan de zorgen van de Fraters van Tilburg in Soto toevertrouwd.

“Anders dan zijn broers is Johnny een verlegen kereltje, niet opgewassen tegen de keiharde mores in het internaat. Hij wordt gepest omdat hij van gemengd bloed is en regelmatig mishandeld en verkracht door oudere jongens. Van zijn tiende tot zijn veertiende wordt hij bovendien misbruikt door drie fraters”, schrijft journaliste Dorine Steenbergen.

Het slachtoffer noemt de namen van de fraters Henricus, Emilianus en Candidus. “Frater Candidus is de geniepigerd. Als frater-overste, hoofd van de school, hoofd van het internaat en bovendien hoofd van de hele congregatie in het Caribisch gebied, inclusief Suriname, is hij oppermachtig.

In het geval van straf worden de jongens ook naar hem toegestuurd.” Johnny vertelt vervolgens hoe hij en andere jongens geslagen werden met een vlaggenkoord met knopen. “Maar hij maakte ook je gulp open en begon dan met je piemeltje te spelen. Hij zei dat God dat goed vond en dat je er niet over mocht praten”, aldus het slachtoffer.

Johnny zegt dat zijn moeder boos werd, toen hij haar hierover vertelde en zijn verhaal niet geloofde. Ook meldde hij het aan een inspectiegroep van Justitie, die langskwam na klachten over misstanden tussen de jongens onderling. “Ik heb daar nooit meer iets van gehoord.” Johnny is pas weer veilig als hij op zijn veertiende naar het Jongensinternaat op Scherpenheuvel verhuist. Na het afronden van de LTS op Curaçao, gaat hij terug naar Nederland, waar hij nog altijd woont.

Bron: Amigoe

Klachten

Op latere leeftijd meldt het slachtoffer het misbruik bij de kerkelijke klachtencommissie Hulp en Recht en bij de commissie Deetman, die onderzoek doet naar misbruik binnen de katholieke kerk. “Wat u ons aan herinneringen liet lezen, heeft ons diep geraakt. Desondanks is de voorzitter van de Beoordelings- en Adviescommissie (BAC) van oordeel dat de BAC niet bevoegd is klachten over seksueel buiten Nederland in behandeling te nemen.” Het slachtoffer is woedend over die reactie. “Het is inderdaad buiten Nederland gebeurd, maar wel degelijk door jullie geestelijken,” zegt hij. “Op de Antillen is de rooms-katholieke kerk niet alleen oppermachtig, maar ook nog steeds heilig. De mensen willen deze verhalen simpelweg niet horen.”

De Fraters van Tilburg hebben uiteindelijk wel mondelinge en schriftelijke excuses gemaakt en een compensatie van 45.000 euro betaald, die het slachtoffer gebruikt voor de bouw van een huis op Curaçao. De generaal-overste noemde het misbruik weerzinwekkend. “Temeer omdat ons werk gericht is op kinderen die al achtergesteld zijn. Dat daarbij sprake was van machtsmisbruik, fysiek en seksueel, maakt het extra ellendig”, schreef hij.

Frater Candidus, Emilianus en Henricus zijn inmiddels overleden, maar met name Candidus ontving wel tal van onderscheidingen voor zijn werk op Curaçao. In 1971 ontving hij van prins Bernhard een Zilveren Anjer voor ‘personen van onbesproken vaderlands gedrag’, in 1975 wordt hij tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd en in 1995 wordt hij ereburger van Bonaire, waar hij op dat moment woonde.

Bron: Amigoe