door Amigoe correspondent Otti Thomas

DEN HAAG — Het kost nog altijd veel moeite om overeenstemming te bereiken over een regeling voor geschillen tussen de vier landen van het Koninkrijk. “Ik zie nog niet zoveel beweging op dit gebied al doe ik daar wel mijn best voor”, zei minister Ronald Plasterk van Koninkrijksrelaties vandaag in aanloop naar de Koninkrijksconferentie op Curaçao.

De landen zijn het er in grote mate over eens dat de Raad van State een geschikt instituut is om geschillen te beoordelen, vooral omdat dit adviesorgaan al een grondwettelijke basis heeft. Verder vinden alle vier de landen dat beslissingen van de Rijksministerraad, zoals de recente aanwijzingen, onder de reikwijdte van de geschillenregeling moeten kunnen vallen, aldus Plasterk in antwoord op vragen van de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties.

Er is echter nog geen consensus over de vraag of er ook een oordeel over Rijkswetten kan worden gevraagd en of er sprake is van een bindend oordeel of een zwaarwegend advies. “De mate waarin een oordeel bindend is, hangt voor mij ook weer samen met het instituut dat het oordeel uitspreekt en welke besluiten aan de orde kunnen zijn”, aldus de minister.

De onderhandelingen lopen ook traag omdat ze gevoerd worden door afgevaardigden van de vier landen die niet allemaal een volledige volmacht hebben om knopen door te hakken, zei hij.

De Tweede Kamer vroeg naar de stand van zaken omdat Plasterk eerder had toegezegd dat hij nog voor de Koninkrijksconferentie van 16 juni informatie zou geven over een voorlopig akkoord of anders meer informatie over de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen. Plasterk erkende dat hij die belofte niet na kon komen omdat hij terughoudend wil zijn over de Nederlandse visie. “Ik vraag begrip, dat ik niet het achterste van mijn tong laat zien met betrekking tot de Nederlandse inzet”, zei hij.

Advies

Uit zijn reactie op de opmerkingen van met name André Bosman (VVD) en Ronald van Raak (SP) werd vervolgens duidelijker welke problemen er spelen. Bosman herhaalde bijvoorbeeld dat de VVD de voorkeur geeft aan een zwaarwegend advies, waar met goede argumenten vanaf geweken kan worden. “Een bindend oordeel kan niet. Ik zal altijd de belangen van 16 miljoen Nederlanders blijven verdedigen, want de uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt altijd bij Nederland”, aldus Bosman. Plasterk bevestigde dat financiële gevolgen van beslissingen waar een geschil over is uiteindelijk bij Nederland liggen. “Als over consequenties voor het Koninkrijk wordt gesproken, dan gaat het in feite om Nederland”, zei hij.

Van Raak wees op het belang dat de geschillenregeling geen belemmering moet vormen voor politieke besluitvorming. “Curaçao, St. Maarten en Aruba willen geschillen voorleggen over de interpretatie van de waarborgfunctie uit het Statuut en dat is een vrij politieke aangelegenheid. Ik denk dat we iets aan verwachtingsmanagement moeten doen. Een geschillenregeling is geen oplossing voor politieke meningsverschillen”, aldus de SP’er.

Ook daar kon de minister zich in vinden. “Als we het hebben over een kwestie die nu op tafel ligt, namelijk de instelling van een Integriteitskamer op St. Maarten, dan zou er bij de beoordeling van een geschil ook gekeken moeten worden of er sprake is van deugdelijk bestuur. De geschillenregeling gaat dan niet alleen om een procedureel oordeel. De Rijksministerraad is de instantie die knopen doorhakt. We willen niet dat dat gebeurt op een plek, waar ook het parlement geen controle meer kan uitoefenen”, aldus Plasterk.

Bron: Amigoe