door Amigoe verslaggever Anke Brunswijk-Vellenga

WILLEMSTAD — Indien er geen aanvullende maatregelen genomen worden, zal het St. Elisabeth Hospitaal (Sehos) in de maand mei niet in staat zijn om de salarissen van het personeel uit te betalen. Dat blijkt uit het rapport van de Stichting Overheidsaccountantsbureau (Soab), dat in opdracht van het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) verricht werd naar aanleiding van de explosieve kostenontwikkelingen van het ziekenhuis.

“Uit de liquiditeitsbegroting blijkt dat Sehos zonder aanvullende maatregelen in één maand zonder (significante) aanvullende mutaties op het werkkapitaal, maandelijks een liquiditeitstekort heeft van ongeveer 1,5 miljoen gulden. Als de huidige trend wordt doorgetrokken zal Sehos derhalve in mei 2015 haar kredietplafond van 10 miljoen gulden bereiken”, staat te lezen in het rapport van Soab dat is ingezien door de Amigoe.

Sehos heeft aangegeven dat zich in mei al eerder liquiditeitsproblemen voor zullen doen, omdat de salarissen, die netto circa 4 miljoen gulden bedragen, enkele dagen eerder worden betaald dan dat de tweede helft van het maandelijkse budget door de SVB wordt overgemaakt. Ook heeft de directie van het ziekenhuis aangegeven naast besparingen op medicijnkosten, geen mogelijkheid te zien om de kosten voor eind maart te verlagen.

Om liquiditeitsproblemen op korte termijn te voorkomen, adviseert Soab de minister om met de SVB in overleg te treden over het moment waarop het budget wordt overgemaakt. Usona inventariseert op dit moment de mogelijkheden om de kosten van Sehos structureel te verlagen. Deze scan is vanmorgen gepresenteerd aan de Raad van Bestuur (RvB). Sehos-woordvoerder Bob Harms laat weten hier nog geen uitspraken over te kunnen doen.

Verder laat Harms weten dat de RvB inmiddels kennis heeft genomen van het Soab-rapport over de financiële situatie en legt hij uit dat deze situatie is ontstaan uit een jarenlange ontwikkeling. “We zijn druk bezig om samen met het ministerie GMN naar structurele oplossingen te zoeken. We zullen er alles aan doen om dit scenario te voorkomen.”

Mismanagement

Minister Ben Whiteman (PS) van GMN zegt dat het liquiditeitsprobleem van Sehos een gevolg is van mismanagement. “Ik vind dit zo erg en delicaat dat ik dit gevecht moet aangaan. Ik wil voorkomen dat het Sehos in de gelegenheid komt om er vanwege procedurele redenen onderuit komen.”

De minister zegt geluiden te horen dat Sehos de laatste tijd hard achteruit gaat. Zo blijkt er geen eenduidig bestelbeleid te zijn, waarbij de kosten met elkaar worden vergeleken en er op verschillende punten wordt besteld. “Je hoort allerlei wilde verhalen van inkoopcentrales, dat ze niet eens weten wat hun medicijnen kosten. Zo run je geen ziekenhuis, dat je met gemeenschapsgeld maar bestelt wat je wilt.”

Er zijn meer voorbeelden van mismanagement. Zo legde het personeel van de spoedeisende hulp twee weken geleden het werk neer, omdat de afdeling de opvang van intensive care-patiënten op de EHBO niet meer aankon. “Er bleken tal van redenen te zijn waarom de intensive care geen patiënten meer kon opnemen, maar de belangrijkste reden is mismanagement”, aldus Whiteman. Zo zouden er terminale patiënten op de intensive care liggen. Maar ook het beleid van patiënten ‘s middags ontslaan en overplaatsen naar andere afdelingen blijkt niet efficiënt te zijn, waardoor ophopingen ontstaan.

“Er is iets gaande in dat ziekenhuis. Ik durf niet te zeggen dat de bestuurders corrupt zijn, maar ik denk dat er corrupte structuren binnen het ziekenhuis gehanteerd worden. Misschien zelfs buiten hun gezichtsveld om”, zegt Whiteman. Het is niet de eerste keer dat het Sehos voor een crisissituatie staat. “Wat je altijd zag, was dat de zaak politiek opgelost wordt en het met een sisser afloopt. Uiteindelijk draaide de bevolking weer op voor het geld. Maar ik vind dat niet alleen de huidige leden van de RvB en Raad van Toezicht (RvT), maar het hele systeem van Sehos dit eiland en de gemeenschap jarenlang hebben gegijzeld.” Daar wil Whiteman dan ook een einde aan maken. “Als ik niet meer kan garanderen dat deze dingen niet meer gebeuren en geen veranderingen kan doorvoeren, dan heeft het geen zin om door te gaan met het nieuwe ziekenhuis.”

Gevolgen HNO

Het nieuwe ziekenhuis, Hospital Nobo Otrobanda (HNO), zal worden opgesplitst in twee entiteiten. Aan de ene kant is er een vastgoedentiteit, het terrein en de gebouwen, die op naam van de overheid komt te staan. Daarnaast is er een exploitatie-entiteit, die HNO zal runnen en zorg zal dragen voor het onderhoud en behoud van de vastgoedentiteit.

De schulden van de overheid zullen worden terugbetaald door de exploitant. “In eerste instantie en formeel was het tot nu toe bijna een automatisme dat Sehos die exploitatie-entiteit zou worden. Maar als ik dit soort dingen hoor, vraag ik me af of ik het land moet verpanden aan deze mensen. Dat doe ik niet”, zegt Whiteman. “Dat betekent dat ik me nu aan het voorbereiden ben om óf een veranderd Sehos te bewerkstelligen voor die exploitatie-entiteit, óf een andere entiteit binnenroep, en dan kan Sehos ernaar fluiten.”

De minister geeft wel aan in eerste instantie voor een gewijzigd Sehos te kiezen. Ook vanwege baanbehoud van het personeel. “Maar dan wel zonder de huidige RvB en RvT. Die moeten weg, om te voorkomen dat we voor een rampsituatie komen te staan.” Wat de gevolgen voor de patiënten zullen zijn, is nog onduidelijk. “Daarom bemoei ik me nu al met deze zaak, om te voorkomen dat het zover komt dat de zorg wordt stopgezet.

Kostenontwikkeling

Bij de instelling van de basisverzekering in januari 2013, werden de fondstekorten voor december 2014 geprojecteerd op 17 miljoen gulden. In juni 2014 bleek dat de geprojecteerde tekorten van het fonds gestegen waren naar 33 miljoen gulden. In december 2014 is er een tekort van 48 miljoen gulden geconstateerd. In de tussentijd heeft het ministerie duidelijke kostendrijvers waarbij de kostenontwikkeling explosief was, kunnen onderscheiden.

Sehos bleek een van de instellingen te zijn waarbij de kostenontwikkeling enorm hoog opliep. Waarop het ministerie een onderzoek door Soab liet instellen. Ook werd er voor diverse zorginstellingen, waaronder het Sehos, maar ook Advent en Caprileskliniek, een budgetplafond ingesteld. Sehos heeft toen een budget van 151 miljoen gulden per jaar toebedeeld gekregen.

De zorginstellingen gaven echter aan in de problemen te zullen komen door de budgettering. “Ik heb hen toen gezegd om aan te tonen op welke manier ze er wel uit zouden komen. Maar die uitleg is nooit gekomen. Nu blijken ze een joekel van een probleem te hebben en maken ze het tot mijn probleem. We werken in een stelsel waarin je als eindverantwoordelijke niets te vertellen hebt, behalve als het flink mis gaat.”

Bron: Amigoe