Dat Papiaments voor een Europeaan een moeilijke taal is klopt, want zelfs voor mij is en blijft het een moeilijke taal want je hoeft maar de kranten ’s morgens open te slaan en je ziet de verschillende spelling voor het zelfde woord in de verschillende kranten. Ik ben “old school” schijnbaar want ik schrijf nog steeds alles met een “C” wat schijnbaar tegenwoordig met een “K” moet. Weet ik veel!
Laat staan de overvloed aan accenten die wij vroeger nooit hadden.
En laten we het niet over technische woorden van Engelse onderdelen hebben bijvoorbeeld, want dan maken we er een hele komedie van, want dan is de beschrijving van het product wat dan als een woord geldt.
Niet alleen is het schrijven moeilijk, het spreken en de bedoeling van de woorden heeft ook verschillende betekenissen, vaak racistisch, sexistisch of gewoonweg dubbelzinnig.
Een goede vriendin van mij, 1/3 Joods, 1/3 Italiaans, 1/3 Nederlander en dan 10% trash, die hier al heel wat jaren woont en een aardig woordje Papiaments praat die ook heel erg trots is en zich ook 100% Yu di Korsow voelt, die rustig midden in de nacht zogenaamde “nachtclubs” binnen loopt om een biertje te halen terwijl ik dat niet eens durf, zou naar het vliegveld gaan om een vriendin op te halen.
Alles was perfect totdat ze uit de parkeerplaats uit wilde rijden.
Iedereen weet dat als de KLM is geland, dat het één grote klere zooi op die parkeerplaats is, omdat de mensen daar niet weten dat ze meer kassiers nodig hebben omdat het een piekuur is, net zoals meer instanties hier op deze klip.
Wil ze de parkeerplaats uitrijden wil de hefboom niet omhoog, eerst in de rij staan bij de kassa om de meneer uit te leggen wat er aan de hand is, die stuurt haar terug want dat kan toch niet dat die hefboom niet omhoog gaat, toen weer in de rij om de man uit te leggen dat het écht niet werkt, toen werd ze naar het kantoortje gestuurd waar ze moest wachten op iemand die op Netflix “Narcos” aan ’t kijken was.
Die vroeg haar d’r kentekennummer en aangezien zij met de auto van haar man was, wist ze dat niet, moest ze weer naar de parkeerplaats om dat nummer te noteren, toen weer naar dat kantoortje die stuurt haar weer naar de kassier die van niks af wist want de man in dat kantoortje had de kassier niet gebeld. Anyway, een hoop gedoe en heen en weer geloop zonder resultaat.
Uit einde raad liep ze, nog steeds rustig en beleefd gebleven, naar de kassier en natuurlijk braaf weer voor de derde of vierde keer haar beurt gewacht te hebben, leunde ze op haar ellebogen en zei tegen de man keihard: “Meneer su palu no ta subi” (Meneer uw paal gaat niet overeind)
Er viel opeens een doodse stilte en toen brak alle hel los en lag de hele parkeerplaats aan flarden en hielden mensen hun buik vast van het lachen.
De vrouwen in de rij dachten dat het ging om een of andere byside die de arme man voor schut kwam zetten omdat hij haar weer voor de zoveelste keer met een andere had bedrogen alleen om later er achter te komen dat het om de hefboom ging die niet omhoog ging en niet de man zijn genitalia.
Zij, onschuldig dat ze is, snapte er geen moer van en die keek met grote ogen rond en vroeg zich af waarom mensen zo moesten lachen. De arme kassier wist niet hoe gauw hij haar door moest laten gaan en was zelfs vergeten met haar af te rekenen.
Toen ik haar uitlegde waarom de mensen lachten zei ze alleen maar “Oh!” en sloeg ze rood aan. Ik denk niet dat ze voorlopig nog naar het vliegveld zal gaan en zal ik dat wel moet doen voor haar.
Ik blijf lachen op deze klip want Papiaments is en blijft een heerlijke taal!
Arthur Donker
Het doel van dit berichtje is mij niet duidelijk, ook niet waarom knipselkrant-curacao het gepubliceerd heeft.
Het Papiaments kent een heel oud spreekwoord: ‘Pa dal kachó no sa falta palu.’
Aruba gaat uit van de Etnologische spelling die op het Spaans is georiënteerd en Curacao heeft gekozen voor de fonologische spelling die vaak de Nederlandse spelling en schrijfwijze overneemt. Op Aruba heeft een man als Todd Danderé, die van Colombiaanse afkomst is veel invloed gehad op de spelling waarvoor Aruba uiteindelijk voor heeft gekozen.
Ik ben benieuwd wat deze man in zijn werkend leven heeft gepresteerd. Was hij toen ook een beroepszeikerd?
Er is geen standaard. De 2 rode woordenboeken zijn van de vorige eeuw. Leeflang heeft er een puinhoop vanfemaakt en het telt wel voor 25% mee als je naar het voortgezet onderwijs wilt.
Geen 7.5 geen havo. Ook al haal je 8en voor de rest. Hoe hou je je bevolking dom.
Palu ta sla mi.
Hopi bon!
Probeer maar een discussie aan te gaan met de hobby club die papiamento heeft geprobeerd te formaliseren.
Probeer maar aan hun uit te leggen dat ze een zooitje van hebben gemaakt. Probeer maar aan hun uit te leggen dat ze nog steeds een zooitje van maken.
Dan wordt jij voor gek, dom, inatriotico en wat dies nog meer zij uitgemaakt.
De meeste woorden waren voor het oprappen in het spaans, een beetje in het nederlands en engels. En zij besloten om cas als kas te schrijven, komputer ipv van computer, beisbal ipv baseball, atension ipv atencion, amigoe ipv amigo.
De spaanjaarden hebben dit allemaal al uitgevonden. Waarom moesten wij de wiel nog een keertje uitvinden ?. Een taal die amper 250.000 spreken.
Aruba heeft het wel goed gedaan. Blijkbasr hadden ze daar echte deskundigen in dienst genomen.