Amsterdam/Willemstad – Curaçao en Bonaire zouden mugvrij kunnen worden gemaakt door een genetisch gemanipuleerde mug in te zetten. Dat zeggen entomoloog Willem Takken van de Wageningen Universiteit en entomoloog Bart Knols tegenover het NRC Handelsblad. Genetisch gemanipuleerde muggen zouden de eilanden mugvrij kunnen maken.

Alhoewel de twee sterk van mening verschillen over de uitroeiing van muggen met virusziektes in grote gebieden, zijn zij het erover eens dat de kans van slagen van de nieuwe genetische technieken op eilanden zoals Curaçao en Bonaire het grootst zijn. Er werden al testen gedaan met genetisch gemanipuleerde muggen. In een Braziliaanse stad nam het aantal muggen dat het virus verspreidt met 82 procent af.

De gemanipuleerde mannetjes van de Aedes aegypti kunnen zich wel voortplanten, maar de nakomelingen gaan dood voor ze zelf vruchtbaar zijn. Zo neemt de populatie snel af. Omdat alleen de vrouwtjesmuggen prikken, verspreidt de gemanipuleerde mug de ziekte niet nog verder. Deze nieuwe genetische technieken kunnen dus een oplos- sing zijn voor de eilanden. Maar de twee stellen daarbij wel dat vervolgens ieder schip of vliegtuig grondig gecontroleerd moet worden op muggen om een nieuwe invasie te voorkomen.

Takken stelt, in tegenstelling tot Knols, dat het onhaalbaar is om muggen in grote gebieden uit te roeien. De NRC sprak met de muggenexperts over het uitroeien van de ongedierte die ziektes zoals zika kunnen overbrengen. ,,Zonder muggen stopt de verspreiding van malaria, knokkelkoorts, chikungunya en gele koorts. En zo verdwijnt het risico dat lokaal gesluimerde ziektes over de wereld verspreiden. Is dat realistisch?” vraagt de Nederlandse krant zich af.

Knols wil zoals gezegd muggen helemaal uitroeien. De Amerikaan Fred Soper is zijn grote voorbeeld. ,,Die heeft het tussen 1947 en 1962 al gedaan in Brazilië”, stelt Knols. Volgens de entomoloog, die een bedrijf heeft in muggenbestrijding, deed hij dat in een tijd zonder asfaltwegen of mobiele communicatie. ,,Hij roeide de Afrikaanse malariamug systematisch uit in een gebied in Brazilië dat twee keer zo groot is als Nederland. Later maakte hij heel Brazilië vrij van de gelekoortsmug”, zegt hij tegenover de NRC. Knols wil nu onder meer de tijgermug uitroeien. ,,Als we die uitroeien, scheelt dat miljoenen infecties per jaar.”

Takken stelt dat het uitroeien van muggen onhaalbaar is. ,,In de tijd van Soper lukte het. Maar in Ghana wordt nu in principe huis voor huis bespoten en nog lukt het niet daar de malariamug weg te krijgen. Er zijn altijd mensen die hun huis op slot houden. Zo zit de wereld in elkaar, we leven over het algemeen in een democratie”, zegt hij tegen de krant. Ook dat de muggen in zo’n groot gebied zijn verspreid maakt de beheersing volgens hem vrijwel onmogelijk. Hij stelt dat het effectiever is om de bestrijding te richten op het zo ver mogelijk omlaag brengen van de muggendichtheid.

,,De verspreiding van ziekte stopt doordat de kans dat je gebeten wordt door een geïnfecteerde mug vrijwel nihil is. De malariaparasiet is aanwezig bij 3 tot 5 procent van de malariamuggen, bij dengue is het aandeel besmettelijke muggen nog veel lager, ongeveer een duizendste van een procent. Ik zie niet in waarom dit voor zika anders zou zijn.”
Bron: Bearing Point