Ik heb er lang over moeten denken en, eerlijk gezegd, ik ben er nog niet helemaal uit. Al in september vorig jaar schreef ik over de mogelijke komst van een hotel van in totaal 900 kamers in Seroe Colorado, op de kalkrotsen boven Baby Beach. Ik heb met betrokkenen en deskundigen, voor en tegenstanders gesproken en feitelijk dezelfde discussies gevoerd als in 2015, toen Bahia Principe op precies diezelfde plek ook een all-inclusive hotel wilde neerzetten.

De Spanjaarden haakten uiteindelijk af omdat net in die tijd Roberto Rincon met een miljard aan wit te wassen dollars wapperde met de belofte de raffinaderij weer in haar oude glorie te herstellen. In 2019 zit dat net even anders. De raffinaderij staat er nog maar zal niet meer heropend worden. De regering zegt dat als er ook maar een procent kans is, dat er dan voor die een procent gevochten zal worden, maar vooralsnog is dat hoogstens een formaliteit om niet al teveel gezichtsverlies te lijden bij de oude MEP-istas die er kennelijk nog in geloven.

“In dit geval maakt het de projectontwikkelaar niet uit of de raffinaderij er staat of niet. Met of zonder raffinaderij willen ze bouwen”, zei Infra-minister Otmar Oduber.

Maar zo’n beetje alles wijst erop dat alle betrokken partijen ervan uitgaan dat er geen rook meer uit die grote uitlaatpijpen gaat komen. En daarin ligt ook de kern van mijn vraagstuk. Wat iedereen al heel wat jaren zag aankomen gaat nu echt gebeuren; de definitieve dood van de raffinaderij. San Nicolas had er al erg lang veel te weinig aan. Slechts een paar bedrijven en de hoerenbars hadden profijt van de aanwezigheid van de subcontractors die er rondliepen, maar verder gebeurde er niets en verpauperde de binnenstad zienderogen.

Niemand die daar geld in wilde steken, tot een paar jaar terug, toen op aandringen van diezelfde minister Oduber (toen als minister van Toerisme) een paar rijke families panden gingen opkopen. Of de beloofde komst van Bahia Principe toen de katalysator was werd nooit echt uitgesproken, maar nu lijkt het anders te worden gespeeld.

Dat de familie De Veer weer een bioscoop in het centrum van San Nicolas gaat openen wordt direct in verband gebracht met de mogelijke komst van het Baby Beach Resort.

Feit is dat San Nicolas economisch en sociaal ver achter loopt vergeleken bij de rest van het eiland. Feit is dat juist daar nu het meeste potentieel voor nieuwe economische ontwikkeling zit. De rest van het eiland is letterlijk volgebouwd. Nu de raffinaderij, die generaties lang een economische stoorzender was, eindelijk definitief wegvalt worden kansen zichtbaar. Het geld is er en ook de kennis. Maar hier op Aruba is er nog altijd een gebrek aan visie en echte durf en zien we liever spectaculaire kickstarts dan gezonde ontwikkelingen over een wat langere termijn. Het is vooralsnog de enige mindset die we kennen; politici willen resultaten in beton en staal en het liefst zo groot mogelijk en nog voor de verkiezingen.

En de oude vermogende klasse doet niets tenzij er een 300% garantie staat dat zij zullen slagen. Het idee dat ondernemen risico’s nemen inhoudt geldt niet voor hen kennelijk. De angst voor gezichtsverlies, ook al heb je na een klap meer geld dan God kan tellen, lijkt echt een ding te zijn onder deze zwaargewichten. Onder zulke omstandigheden worden je opties beperkt en maak je jezelf kleinschalig als land. Maar dat is dus de geldende mindset. Angst om te falen, haast om opzichtig te scoren, met te grote stappen te snel naar huis. Het product daarvan is altijd minder dan wat het had kunnen zijn. En dus zat een groot all-inclusive hotel naar San Nicolas er al heel lang aan te komen.

Zelf had ik het liefst gezien dat San Nicolas een hub zou worden voor creatieven, startende ondernemers, bed and breakfasts en MKB. Inmiddels lijkt dat een bijna utopisch beeld, maar ik vermoed dat de meeste mensen dat ook het liefst zouden hebben gezien. Het zou wat langer hebben geduurd, maar ook duurzamer zijn geweest en op de lange termijn een veel sterker effect hebben gehad. Maar het gaat economisch heel slecht nu en het idee van een hotel in Seroe Colorado is veel ouder en veel verder gevorderd. Hier is heel lang naartoe gewerkt, van het maken van het oude ROP een decennia terug naar het invoeren van een uitzondering in de all-inclusive wet. Voor alle argumenten tegen waren allang tegenargumenten verzonnen. Ook niet zo sterke zoals dat hotelarbeiders die in San Nicolas woonden automatisch naar Baby Beach zouden gaan en dat er dus nauwelijks arbeidersimport zou zijn. Stel voor de grap dat Baby Beach inderdaad al deze mensen naar zich lokt, niet alleen met minder reiskosten maar ook met betere secundaire voorwaarden. Dan gaan al die mensen inderdaad naar Colony, maar waar moeten de hotels in Palm Beach dan hun vervangers vandaan halen? Je verplaatst het probleem dus alleen maar.

Het plan voor een hotel in Colony is ook ouder en verder gevorderd dan het plan dat San Nicolas Business Association vorig jaar presenteerde met San Nicolas als kenniscentrum met een heuse universiteit als middelpunt. Daar horen we inmiddels helemaal niets meer over. SNBA was al heel snel om. Het all-inclusive hotel in Colony moet nu de kickstarter gaan worden. De argumenten tegen (geïmporteerde arbeid en de druk die dat geeft op onze voorzieningen, verlies aan natuurgebied, extra druk op onze stranden) zullen wel een kern van waarheid hebben, stelt SNBA, maar San Nicolas is sociaal-economisch op sterven na dood en heeft zo snel mogelijk een impuls nodig. En ja, ook daar zit dus een flinke kern van waarheid in. Sterker nog, de hele Arubaanse economie heeft een schop onder de kont nodig. De vraag is echter, is het bouwen van een enorme all-inclusive hotel de allerbeste optie? Ik vermoed dat zelfs degenen die er het hardst aan trekken in alle eerlijkheid zullen zeggen van niet. Maar het is de enige snelle optie die er nu is, tenzij opnieuw een enchufado met een miljard vieze dollars burning in his pocket komt aanwaaien. En we houden van snelle, makkelijke oplossingen. Dat is keer op keer op keer bewezen. Al het Venezolaanse witwasgeld dat de afgelopen jaren in lokale bedrijven en vastgoed is gepompt heeft ons land jarenlang economisch op de been gehouden. Stoppen met harddrugs is wellicht makkelijker dan dit soort comfortabele handvatten loslaten.

De beste oplossingen voor ons toerisme en onze economie – ik zal hier ook maar het rapport van Sam Cole en Victoria Razak noemen – zijn veel lastiger om uit te voeren en zijn niet zo sexy als een mega-hotel met een enorm openingsfeest waar politici en andere machthebbers mooi op de foto kunnen. Daar zijn echte creativiteit, echte visie en echt ondernemerschap voor nodig. Maar misschien zijn we het station van duurzame planning ook allang gepasseerd en zitten we inderdaad over onze top heen en in een stagnatie-fase. En is het toeristisch product Aruba een oude ex-miss geworden die nu constant wanhopig naar de duurste botox en cosmetica grijpt om al die decennia van verkeerde keuzes en te hard feesten te verhullen. Hoe dan ook, dat hotel gaat er komen. En wie weet pakt het ook goed uit. Al is het maar voor net lang genoeg tot de volgende verkiezingen.

Bron: Den Cayente

Ariën Rasmijn (1975) is freelance journalist. Naast zijn publicaties in Amigoe en diverse andere media schrijft hij in deze column regelmatig over nieuws en politiek in Aruba. Hij stelt reacties op prijs via: [email protected]. Lees meer….