Column Youp van ‘t Hek voor NRC Handelsblad

Toen God hoorde dat er voor een schilderwerkje van Picasso ongeveer 160 miljoen euro is betaald, vloekte hij hartgrondig en iedereen weet: als God vloekt dan beeft de aarde. Dit keer schudde hij het arme Nepal door elkaar. Voor de tweede keer binnen drie weken. Wat de eerste keer Gods toorn wekte?

Toen had hij een voorvertoning gezien van het programma Zo zijn we niet getrouwd, waarin verstandelijk gehandicapten gruwelijk misbruikt worden. Een ranzig SBS-dingetje? Nee hoor, NPO 1. Die commerciële Tros zeker? Absoluut niet, de EO! Dat is die zwarte kousenclub van de meest hartgrondige gelovigen in diezelfde God. Daarom is God ook zo kwaad dat juist zij zo’n ranzig programma maken.

Voor wie het programma niet gezien heeft; ik praat u even bij. Een werkloze c-acteur, die normaal nog geen twee regels in een soap naturel zijn bek uit krijgt, ene Bastiaan Ragas, gaat met zijn vrouw Tooske en een cameraploeg op bezoek bij hele zielige mensen wier huwelijk totaal naar de kloten is. Hoe zielig die deelnemers zijn? Randje verstandelijk gehandicapt. Niveau: dringend hulp nodig. Heel veel hulp. In hun huis worden camera’s opgehangen zodat we kunnen zien wat er bij die mensen doordeweeks gebeurt.

Ik hoor u nu denken: als je weet dat er camera’s in je huis hangen dan hou je je toch een beetje in? Die mensen niet en dat geeft meteen aan hoe imbeciel ze zijn. Het schelden en tieren op elkaar gaat onverminderd door en roept bij mij als kijker maar één ding op: hier moeten die arme kinderen worden weggehaald. Dit is misdadig om ze hier te laten opgroeien.

Voorbeeld van dat spul dat in beeld komt? Een van de stelletjes kwam er vorige week achter dat ze de dertiende verjaardag van hun zoon totaal vergeten waren. Het mannetje kwam uit school met de mededeling dat iedereen hem had gefeliciteerd. Dit bekijken Bas & Tooske op een laptop en gaan dan verbijsterd in de camera kijken. Bas en Tooske acteren dat ze het ook heel erg vinden. Alleen kan die Bas niet acteren. En Tooske? Die is blij dat ze werk heeft.

Verder moeten die echtparen de meest vernederende psychologische spelletjes doen. Survivalachtig geneuzel. Met hun veel te dikke lijven over muurtjes klimmen of zich door rioolbuizen wurmen. Een of andere charlatan, die zichzelf ooit tot therapeut heeft benoemd, spreekt die mensen toe. De therapeut heet uiteraard coach. Het hele programma wordt begeleid door een bezorgd sprekende voice-over. Zo’n niveastem. Bas en Tooske lopen steeds innig gearmd en moeten vaak heel diep zuchten.

Op RTL zijn zulke programma’s volkomen normaal. Daar loopt Wendy van Dijk al jaren te zeulen met zwakzinnige dragonders van 140 kilo die willen afvallen terwijl een miljoen mensen toekijken. Grappig dat Wendy getrouwd is met de baas van RTL, ene Erland Galjaard, die laatst in een column schreef dat hij dit soort televisie verafschuwt. Wendy haar collega Gordon ligt wekelijks dubbel om overgangsteefjes met meer tattoos dan hersencellen die er heter dan hun bakvisdochter uit willen zien, terwijl Peter van der Vorst zich een uurtje later liefdevol ontfermt over trillende en huilende verslaafden die hij oh zo graag helpt afkicken. Peter is te goed voor deze wereld. En het miljonairsvrouwtje Lieke van Lexmond doolt rond in tokkiehuizen waar zielenpoten tien jaar lang vuilnis verzameld hebben. Moeten we allemaal zien. Is goed voor het Lourdes-gevoel. Dat je buurman gehandicapter is dan jijzelf.

RTL doet het voor het geld en dat geven ze daar ruiterlijk toe. Dan blijft het abject, maar zo steekt de wereld in elkaar. Maar bij de NPO en zeker bij die godvrezende Veluwebewoners van de EO verwacht je dat niet. Dit is gewoon televisie die bij de publieke omroep verboden moet worden. Sterker nog: volgens mij moet men in spoedvergadering bij elkaar komen en deze door die schijnheilige Bertje van Leeuwen gemaakte troep van de buis halen. Ik hoor God grommen. Zijn zoon ranselde ooit de Farizeeërs en oplichters uit de hal van de tempel omdat hij het niet langer pikte. Nu vrees ik een nieuwe aardbeving. Geen Italië, geen Japan en geen Haïti. Gewoon Hilversum. Op het gebouw van die goddeloze EO. Als dat smerige hol in tweeën scheurt, geloof ik in God.

Bron : NRC Handelsblad