Wees gewaarschuwd
Stel uw geloof in de bancaire sector is tot het vriespunt gedaald, omdat de rente op uw spaarrekening zo goed als verdampt is. Wat doet u dan? Op zoek naar alternatieve investeringsmogelijkheden natuurlijk. Zou u dan uw geld steken in bedrijven die worden gerund door een Rus, een Kaapverdiaan en een Spanjaard en die een gegarandeerd wekelijks rendement van 4-6% leveren?
Met een investering van €90 bent u 10 jaar later €65 miljard rijker. Gelooft u dat? Zeker als dit de uitkomst is van uw zoektocht op Google? De woordcombinatie ‘gegarandeerd’ en ‘rendement’ recept is voor ellende bleek uit artikelen die in de Belgische media verschenen over Questra Holding en aanverwante bedrijven. Een partij die pretendeert een beleggingsfirma te zijn, maar volgens toezichthouders kenmerken van zowel piramide- als een ponzischema heeft. Kort door de bocht-uitleg van ponzi: dat zijn schema’s waarbij de bij beleggers opgehaalde gelden niet, zoals beloofd, geïnvesteerd worden in beleggingen maar in de zakken van boeven eindigen. Daarnaast worden oude deelnemers betaald met inleg van de nieuwe deelnemers, zodat meer mensen enthousiast raken over de ‘beleggingen’. Stopt de toestroom van nieuwe investeerders dan klapt het schema en zijn veel mensen hun geld kwijt (meer uitleg hier, hier en hier). Blijkens een verhaal in de HUMO (€) werden duizenden goedgelovige Vlamingen gelokt door de beloftes van Questra. Niet alleen onze Zuiderburen zijn gevoelig voor de mooie praatjes, er zijn ook Nederlanders die hun spaarcenten hebben toevertrouwd aan Questra. Sommigen beginnen op social media te klagen dat de wekelijkste uitbetalingen zijn gestokt, terwijl anderen goede hoop houden dat de investeringsfirma zijn betalingen hervat.
Hoe werkt het?
Op de website van Questra World Nederland kunnen investeerders een ‘investeringskoffer’ kiezen. Elke kleur koffer vertegenwoordigt een investeringsbedrag. De witte koffer staat gelijk aan het minimale investeringsbedrag van €90. Vervolgens gaan de koffers/investeringsbedragen met de tafel van drie (€270, €810 etc) omhoog. Hoe groter de omvang van de koffer, hoe hoger het toegezegde wekelijkse rendementspercentage. Daarnaast kan men hoge commissies verdienen door nieuwe investeerders aan te brengen, een klassiek element van een piramidespel. Geld overmaken richting Questra gebeurt via Bitcoins of in Nederland ongebruikelijke betaalsystemen.
De beloofde rendementen bij Questra/Atlantic Global Asset Management/Lianora/Five Winds
Hoe zeggen ze die torenhoge rendementen te behalen?
De rendementen zijn ongeloofwaardig (rekenvoorbeeld volgt), maar moeten toch verdedigd worden. Questra World zegt dat de investeringen worden gedaan door Atlantic Global Asset Management (AGAM). Questra verzorgt de marketing en het ‘partnerprogramma’, ofwel het aanbrengen van nieuwe leden. AGAM schijnt 25 briljante vermogensbeheerders in dienst te hebben die wekelijks rendementen van zo’n 5% halen. Gek genoeg vinden we nergens de namen van deze scherpe geesten terug, wat behoorlijk ongewoon is voor succesvolle fondsbeheerders. Waar ze precies in investeren is niet bekend, maar er worden een paar zeer algemene categorieën genoemd. Zo zou AGAM onder meer investeren in 1) Cryptocurrencies 2) IPO’s 3) Gammele bedrijven, die vervolgens worden opgelapt.
Geen tastbare investeringen
Cryptocurrencies als Bitcoin, Ripple en Ethereum maken momenteel spectaculaire koersstijgingen door. Het koersverloop kenmerkt zich echter door een enorme volatiliteit. Anders gezegd: in sommige weken stijgt de waarde van cryptocurrencies snel, terwijl deze in andere weken hard kan dalen. In zo’n handelsklimaat is een stabiel wekelijks rendement op z’n minst twijfelachtig te noemen.
AGAM zegt betrokken te zijn bij (de voorbereiding van) beursgangen. In een ‘bedrijfspresentatie’ wordt slechts een concreet voorbeeld genoemd. De beursgang van TACV Cabo Verde Airlines die in 8 maanden zo’n 300 tot 500% rendement moet opleveren. TACV is een bestaande luchtvaartmaatschappij die al enige jaren in zwaar weer verkeert. Daarom besloot de enige aandeelhouder, de Kaapverdische overheid, in 2015 dat de vliegmaatschappij in publieke handen moest komen. Alleen een beursgang heeft nooit plaatsgevonden. In 2016 werd in Rotterdam een vliegtuig van TACV in beslag genomen wegens uitstaande schulden bij een leasemaatschappij. De vliegmaatschappij is nog steeds volledig in handen van de Kaapverdische overheid, zucht onder een schuld van $100 miljoen en komt vooralsnog niet verder dan een samenwerkingsverband met een IJslandse vliegmaatschappij als oplossing voor de problemen. De enige ‘investering’ die AGAM publiekelijk heeft gemaakt is een regelrechte leugen en dan hebben we het nog niet eens over het kolderieke ‘IPO-rendement’ dat voorgespiegeld wordt.
Rekenvoorbeeld
Wel is vrij gemakkelijk aan te tonen dat het beloofde rendement absurd is. Wie de kleinst mogelijke investering van €90 zou doen heeft, met samengestelde rente, na 10 jaar €65 miljard bij elkaar gespeeld. Da’s 18x meer dan Nederlands rijkste man en gelijk aan ongeveer een kwart van de staatsbegroting. Heeft u nog een jaartje geduld, dan kunt u de volledige staatsschuld aftikken en bent u nog steeds de rijkste persoon van Nederland. En dat allemaal voor uw investering van €90!
Wie zitten er achter Questra&Co?
Diverse partijen hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar de personen die schuil gaan achter Questra. Het meest uitgebreid is Scamquestra dat een klein groepje Oekraïners en Kazachen aanwijst als het brein achter het ponzischema, net als het Duitse Burrenblog. Op de website van Questra worden de Rus Andrey Andreevich Abakumov en de Kaapverdiaan (al is er enige onzekerheid omtrent zijn nationaliteit) Antonino Vieira Robalo opgevoerd als oprichters van Questra Holdings inc. CEO is de Spanjaard Jose Manuel Gilabert. Deze firma is geregistreerd op de Britse Maagdeneilanden, een belastingparadijs dat bekendstaat om het bieden van anonimiteit en een slecht toegankelijk handelsregister. Onder deze holding hangen naar eigen zeggen twee entiteiten die in januari 2016 zijn opgericht. Questra World en Atlantic Global Asset Management (AGAM). De eerste verzorgt de marketing voor AGAM dat het opgehaalde geld moet investeren. Via Questra kan ook deelgenomen worden aan een partnerprogramma, waarmee nieuwe investeerders worden aangebracht. Voor het aanbrengen van ‘teamleden’ ontvang je commissie zodra zij investeren. Questra World zegt zijn zetel in Spanje te hebben, terwijl AGAM kantoor houdt op de Kaapverdische Eilanden. In een promotiefilmpje pocht AGAM op de eilandengroep in hetzelfde kantoor als PricewaterhouseCoopers te huizen in een poging om als een betrouwbaar bedrijf over te komen.
De bedrijven zeggen sinds juni 2016 actief te zijn in Nederland, maar houden hier geen kantoor en hebben evenmin een Nederlands telefoonnummer. Wel zijn er de Nederlandse websites Questra Nederland en Questra World Nederland, al meldt de laatste in een voetnoot geen officieel onderdeel te zijn van Questra World. Investeerders die het bedrijf met een bezoekje willen vereren zullen het vliegtuig naar Madrid of de Kaapverdische Eilanden moeten pakken. Wel doordeweeks tussen 9.00 en 17:00, want de kantoren hanteren klassieke openingstijden. Al is het maar de vraag of je iemand aantreft. Volgens de Spaanse bedrijvendatabase werken er slechts 1 tot 9 mensen bij Questra World en bedraagt de omzet minder dan €2 miljoen. Nogal weinig voor een partij die claimt wereldwijd actief te zijn en duizenden investeerders te bedienen.
Over de drie hoofdfiguren is weinig te vinden. Abakumov is in 1994 veroordeeld geweest voor het bedonderen van Russische spaarders en over Vieira Robalo is niks terug te vinden. Gilabert is volgens de Spaanstalige website van Questra al 23 jaar actief in het zakenleven, betrokken bij de ontwikkeling van 16 grote bedrijven in Europa en de Verenigde Staten, filantroop en spreker van vier talen. De genoemde bedrijven zijn totaal onbekend of een lege huls, nergens is iets te vinden over zijn zakelijke presentaties en we horen de CEO in diverse filmpjes vooral Spaans spreken (en vooruit 1 keer Engels).
Een screenshot uit het filmpje ‘Celebration of success’ dat naar aanleiding van de bijeenkomst in Dubai werd gemaakt.
Vieira Robalo en Gilbert treden regelmatig op in de opmerkelijke promotiefilmpjes van Questra. Aanvankelijk wordt er groot uitgepakt om mensen te overtuigen. Er zijn grote bijeenkomsten in ondermeer Dubai en Berlijn. Filmpjes van de bijeenkomst in Dubai tonen vooral dure auto’s, champagne, mooie vrouwen en andere zaken die blijkbaar bij een succesvol leven als ‘belegger’ horen. In latere filmpjes beperkt men zich tot online conferenties waar Gilbert en Vieira Robalo voor een lege zaal spreken. De inhoud van alle presentaties is – eufemistisch gesteld – nogal mager.
Questra in Nederland
Geen kantoor, geen telefoonnummer en geen officiële website. Hoe bereikt Questra Nederlandse investeerders? Nederlandse deelnemers aan Questra die wij spreken zeggen benaderd te zijn via Facebook of zijn in zee gegaan met Questra op aanraden van een (online) bekende. In tegenstelling tot in België lijken er vooralsnog geen bijeenkomsten in Nederland te zijn, al heeft opvolger Lianora een soort van kantoor geopend in Nederland. Hoeveel Nederlanders er geld hebben gestoken in Questra/AGAM is onduidelijk. Op openbare Facebookprofielen van Nederlandse deelnemers zijn in ieder geval ‘certificaten’ te zien waarop staat dat zij duizenden euro’s hebben opgehaald bij andere deelnemers. De besloten Nederlandse Facebookgroep van Questra telt momenteel iets meer dan 400 leden en wordt bestierd door twee Nederlandse vrouwen die op Bonaire en Aruba woonachtig zijn. Het duo heeft blijkens de publiek beschikbare informatie geen professionele ervaring met beleggen, maar schreef wel een succesvol kinderboek.
Het Belgische weblog Financelab, dat al meerdere uitgebreide artikelen over Questra schreef, identificeert en van de twee als oprichter van de onofficiële website. Daarnaast wijst het weblog een andere Nederlandse vrouw aan als de ‘leading lady’ in Nederland. In een gesprek met Das Kapital geeft zij aan zich niet in het door FinanceLab geschetste beeld van ‘leading lady’ te herkennen en noemt zichzelf gewoon een investeerder in AGAM en opvolger Five Winds. Ook benadrukt de mevrouw die niet met haar naam genoemd wil worden dat investeerders – net zoals bij elke andere investering – risico’s lopen en zegt haar teamleden hier altijd op te wijzen. Ook vindt zij het opmerkelijk dat Questra/AGAM veel aandacht krijgt in de media, terwijl er veel vergelijkbare online aanbieders zijn. Wat betreft dat laatste heeft ze helaas gelijk. Dat ze niet genoemd wil worden is opmerkelijk, aangezien ze op haar eigen blog (spiegel) meerdere positieve artikelen over AGAM schrijft. Daarnaast is zij degene die de websites Questranederland.nl en FiveWinds.nl in de lucht houdt. Dat klinkt als meer werk dan louter investeren.
In de Nederlandse Facebookgroep verschijnen de laatste weken kritische geluiden van deelnemers die niet uitbetaald krijgen. Hoogstwaarschijnlijk omdat het piramide/ponzischema op instorten staat. Een deelnemer sombert tegenover ons dat ze dacht dat Questra/AGAM anders was dan de andere schema’s waar ze geld in heeft gestopt. Enkele fanatiekelingen, waaronder een van de groepsbeheerders, proberen klagers gerust te stellen door te verwijzen naar vage problemen met IT of bankvergunningen. Allemaal als gevolg van een herstructurering van het bedrijf waardoor Questra verandert in QW Lianora Swiss Consulting en AGAM in Five Winds Asset Management (meer details in dit uitstekende stuk). Leden die doorvragen worden vriendelijk verzocht uit de groep te stappen. Wij besluiten een van de Facebookbeheerders te bellen. We krijgen te horen dat bellen vanuit de Antillen voor haar te duur is en of we vragen op de mail te zetten. Doen we. Enkele uren na het versturen van de vragen zijn we uit de besloten Facebookgroep gegooid en op antwoorden wachten we nog steeds.
Het blijft dan ook onduidelijk hoe de Facebookbeheerders en andere Nederlandse sleutelfiguren tegen Questra aankijken. Zijn ze ervan overtuigd dat het een bonafide beleggingsbedrijf is? Werken ze doelbewust mee aan ponzischema? Wat wel zeker is, is dat de Facebookgroepbeheerders meermaals met gebruikers zijn geconfronteerd die een ponzischema vermoeden.
Waarschuwingen toezichthouders
De praktijken van Questra, AGAM en aanverwante partijen zijn niet onopgemerkt gebleven bij diverse financiële toezichthouder. Zo waarschuwde de Belgische FSMA dat ‘het door die vennootschappen voorgestelde systeem duidelijk kenmerken van een piramidefraude of althans van Ponzifraude’ vertoont. Ook toezichthouders Oostenrijk, Polen, Liechtenstein, het Verenigd Koninkrijk, Curaçao en Sint Maarten deden waarschuwing de deur uit.
De Autoriteit Financiële Markten heeft zelf nog geen melding uitgedaan, maar verwijst in haar register wel naar de melding bij de Belgische toezichthouder. Een woordvoerder vertelt dat er enkele meldingen over Questra en AGAM zijn binnengekomen, maar dat dit er vooralsnog ‘minder dan 10’ per handelsnaam zijn.
Bron: DasKapital