In de vroege uren van zaterdagochtend 5 maart 2016 heeft de Kustwachtcutter Jaguar, op volle zee en buiten de territoriale wateren van Aruba, het vrachtschip Oceanic I geboard. Hierbij zijn de zeven (7) opvarenden aangehouden en is ongeveer 1200 kilo verdovende middelen, naar het zich laat aanzien cocaïne, in beslag genomen.
De Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch gebied kwam de Oceanic I op het spoor naar aanleiding van de informatieverstrekking door de Amerikaanse partners op het gebied van drugsbestrijding en collega’s van Defensie in het Caribisch gebied. Op basis van die informatie heeft de directeur Kustwacht besloten een onderzoek op de Oceanic I te starten.
De Hondurees gevlagde Oceanic I was eerder vertrokken uit de wateren van Aruba en lag voor anker op de grens van de territoriale wateren tussen Aruba en Venezuela. Op enig moment namen de radarwaarnemers van de Kustwacht, werkzaam op het joint Rescue and Coordination Centrum (JRCC), een verdacht contact waar met een ander schip. Op basis van hun kennis en ervaring ontstond toen het vermoeden van een mogelijk overload van verdovende middelen op de Oceanic I.
Op basis van deze waarneming van de medewerkers van het JRCC en de verstrekte informatie door de ketenpartners van de Kustwacht is in nauw overleg met de directeur Kustwacht en de collega ’s van Defensie in het Caribisch gebied besloten dat de Kustwacht het schip zou proberen te boarden. Dat lijkt gemakkelijker dan het is. De verwachting in deze zaak was namelijk dat op het moment dat de Oceanic I de Kustwacht zag naderen zij direct rechtsomkeert zou maken en zou proberen te ontsnappen via de Venezolaanse wateren. Nu heeft de Kustwacht Caribisch gebied een goede relatie met de Kustwacht van Venezuela, maar het risico bestond dat die niet op tijd bij de Oceanic I kon komen dan wel dat de Oceanic I de eventuele drugs over boord zou zetten.
Om niet teveel aandacht te wekken voor de inzet van de Kustwacht is toen op het Kustwachtcentrum op Curaçao, die dergelijke internationale en eiland overstijgende acties coördineert, besloten de Cutter Panter van de Kustwacht gewoon zichtbaar aan de steiger te laten liggen en de Cutter Jaguar van Curaçao vanaf Bonaire, waar ze aan het patrouilleren waren, heimelijk achter de eilanden langs naar Aruba te laten varen. Net boven Aruba zou dan gewacht worden tot op het moment dat de Oceanic I zou gaan varen.
En toen werd het spannend. De Oceanic I ging eerder varen dan verwacht en vertrok ook nog in een iets andere richting dan de Kustwacht gedacht had. Het schip van de Marine, Zr. Ms. De Zeven Provinciën, was wel aanwezig in het Caribisch gebied, maar ook bezig met een andere zaak en op forse afstand. Schepen van andere ketenpartners waren ook niet in de omgeving aanwezig. Besloten is toen om de Jaguar de Oceanic I te laten volgen in de nacht en te zorgen dat ze bij het eerste daglicht de Oceanic I konden laten stoppen en zouden boarden.
Sinds Nederland het Verdrag van San Jose geratificeerd heeft is het voor de Kustwacht mogelijk om een schip dat niet stateloos is te boarden op volle zee, mits het land waar het schip geregistreerd is ook het verdrag van San Jose heeft ondertekend en toestemming geeft aan de Kustwacht om het bij hun land gevlagde schip te boarden. Terwijl de Jaguar de achtervolging had ingezet hebben de medewerkers van het JRCC contact opgenomen met Honduras en toestemming gekregen het schip te boarden op volle zee. Ook heeft de Kustwacht ook het Openbaar Ministerie op de hoogte gesteld en toestemming voor de inzet gekregen. Dit allemaal vrijdagmiddag laat en aan het begin van de avond.
Omdat de Oceanic I een groot schip is, heeft de Kustwacht nog even geprobeerd om extra collega’s van Aruba aan boord te krijgen. Dit zou veiliger zijn en het zoeken vergemakkelijken. Omdat de Oceanic I al was gaan varen is dat niet gelukt. Om die reden is afgesproken niet in het donker te boarden. De Kustwacht wist namelijk niet hoeveel opvarenden aan boord waren, op ze gewapend waren en hoe ver ze zouden gaan om de lading te verdedigen. Mede om die reden is ook besloten om het maritieme patrouillevliegtuig van de Kustwacht de Dash8 te laten vliegen en vanuit de lucht te ondersteunen.
Op zaterdagmorgen heel vroeg maakte de bemanning van de Jaguar het eerste contact met het schip, onder toeziend oog van de Dash8. De bemanning van de Cutter Jaguar had haar achtervolging in de nacht op een perfecte manier gedaan. De bemanning van de Oceanic I was namelijk volkomen verrast en had niet in de gaten dat ze al een aantal uren gevolgd werden. Op het moment dat de Kustwachters de Oceanic I wilden boarden probeerde ze dan ook de drugs overboord te zetten. Dit werd goed gezien door de Dash8 die op geringe vlieghoogte en gebruikmakend van al hun technische middelen alles perfect kon waarnemen.
Omdat het schip aanvankelijk niet leek te willen stoppen en de bemanning de drugs overboord aan het zetten was en er onvoldoende zicht was op hetgeen de andere bemanningsleden wilden doen, waardoor er gevaar voor de Kustwachters bestond, heeft de commandant van de Jaguar toestemming gegeven om waarschuwingsschoten te lossen. Dit geheel conform de geweldsinstructie van de Kustwacht. Na het lossen van waarschuwingsschoten is de boot gestopt, kon de Kustwacht aan boord komen en zijn de verdovende middelen veiliggesteld. De zeven bemanningsleden zijn direct aangehouden.
De Kustwacht heeft, nadat zij er zeker van was dat er geen balen drugs meer in zee dreven en dat alle aanwezige bemanningsleden gevonden waren het schip onder begeleiding van de Jaguar naar Aruba terug laten varen. Op Aruba zijn de boot, de bemanning en de inbeslaggenomen drugs (ruim 40 balen van naar schatting 30 kilo per stuk) overgedragen aan de Officier van Justitie.
Van zaterdag op zondag heeft Korps Politie Aruba de Oceanic I bewaakt. Op zondag heeft een gecombineerd team bestaande uit Kustwachters van Curaçao en Aruba, samen met collega’s van Korps Politie Aruba, de douane, de Unit Georganiseerde Criminaliteit en het Openbaar Ministerie, het schip verder onderzocht op nog meer drugs. Er werd niets meer gevonden.
De Kustwacht is uiteraard blij met deze grote vangst en laat weten dat dit een mooi voorbeeld is van Informatie Gestuurde Opsporing (IGO) en de werking van het Verdrag van San Jose. Zij bedankt haar ketenpartners, in deze case met name de Amerikaanse ketenpartners en de collega’s van Defensie in het Caribisch gebied, voor het delen van de informatie.
Daarnaast heeft de Kustwacht veel waardering voor de snelle reactie van Honduras die in het kader van het Verdrag van San Jose toestemming gaf voor het boarden van de Oceanic I. De Kustwacht bedankt tevens de ketenpartners op Aruba die nadrukkelijk geholpen hebben bij het naar binnen brengen van de Oceanic I, de bewaking van het schip overgenomen hebben en gezamenlijk met de Kustwacht op zondag het hele schip grondig doorzocht hebben.
Tot slot laat de directeur Kustwacht weten trots te zijn op de bemanning van de Jaguar, de collega’s van het JRCC, de bemanning van de Dash8 en zijn staf medewerkers zonder wiens professionele inzet het anders niet gelukt was om deze 1200 kilo verdovende middelen op een veilige manier te onderscheppen.