Nederland is de klos

Deze week werd het nieuws in de wereld beheerst door de grootste belastinghervorming uit de Amerikaanse geschiedenis. Daarmee is een belastingverlaging gemoeid van 1400 miljard dollar. Voor de meeste Amerikanen gaan de belastingen een beetje omlaag, maar verreweg de grootse voordelen komen terecht bij grote Amerikaanse bedrijven en rijke Amerikanen.

Zo daalt de Amerikaanse winstbelasting van 35% naar 21% en biedt de nieuwe belastingwet multinationals ook de mogelijkheid om in bepaalde situaties te profiteren van lagere tarieven, onder de 10%. Volgens president Donald Trump zal deze belastingverlaging een sterke bijdrage leveren aan zijn zogenoemde America First beleid. Trump verwacht dat het Amerikaanse bedrijfsleven veel meer in de VS zal investeren en daarmee nieuwe banen gaat scheppen. Daarnaast zal de regering Trump actief aan de slag gaan om internationale bedrijven die nu in andere landen gevestigd zijn aan te moedigen om hun hoofdkantoren naar de VS te verhuizen.

Mokerslag

De EU-landen en de Europese Commissie hebben daar nog geen weet van, maar Trump heeft vooral Europa met een mokerslag getroffen. Internationale fiscale advieskantoren hebben de eerste rekensommen al gemaakt en die maken duidelijk dat de Trump-hervorming voor veel internationale bedrijven aanleiding zal zijn om hun huidige vestigingsplaats en het (fiscale) bedrijfsklimaat te vergelijken met de VS. De sommen laten zien dat Amerika na de hervorming, veel aantrekkelijker is dan wat de meeste EU-landen ondernemingen bieden. Daar komt nog bij dat multinationals het vestigingsklimaat in Europa nu al minder aantrekkelijk en guur vinden. Ze zijn vooral boos op de Europese Commissie die op grond van staatssteunregels miljarden aan boetes heeft opgelegd aan multinationals, vooral Amerikaanse. De woede daarover bij deze bedrijven valt te begrijpen, omdat ze dachten legale fiscale afspraken te hebben gemaakt met Europese regeringen die daartoe bevoegd zijn.

Europese winstbelasting

Europese lidstaten doen zowel binnen en buiten de EU mee aan de internationale fiscale concurrentiestrijd om de laagste winstbelasting. Waarschuwingen tegen deze race to the bottom helpen niet, omdat landen die niet meedoen aan deze strijd bedrijven en werkgelegenheid verliezen. We schreven al eerder dat binnen de EU de enige effectieve maatregel tegen belastingontwijking een Europese winstbelasting is die in alle lidstaten van toepassing is. Een meerderheid van de lidstaten is daar tegen, omdat ze niet willen dat de Europese Commissie zich met hun belastingen bemoeit.

Recent concludeerde een gezaghebbend Duits onderzoeksinstituut op het terrein van de Europese Economie dat de Amerikaanse belastinghervorming de internationale fiscale concurrentie om bedrijfsinvesteringen en banen op zijn kop gaat zetten. Trump is de winnaar. De economen adviseren de Europese landen en de Europese Commissie om meer werk te maken van het verbeteren van het (fiscale) vestigingsklimaat en voorzichtig te zijn met de omstreden aanpak van lege belastingontwijking.

Trump gaat ervan uit dat hij in 2018 de eerste multinationals die nu in de EU gevestigd zijn met veel feestgedruis zal kunnen verwelkomen.

Nederland is de klos

Het risico is groot dat ons land tot de verliezers van de internationale belastingoorlog zal behoren. Nederland telt relatief veel hoofdkantoren van multinationals en een groot aantal vestigingen van andere internationale bedrijven, vooral uit de VS. Deze ondernemingen zorgen voor ongeveer 40% van de banen in het Nederlandse bedrijfsleven, en zijn goed voor ruim 80% van de internationale handel in goederen. Daarnaast heeft Nederland veel last van het beleid van de Europese Commissie tegen legale belastingontwijking en wordt ons imago beschadigd door berichtgeving waarin Nederland aan de schandpaal wordt genageld als een belastingparadijs. Hoewel de EU heeft vastgesteld dat wij geen belastingparadijs zijn en ons land ook op andere internationale officiële lijsten niet voorkomt, blijft dit rondzingen. Vooral landen die met Nederland concurreren, actiegroepen en linkse politieke partijen, houden dit vuurtje brandend.

Slimme vennootschapsbelasting

Binnen Nederland wordt er vooral vanuit links gepleit om niet mee te doen aan de fiscale concurrentiestrijd. Dat klinkt goed, maar de harde realiteit houdt in dat deze sympathieke gedachte Nederland veel bedrijven zal kosten en op termijn honderdduizenden arbeidsplaatsen. Met onze open economie moeten wij daarom, ook al is dat met tegenzin, blijven meedoen aan deze (fiscale) concurrentieslag. Wel krijgt Nederland steeds meer last van het “nepnieuws” waarin ons land als belastingparadijs wordt afgeschilderd. Daar moeten we vanaf, waarbij we tegelijk de vlucht naar voren maken en zorg dragen voor een (fiscaal) bedrijfsvestigingsklimaat dat tot de wereldtop behoort. Voor de toekomst van onze welvaart is dit van cruciaal belang.

Onze bestaande winstbelasting (Vpb) dateert uit de oude fysieke economie, aangeduid als 3.0. Inmiddels leven we in de digitale wereld van economie 4.0 die gekenmerkt wordt door online, het digitale handelsverkeer en het gebruik van innovatieve technologieën Het is zinloos om met ouderwetse fiscale maatregelen legale belastingontwijking en strafbare ontduiking te bestrijden. In de digitale economie werken ze niet. Dat geldt ook voor aanpassingen van bestaande belastingstelsels. Daaraan sleutelen is tijdverspilling. Ze zijn niet geschikt te maken voor de digitale en technologische revolutie van 4.0. Voor onze Vpb hebben we al eerder gepleit voor een zogenoemde simpel taks zonder aftrekposten. Vrijstellingen, fiscale tegemoetkomingen en regelingen voor brievenbusmaatschappijen worden ook geschrapt. Het schrappen van al deze regelingen levert veel geld op dat wordt gebruikt voor het financieren van een laag belastingtarief van rond de 15%. Met het oog op een efficiënte uitvoering en maximale bestrijding van ontwijking en ontduiking wordt de Vpb-4.0 volledig gedigitaliseerd en gaan we werken met blockchain technologie en slimme algoritmen. De aangiften worden door het slimme systeem zelf ingevuld en digitaal bij de bedrijven bezorgd. De bouw van de nieuwe Vpb neemt ongeveer drie jaar in beslag en bij de invoering wordt de huidige Vpb afgeschaft. Met de Vpb-4.0 heeft Nederland niet alleen de wereldprimeur, maar versterken we tegelijk ook onze internationale fiscale concurrentiepositie en zijn we af van ‘nepnieuws’ over ons vermeende belastingparadijs. Met dit paradepaardje is er ook geen behoefte meer aan een verlaging van de dividendbelasting. Het daarmee gemoeid bedrag wordt gebruikt voor de slimme Vpb en het 15%-tarief. Dit is een betere besteding.

Bron: DeFinancieleTelegraaf