Terwijl de granaten rond Park Spoor Noord afgelopen week knalden alsof het oorlogsgebied was, barstte de kritiek op de Antwerpse burgemeester Bart De Wever (N-VA) en zijn ‘war on drugs’ los. “Als ik zou beloven dat het geweld zeker gaat stoppen, dan zou ik liegen. Maar ik laat mij niét zeggen dat ik niets heb gedaan.”
Je zal dezer dagen maar in de buurt van Park Spoor Noord wonen.
‘Yogasnuivers’ aan het woord: “Ja, wij nemen coke. Net als sommige N-VA’ers”
“Dat die geweldpleging heel intimiderend is, moet je mij niet uitleggen. Ik woon niet in een villa in Ekeren, hé. Om de Amerikaanse politica Sarah Palin te parafraseren: ‘I can see the problem from my house.’ We zijn de openbare orde daar nu aan het herstellen, de brand aan het blussen. Binnenkort houd ik daar in de wijk, met het parket, ook een buurtvergadering.
“Waarom zitten jullie hier? Omdat iedereen maar zit te roepen dat het hier in Antwerpen Sodom en Gomorra is. Plezant, zenne. Maar ik laat mij niét zeggen dat ik niets gedaan heb. Wat ik als kleine schakel in mijn stad rond dat wereldwijde drugsprobleem probeer te doen, is de drugsgerelateerde criminaliteit terugdringen.”
“Want iederéén krijgt daarmee te maken. Homejackings bij oude mensen die voor 20 euro beurs worden geslagen en agressieve diefstallen op straat: allemaal gebonden aan drugs. Dié delicten heb ik de afgelopen zes jaar met ruim 50 procent doen dalen. Antwerpen is de veiligste grootstad in België geworden. We zijn Gent zelfs voorbijgestoken. We hebben in 2018 meer dan 50 ton coke in beslag genomen, tegenover 5 ton in 2013. Dát zijn de cijfers.”
Burgemeester: de teller van vergeldingsacties – waaronder brandstichtingen van auto’s, beschietingen van gevels en aanslagen met granaten – staat in uw stad sinds 2016 op meer dan 60. Ook dat zijn cijfers.
“Ik zie ook wel dat de drugsbusiness veel sneller groeit dan parket en politie ooit kunnen volgen. Het is geen verwijt, maar ze moeten met een waterpistool op een olifant schieten. Ik zeg hier al vanaf dag één dat de capaciteit moet worden opgevoerd om de ‘war on drugs’ beter te kunnen uitvoeren. Het geweld dat wij hier nu meemaken, is het resultaat van zaadjes die in de jaren 70 en 80 zijn geplant.”
“Het begin van de Narcostaat is terug te voeren op dat ene moment waarop Nederland zei: ‘En nu gaan we cannabis gedogen.’ Van de cannabis zijn de criminelen rijk geworden, de handel is uitgebreid naar synthetische drugs en daarna naar coke. Wanneer er hier nu een kogel voorbijvliegt en men vraagt mij wanneer het geweer geladen werd, dan antwoord ik: ‘Toen cannabis gedoogd werd in Nederland.’ Dat beleid was in mijn ogen volstrekt verkeerd.”
“Ik kan de ‘war on drugs’ als burgemeester niet alleen voeren, hé. De haven weerbaarder maken voor de verleidingen en corruptie van drugsbendes: daarvoor had ik meer enthousiasme verwacht van de minister van Werk (Kris Peeters, red.) en de vakorganisaties. De beveiliging op de containerterminals kan ook nog veel verbeteren, met investeringen in camera’s en communicatietechnologie.”
‘Het is geen verwijt, maar de politie moet met een waterpistool op een olifant schieten’
“Ik vind ook dat burgemeesters zoals in Nederland een veel bredere wettelijke grond moeten krijgen om in te grijpen tegen handlangers van drugsbendes. Doet zo’n handlanger een winkel, café of kapsalon open, dan zou ik moeten kunnen zeggen: ‘Foute boel, sluiten.’ PGP-telefoons (waarbij de politie berichten en oproepen niet kan onderscheppen, red.) en verborgen kluizen in voertuigen zouden moeten worden verboden, de politie zou dataverkeer van verdachten moeten kunnen laten blokkeren. En dan het sluitstuk, de vervolging van écht foute mensen: dat moet ook veel beter. Nu heerst het beeld van straffeloosheid. Dat is nefast.”
‘Ik kan de ‘war on drugs’ als burgemeester niet alleen voeren, hé’
BART DE WEVER
De Nederlandse criminoloog Ferweda verwacht dat er hier straks doden gaan vallen, net zoals in Nederland.
“Ik sluit dat hier zeker niet uit, nee. Als ik zou beloven dat het geweld zeker gaat stoppen, dan zou ik een leugenaar zijn. Als je weet hoe onwaarschijnlijk veel geld tussen die drugsclans wordt betwist telkens wij een lading cocaïne onderscheppen of een concurrent een lading steelt, dan is geweld de enige uitkomst voor die mannen.”
“De Albanezen zijn nu de Mocro-maffia aan het verdringen, ook dat gaat méér en een ander soort geweld opleveren. Waar de Mocro-maffia vooral intimiderend geweld gebruikt, hanteert een Albanees vaak dodelijk geweld. In plaats van ontploffingen en van die toestanden zal er ineens ‘een persoon verdwenen’ zijn. ‘We vinden hem niet meer.’ Nee, en die ga je ook nooit meer vinden. Er zijn daar al voorbeelden van.”
Steekt u er uw hand voor in het vuur dat bij N-VA niemand aan de coke zit?
“Zeker niet. Cokegebruikers vind je overal.”
Kan u in uw omgeving meespreken van mensen die aan cocaïne verslaafd zijn?
“Ja. Ik ken van nabij mensen die verhangen zijn aan alcohol, aan cocaïne. Schrijnende situaties. Want hoe moét je daarop reageren? Zo’n verslaving richt alles ten gronde. Je put hoop uit de periodes dat ze clean zijn en dan komt er ineens weer die telefoon: ‘Hij gebruikt opnieuw.’ Ik heb ook al aan iemands doodsbed gestaan. En dan krijg je die telefoon… om afscheid te komen nemen. Daar eindigt het dan, hé. Tussen zes planken.” (buigt het hoofd)
Een grote kritiek op uw drugsbeleid is dat u wel achter de dealers aangaat, maar dat u de snuivers ongemoeid laat. Uw criticasters zeggen: zolang er cokegebruikers zijn, zal er aanbod zijn en zal de strijd tegen de drugsinvoer niet veel uithalen.
(zucht diep) “Dat je de ‘war on drugs’ zou moeten voeren door de gebruiker aan te pakken, is dom. Een drugsgebruiker moet je vanuit een hulpverleningsperspectief benaderen. Zoals het Portugese model. Die moet je niet criminaliseren of vervolgen, tenzij hij op publiek domein overlast veroorzaakt of gebruikt in het bijzijn van een minderjarige. Dan pakken we hem uiteraard wél.”
“Dealers en handelaars pak je repressief aan, de jeugd preventief en de gebruikers curatief, in de hoop dat je hen nog kan helpen en ze niet in de criminaliteit belanden. Dát is een hoeksteen van mijn ‘war on drugs’.”
Het is meer dan een perceptie bij de Antwerpenaar dat er in cafés, in clubs en op danceparty’s volop gesnoven wordt. Dat is gewoon een feit.
“Ik denk dat ik in Antwerpen al 130 cafés gesloten heb door drugs.”
In Antwerpen-Noord en in Borgerhout, ja. Niet op het trendy Zuid.
“Stel dat ik morgen in alle cafés 1.000 gebruikers oppak, nadat ze mij eerst 20.000 man hebben gestuurd om die controles uit te voeren: wat ga ik er dan mee doen? Hen vervolgen? Het parket zal lachen. De sociale aanvaarding van drugs, ook van illegale drugs, is zo wijdverspreid: een crack-down op alle gebruikers is én onmogelijk én contraproductief. Ik dacht dat we daar sinds Nixon al lang achter waren.”
Ander punt van kritiek: het kaalplukken mislukt. De fiscus staat toe dat een veroordeelde drugshandelaar zijn boete van 6 miljoen euro afbetaalt aan 20 euro per maand. “Mateloos frustrerend”, zei zelfs een hoge Antwerpse magistraat.
“Ja, maar hoe moet je aan dat geld geraken? Want zo’n crimineel zegt: ‘Ik heb niks meer.’ Hoe ga je eigendommen afpakken in Dubai of in Marokko? Er worden in Marokko soms zaken in beslag genomen en verzegeld, maar daar gebeurt naderhand weinig of niets mee. De jacht op centen tijdig inzetten is cruciaal. Als je wacht tot de hele gerechtelijke molen heeft gedraaid, kom je te laat. Dat is ook mijn frustratie.”
Advocaat Kris Luyckx, iemand met veel ervaring in drugsdossiers, zegt dat de ‘war on drugs’ verloren is.
“Als hij bedoelt dat je die strijd niet kan winnen, heeft hij gelijk. Als hij bedoelt dat je dan de oorlog niet moet voeren, heeft hij ongelijk. Wij zijn nog het hek dat op de dam staat, hé. Zeggen dat er toch al wel heel veel over de dam is gevlogen en dat je het hek dus maar beter weg kan doen – lees: legaliseren – is een logica die ik nooit zal verdedigen. En op de keper beschouwd moet Kris Luyckx blij zijn, want ik bezorg hem wel veel klanten.” (lacht)
Hoeveel geeft u uzelf voor uw ‘war on drugs’?
“Op bestuurlijk vlak een 8 op 10. En als je kijkt naar het resultaat van de inzet van alle overheden tegenover de explosieve groei van de drugsproblematiek? Een zware onvoldoende.”
Bron: De Morgen.be
