27 C
Willemstad
• dinsdag 19 maart 2024

CC | Marnix College and Albert Schweitzerschool pioneering as the first ‘language friendly schools’ in Curaçao

WILLEMSTAD - The Marnix College and Dr. Albert Schweitzerschool have achieved a remarkable milestone by becoming the first schools in Curaçao to receive the designation of 'Language...

NU | Ajacied Martha opgenomen in eerste selectie Advocaat als bondscoach Curaçao

Ar'jany Martha is vrijdag (lokale tijd) opgenomen in de eerste selectie van Dick Advocaat als bondscoach van Curaçao. Vitesse-doelman Eloy Room keert terug in het keurkorps, nadat...

Opinie | Illusies, verknopingen, een natte droom en luchtkastelen op Curaçao

Jan Huurman WILLEMSTAD – Tijdens een recente bijeenkomst van de Antillenkring deelde Jan Huurman, voormalig Inspecteur Volksgezondheid, zijn inzichten over Curaçao na vijf jaar afwezigheid. Met een focus...

NTR | Internationale vrouwendag: ‘balans houden is niet makkelijk’

Marit Severijnse In het kader van internationale vrouwendag werd op Bonaire een conferentie gehouden met als thema een gebalanceerde levensstijl. “Ook al is Bonaire een eiland waar alles op...

CC | Ministry of Finance reaches agreement with Capriles Clinic

WILLEMSTAD - The Ministry of Finance has reached an agreement with the Capriles Clinic, as announced by the ministry. The operational costs will be covered by this...

DH | Alida Francis to become Governor of St Eustatius

ST.EUSTATIUS -- Government Commissioner Alida Francis is to become the next governor of Statia in the coming months. The state secretary of kingdom relations and digitisation Alexandra van...
- Advertisement -spot_img

FD | Barbapapa-groep tovert Nederland van zwarte lijst

HomeMediaFD | Barbapapa-groep tovert Nederland van zwarte lijst

Leon Willems | Financieel Dagblad

Barbapapa-groep moest een huup-huup-barbatruc uitvinden: Europa zand in de ogen strooien door het uiterlijk van het fiscale stelsel te veranderen, zonder afbreuk te doen aan de voor Nederland gunstige kern

Nederland krijgt nog steeds kritiek op gunstige ‘tax planning’ voor multinationals als Starbucks. Toch is Nederland in Brussel al jaren geleden van de zwarte lijst voor oneerlijke belastingconcurrentie verdwenen. Met dank aan de zogenoemde Barbapapa-werkgroep. Een reconstructie.

Laat de naam Primarolo vallen en je hebt direct de aandacht van Nederlandse ambtenaren en bewindslieden. Dawn Primarolo was eind jaren negentig Brits staatssecretaris voor belastingzaken. De toenmalige Europese regeringsleiders maakten haar voorzitter van een werkgroep die oneerlijke belastingconcurrentie tussen lidstaten ongedaan moest maken.

In een geruchtmakend rapport uit 1999 nagelt Primarolo Nederland aan de schandpaal. Van de 66 schadelijke fiscale regelingen in Europa krijgt Nederland er tien op zijn naam.

De Primarolo-groep moet ervoor zorgen dat al deze schadelijke regelingen worden geschrapt of afgebouwd. De regeringsleiders zetten er bovendien een straf tempo op. Het is hen menens. Er is al vrij verkeer van kapitaal binnen de Europese Unie. Maar zonder eerlijke concurrentie op belastinggebied kan de gemeenschappelijke interne markt nooit vervolmaakt worden.

En dus wordt onder leiding van eurocommissaris Mario Monti, de huidige crisispremier van Italië, een gedragscode opgesteld. Daarin staat wat belastingdiensten mogen afspreken met bedrijven en wat niet. De Primarolo-groep, daartoe omgedoopt tot Gedragscodegroep, moet dat toetsen.

Hun Brusselse bijeenkomsten zijn vertrouwelijk. Dat is nog steeds zo. Het selecte groepje ambtenaren dat tweemaal per jaar vergadert, heeft vooraf een geheimhoudingsverklaring moeten ondertekenen. Ze leggen aan niemand verantwoording af, behalve aan de Europese ministers van financiën. Het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Tweede Kamer: allemaal moeten ze gissen of, en zo ja hoe, belastingstelsels worden aangepast. Kennelijk vindt de Tweede Kamer dat geen bezwaar. De laatste keer dat een Kamerlid een voortgangsrapportage heeft opgeëist, is alweer jaren terug.

Primarolo’s belangrijkste verwijt aan Nederland is de rulingpraktijk van de Belastingdienst. Daarmee wordt bedoeld dat bedrijven vooraf afspraken kunnen maken met de fiscus over hun belastingafdracht. Ondernemingen vinden dat doorgaans plezierig. Ze hebben dan immers voor een flink aantal jaren vooraf zekerheid welk deel van hun winst ze kwijt zijn.

Buitenlandse bedrijven vinden die rulingpraktijk extra prettig. Als zij zich vestigen in Nederland, weten ze al jaren vooruit hoeveel hun belastingafdracht bedraagt. Fiscaliteit is al sinds jaar en dag een belangrijke troef in het Nederlandse vestigingsklimaat, naast een hoog welvaartsniveau, stabiliteit en de kwaliteit van de beroepsbevolking. Maar het fiscale lokaas irriteert Europese grootmachten, als Duitsland en Frankrijk omdat multinationals veelvuldig de Benelux-landen verkiezen.

Voor staatssecretaris Willem Vermeend staat er veel op het spel, want Nederland heeft veel te verliezen. Vermeend laat adviesbureaus uitzoeken welke fiscale regelingen grote eurolanden niet gemeld hebben in Brussel. Die zijn uiteraard ‘not amused’.

Pas als Mario Monti dreigt met sancties, gaat Nederland meewerken. De eurocommissaris is dan inmiddels van functie gewisseld. Na belastingzaken is hij nu verantwoordelijk voor mededinging. Bij die portefeuille hoort een machtig wapen: financiële sancties die bovendien met terugwerkende kracht gelden. Dat roept ontzag op bij bedrijven. Bovendien heeft premier Wim Kok er genoeg van om telkens door andere regeringsleiders te worden aangesproken op oneerlijke belastingpraktijken. Wanneer Bram Peper in 2000 aftreedt om de bonnetjesaffaire, maakt Kok van de nood een deugd. De premier promoveert de ‘vechtjas’ Vermeend tot minister van Sociale Zaken.

Topprioriteit voor diens opvolger Wouter Bos is om de gewraakte rulingpraktijk aan te pakken. Sindsdien volstaat niet langer een goed gesprek tussen bedrijf en fiscus. Een ruling volgt dan pas na maandenlange sessies waarin bedrijven en hun adviseurs moeten onderbouwen dat er echt economische activiteiten rusten onder hun aanwezigheid in Nederland.

In 2003 is het eindelijk zover. Nederland heeft tot genoegen van de Gedragscodegroep aangetoond dat het schoon schip heeft gemaakt. Politieke druk van grote eurolanden en dreiging door Monti hebben daartoe geleid.

De groep krijgt de naam mee van de roze kindervriend, omdat die zichzelf in elke gewenste vorm kan veranderen: Huup-huup, Barbatruc!

Minder bekend is het werk van de Barbapapa-groep, een clubje fiscale topambtenaren van het ministerie van Financiën. Zij hebben ervoor gezorgd dat Nederland zo ongeschonden mogelijk van de Primarolo-lijst komt. De groep krijgt de naam mee van de roze kindervriend, omdat die zichzelf in elke gewenste vorm kan veranderen. Nederland moet een list bedenken. Eigenlijk wil het zijn fiscale stelsel zo veel mogelijk ongewijzigd laten. Toch moet er iets veranderen, zodat klagende lidstaten en de Gedragscodegroep er geen aanstoot meer aan nemen. Huup-huup, Barbatruc! ‘Het was heel belangrijk voor Nederland om niet als boef weggezet te worden’, legt een ex-deelnemer aan de Barbapapa-groep uit. ‘Maar we wilden ook niet stoppen met stimuleren van ons vestigingsklimaat.’

Ofschoon maatschappelijke organisaties zoals TaxJustice Nederland nog steeds typeren als een belastingparadijs staat het op geen elke officiële zwarte lijst meer. Toch bestaat de Gedragscode groep nog steeds. Zijn er soms landen die geen schoon schip hebben gemaakt? Ja en nee. Alle lidstaten die in 1999 op de Primarolo-lijst stonden concurreren nu officieel eerlijk. Sindsdien is de EU uitgebreid met Oost-Europa. De Gedragscodegroep legt ook deze nieuwe toetreders langs de meetlat. Ook zij moeten oneerlijke belastingpraktijken afbouwen. Er zitten nog kandidaten in de wachtkamer. De Gedragscodegroep kan dus nog wel een tijdje vooruit.

Dit artikel kwam tot stand op basis van gesprekken met vijf ex-officials. Zij wilden alleen meewerken op basis van anonimiteit.

Reageren? E-mail naar [email protected]

Bron: Financieel Dagblad

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties