Gerben van der Marel en Vasco van der Boon | Financieel Dagblad

De Nederlandsche Bank (DNB) plaatst vraagtekens bij de integriteit van collega-toezichthouder CBCS op Curaçao. Het is zo’n puinhoop bij de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) dat DNB extra bevoegdheden heeft gevraagd en heeft gekregen om op te treden op CBCS-grondgebied.

Dat komt naar voren uit onderzoek van het FD naar aanleiding van slepende problemen bij de Antilliaanse verzekeraar Ennia.

DNB heeft ‘in het licht van toenemende zorgen’ over ‘een goed functionerende en integere’ CBCS gevraagd om uitbreiding van haar mandaat. Dat staat in een onopgemerkt gebleven bijlage bij het laatst verschenen jaarverslag van DNB. Het verzoek heeft gevolg gekregen, aldus het jaarverslag: ‘Inmiddels is de wens tot ruimere bevoegdheden door het ministerie van Financiën gehonoreerd.’

Onderzoek naar centralebank-president

DNB staat niet alleen in haar zorgen om de situatie bij de CBCS. De raad van commissarissen van de CBCS heeft 18 mei vorig jaar unaniem besloten tot een eigen integriteitsonderzoek naar onder meer de eigen centrale-bankpresident Emsley Tromp. Die was daar aanvankelijk voorstander van, en heeft de onderzoekers namens de CBCS ook een voorschot betaald. Maar op 13 juli 2015 heeft Tromp de forensisch onderzoekers van bureau Triforensic (het huidige Ebben) opeens de toegang tot de CBCS ontzegd.

Dit blijkt uit de pleitnota van advocaat Karel Frielink die namens de raad van commissarissen van de CBCS hierover een rechtszaak heeft aangespannen tegen onder meer Tromp en CBCS-directeur Jerrald Hasselmeyer. Daarin eisen de commissarissen dat het bestuur, na een kritisch PwC-rapport, meewerkt aan een integriteits­onderzoek. Deze procedure loopt nog steeds zonder dat de rechter uitspraak heeft gedaan.

Bestuur houdt salaris geheim

Het integriteitsonderzoek naar onder meer Tromp is halverwege gestopt. Maar Triforensic brengt daar geen verslag over uit zolang de CBCS, lees Tromp, het onderzoeksbureau niet meer betaalt. Ter vervanging van het integriteitsonderzoek door Triforensic zijn accountantsonderzoeken gestart naar mogelijke onregelmatigheden. Onduidelijk is in welk stadium die zich bevinden.

En er is meer. De twee CBCS-commissarissen (mogelijk zijn er nog drie commissarissen — ook hierover is onenigheid), waaronder voormalig D66-partijvoorzitter Tom Kok, hebben in de rechtszaak tegen CBCS-bestuurders Tromp en Hasselmeyer ook aangevoerd dat Tromp en Hasselmeyer openheid weigeren over het salaris dat zij zichzelf bij de CBCS betalen.

Hoofdkantoor bepaalt toezichthouder

Intussen stelde DNB ook een geheim en alarmerend rapport op over Ennia, de grootste verzekeraar op de Antillen. De bevindingen daarvan zijn nu via het FD in de openbaarheid gekomen. Naar de letter van de wet had DNB dit rapport van 1 juni 2015 niet kunnen uitbrengen. DNB was op dat moment eigenlijk niet bevoegd zich in de gang van zaken op het hoofdkantoor van Ennia te mengen.

Verzekeraar Ennia zetelt in Curaçao. Curaçao en Sint-Maarten zijn sinds 2010 zelfstandige landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Vanaf dat moment hebben ze samen een eigen centrale bank: de CBCS. Daarom valt Ennia onder toezicht van de CBCS.

Het toezicht op banken en verzekeraars op de BES-eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba valt sindsdien onder DNB. De taakverdeling tussen CBCS en DNB is gebaseerd op ‘home country control’. Dat houdt in dat bij internationaal opererende banken of verzekeraars de toezichthouder in het land van het hoofdkantoor leidend is.

Pleidooi bij minister Dijsselbloem

Uit het nu uitgelekte DNB-rapport over Ennia blijkt dat deze werkverdeling tussen DNB en CBCS terzijde is geschoven. DNB weigert toelichting hierop. Bronnen rond de Nederlandse centrale bank zeggen dat DNB haar verantwoordelijkheid voor de klanten van de Ennia-bijkantoren op de BES-eilanden als breekijzer heeft gebruikt voor het oprekken van haar formele bevoegdheden.

Een publicitair onopgemerkt gebleven brief die DNB-president Klaas Knot 25 juni 2015 aan minister Jeroen Dijsselbloem van ­Financiën stuurde, bevat — met de kennis van nu — een vingerwijzing voor het ongemak op het Frederiksplein over het feit dat ‘voor de uitvoering van het BES-toezicht DNB in sterke mate afhankelijk is van het toezicht van de Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten (CBCS) en van de effectiviteit en integriteit van haar functioneren’.

Knot maant Dijsselbloem in die brief dat het ‘op korte termijn essentieel’ is dat de wet wordt aangepast. Zodat DNB ‘rechtstreeks en zelfstandig prudentiële informatie kan opvragen bij een op Curaçao of Sint-Maarten gevestigd hoofd­kantoor of onderneming’.

Rechtszaak duurt voort

Wat vinden de CBCS en haar president Emsley Tromp van de inmenging door DNB bij Ennia? Op het Ennia-rapport weigeren zij commentaar, met beroep op hun geheimhoudingsplicht. CBCS-directeur Jerrald Hasselmeyer laat wel weten dat het ‘volstrekt ontoereikend en onjuist’ is om aan de hand van één document de verhouding tussen DNB en de CBCS te belichten. In een schriftelijke reactie spreekt hij van ‘periodiek overleg op technisch niveau’ tussen beide toezichthouders en van ‘een geïnstitutionaliseerde overlegstructuur’ op het niveau van de presidenten van de centrale banken. De integriteitsvraagstukken rond de CBCS zijn volgens Hasselmeyer onderzocht door de accountant. Die zou niets hebben gevonden.

Het is weer pais en vree? Allesbehalve, blijkt uit een reactie van CBCS­commissaris Tom Kok. Kok, die verder geen vragen kan beantwoorden, laat weten: ‘Ik heb het kort geding tegen het CBCS-bestuur niet ingetrokken en het is ook niet ingetrokken door de raad van commissarissen. En ik ben een van de twee commissarissen die namens de rvc van de CBCS deze procedure zijn gestart tegen het bestuur van de CBCS.’

Bron: Financieel Dagblad