Louis Hoeks Bas Knoop | Financieel Dagblad

In mei 2007 openen oud-Ahold-bestuurders Cees van der Hoeven en Michiel Meurs een frontale aanval op Bart Koolstra. De forensisch accountant van PwC had vier jaar daarvoor in een rapport de voormalige bestuursvoorzitter en financieel bestuurder aangewezen als hoofdschuldigen van de boekhoudfraude bij het retailconcern.

Het belangrijkste bezwaar van het duo is dat Koolstra ontlastende punten uit het onderzoek die later opdoken wel deelde met Ahold, maar niet met andere partijen zoals de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC en het Amerikaanse ministerie van justitie. Bovendien zou Koolstra vooringenomen zijn, betoogden zij tijdens een hoorzitting van de Raad van Tucht voor Registeraccountants, de voorloper van de huidige Accountantskamer. Hun advocaat Mischa Wladimiroff eiste een berisping door de raad.

Complete bullshit
Zover kwam het niet. Van der Hoeven en Meurs trokken hun klacht in, als onderdeel van een schikking met Ahold. Van der Hoeven windt zich tien jaar later nog altijd op over Koolstra. ‘Hij trok toen een grote broek aan. Ik lag op de grond en werd getrapt. Het rapport stelde dat de toonzetting van het bedrijf niet goed was. Te gedreven en te ambitieus. Dat was volstrekt overtrokken, niet accuraat en complete bullshit’, zegt de voormalige topman van Ahold, die in 2009 werd veroordeeld tot een geldboete voor zijn rol in het fraudeschandaal.

Steekpenningen
De inmiddels 64-jarige Koolstra haalde afgelopen weekend opnieuw de krantenkolommen. NRC Handelsblad onthulde dat een dochterbedrijf van technische groothandel Eriks in Dubai, Econosto Mideast, steekpenningen zou hebben betaald. Eriks is sinds 2009 een dochter van handelsconglomeraat SHV. Koolstra was in 2009 namens PwC controlerend accountant van Eriks. Hij was op de hoogte van de malversaties en maakte in 2010 in zijn accountantsverslag melding van de omstreden betaling aan Econosto. Toch tekende hij de jaarrekening.

Ook zou hij in een mail hebben geadviseerd: ‘Doe betalingen niet via Nederlands vennootschap! en gebruik derden!!’ Maandag trad Koolstra, die PwC in 2013 na 22 jaar verliet, tijdelijk terug uit de raad van toezicht van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM).

Leen Pape, hoogleraar hoogleraar Accountancy Nyenrode en tussen 1997 en mei 2006 collega van Koolstra bij PwC, vindt het een verstandig besluit. ‘Ik snap dat hij tijdelijk is teruggetreden. De AFM moet onkreukbaar blijven.’ Pape heeft verder alleen maar goede woorden over voor Koolstra. ‘Hij is naar mijn mening niet iemand die de randen van de wet opzoekt. Eerst moet nog maar blijken dat zijn positie onhoudbaar is geworden.’

Corruptie of witwassen
Voor Marcel Pheijffer, hoogleraar Accountancy aan Nyenrode, is Koolstra ‘niet meer geloofwaardig’. In NRC zegt hij dinsdag dat een ervaren accountant als Koolstra ‘dondersgoed weet wanneer iets valsheid in geschrifte, corruptie of witwassen. Het is dan ook schandalig dat hij zijn kennis gebruikt om te faciliteren dat dergelijke zaken worden weggemoffeld’.

Bart Koolstra werd in 1952 geboren in Utrecht. De registeraccountant begon zijn loopbaan in 1971 bij de Rijksaccountantsdienst. Daarna volgden zeven jaar als manager bij EY en was hij bijna 23 jaar als partner verbonden aan PwC.
Nadat hij daar was vertrokken hield Koolstra, een fervent hardloper, tijd over voor andere zaken. Hij volgde een studie filosofie aan de VU, was penningmeester bij het Nederlands Auschwitz Comité en trad eind 2014 toe tot het interim-bestuur van de CDA-afdeling Gooise Meren.

Bij het Utrechtse Diakonessenhuis is Koolstra zowel voorzitter van de auditcommissie als vicevoorzitter van de raad van toezicht. Voorzitter Marten Oosting vindt dat de onthullingen in NRC ‘op geen enkele wijze raken aan de positie van de heer Koolstra als lid van de rvt’.

De vraag is of de positie van Koolstra bij de AFM houdbaar is. Accountantsorganisaties zijn wettelijk verplicht om bij een vermoeden van fraude bij een controle te melden aan een officier van justitie of een politieambtenaar. Als daadwerkelijk vast komt te staan dat Koolstra dat in deze zaak heeft nagelaten, is zijn rol bij de AFM uitgespeeld.

Bron: Financieel Dagblad