Gerben van der Marel en Vasco van der Boon | Financieel Dagblad

De Nederlandsche Bank (DNB) koerst af op een aanvaring met de machtigste man uit de Antilliaanse financiële sector. Dat is Hushang Ansary (1927), een welgestelde Iraans-Amerikaanse zakenman die het Amerikaanse zakenblad Forbes in de jaren tachtig al associeerde met ‘creatief financieren’.

Ansary woont in Texas en heeft vooral een imposant netwerk in de VS. Hij is een persoonlijke vriend van de familie Bush en was ooit de ceo van hun familietrust. Zijn kantoor in Houston hangt volgens ooggetuigen vol met foto’s van Ansary met prominente Republikeinse politici. Afgelopen jaar kwam de hoogbejaarde in het nieuws als donateur van de campagne van Jeb Bush. Bush kreeg indirect volgens The New York Times $ 2 mln van Ansary voor diens mislukte presidentscampagne.

Van fotograaf tot minister

De kleine Iraniër, hij zou anderhalve meter lang zijn, kan het missen. De stille spin in het web geeft al decennia geld aan Amerikaanse politici die bij hem aankloppen. Volgens Forbes kwam Ansary eind jaren zeventig als multimiljonair naar de VS. Kort voor de revolutie in Iran vluchtte hij met zijn vrouw, dochter en zoon. ‘Hij kneep er stilletjes tussenuit met zijn fortuin’, schrijft James Bill in het boek The Eagle and the Lion (1988).

In Iran had Ansary zich als fotojournalist opgewerkt tot vertrouweling van de sjah en diplomaat in de VS in de jaren zestig. Hij hield fameuze partijtjes en diners met uit Iran ingevlogen danseressen waarover de New York Times al in 1967 schreef.

Later werd Ansary baas van de staatsoliemaatschappij en minister van financiën in Iran. Op een of andere manier was hij tegelijkertijd bijzonder succesvol als zakenman. Maar het grote geld verdiende de kleurrijke ­figuur in Amerika, aldus Abbas Milani in het boek Eminent Persians (2008). Vanaf 1982 bouwde Ansary het door hem opgerichte Parman Group uit tot een machtige investeringsmaatschappij.

Invloedrijke vrienden

In zijn onderhandelingen met de Amerikanen maakte Ansary invloedrijke vrienden. Ansary raakte bevriend met Henry Kissinger, met wie hij nucleaire deals sloot in 1975 namens Iran. In de jaren tachtig kwam de legendarische diplomaat zelfs in het bestuur bij Ansary’s Antilliaanse bedrijf Sun Resorts, dat momenteel een rol speelt in de controverse met DNB.

Als filantroop is Ansary ook zeer aanwezig: in de medische wereld, het hoger onderwijs, de media en bij denktanks als Rand.

Ansary zal bij de meeste Amerikanen geen belletje doen rinkelen. Wel is hij bekend in de betere societykringen van Texas. Op de tachtigste verjaardag van voormalig minister James Baker in 2010 waren Ansary en zijn huidige vrouw Shahla, die een kop groter is, eregasten. Zijn dochter Nina is een schrijfster die zich inzet voor de rechten van vrouwen in Iran. Ook vervult de historica sleutelposities in het zakenimperium van haar vader. Ze is commissaris in de holding van verzekeraar Ennia.

Imperium op de Antillen

Op de Antillen en Sint-Maarten kennen ze Ansary allang. Hij richtte in 1989 mede de Universiteit van Sint-Maarten op. Hij investeerde in een lap grond. Op Curaçao heeft Ansary de financiële wereld comfortabel in zijn greep. Ansary’s bedrijf bouwde met de overnames van Banco di Caribe (1987), verzekeraar Ennia (2005) en de Nationale Investeringsbank (2006) een lokaal imperium op. Hij zou nu een oogje hebben laten vallen op de in problemen geraakte lokale Girobank.

Zijn uitstekende band met Emsley Tromp kan helpen. Tromp is sinds 1991 president van de Antilliaanse centrale bank en daarna van de rechtsopvolger Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten. Maar de Nederlandsche Bank heeft kritiek op Ansary. In concreto wordt hem het uithollen van verzekeraar Ennia voor de voeten geworpen, blijkt uit een vertrouwelijk rapport dat deze krant heeft ingezien.

Als onderbouwing voor de in zijn ogen correcte opstelling van Ansary wijst Ennia-president Ralph Palm in een schriftelijke reactie op vragen van deze krant op de ‘roemrijke’ achtergrond van de boardleden ‘in overheidsdienst en in de private sector’. Zo zit Frank Carlucci, oud-minister uit het Reagan-tijdperk en ex-topman van investeringsmaatschappij The Carlyle Group, in de board bij de betrokken bedrijven Sun Resorts, Stewart & Stevenson, Banco de Caribe én Ennia Caribe.

Het levensverhaal van Ansary, voor zover bekend, leest als een jongensboek. Grote tegenslagen zijn niet bekend, behalve een aantal mislukte huwelijken. Het is de vraag of kritiek van de Nederlandse toezichthouder op zijn handelswijze rond Ennia zal leiden tot concessies van de vastberaden Iraanse Amerikaan en zijn vrienden op de eilanden en in de hoogste rangen van Amerika.