Laurens Berentsen • Financieel Dagblad
Het touwtrekken over de bronbelasting is begonnen. Het kabinet wil dividenden, rente en royalty’s belasten die naar belastingparadijzen vloeien. De bronheffingen worden ook opgelegd bij misbruik van Nederlandse belastingwetten en -verdragen. Het gevecht draait om de vraag welke geldstromen wel en niet onder de maatregel tegen belastingontwijking moeten vallen.
In het regeerakkoord van Rutte III beslaat de voorgenomen heffing op uitgaande financiële stromen naar landen met zeer lage belastingen één zin. Het doel staat tussen komma’s in een bijzin: de bronbelasting moet brievenbusconstructies tegengaan. De bronbelasting op dividend moet in 2020 ingaan, de heffingen op rente en royalty’s een jaar later.
Bijdrage economie
Regeringspartij VVD heeft een schot voor de boeg gelost over hoe de wetgeving er uit moet komen te zien. Kamerlid Helma Lodders diende daartoe een motie in, die D66-staatssecretaris Menno Snel van Financiën heeft afgeraden, waarna Lodders haar motie heeft aangehouden.
De VVD wil de bronheffingen alleen opleggen aan bedrijven die slechts in Nederland zitten om de belastingwetgeving en de belastingverdragen te misbruiken, zonder dat zij reëel aanwezig zijn en een reële bijdrage leveren aan de economie.
Kunstmatige constructies
Jan van de Streek, hoogleraar belastingheffing van concerns aan de Universiteit van Amsterdam, vindt de motie niet logisch en onverstandig. ‘Volgens mij probeert de VVD van de voorgenomen bronheffing een wassen neus te maken’, reageert hij.
De verwijzing naar reële aanwezigheid betekent volgens hem dat dividenden, rente en royalty’s onbelast vanuit bedrijven in Nederland naar verbonden vennootschappen in belastingparadijzen blijven vloeien. ‘Als de motie wordt gevolgd, krijg je afbakeningsproblemen en zit het er dik in dat de bronheffingen alleen worden toegepast tegen volstrekt kunstmatige constructies’, aldus Van de Streek. Veel toegevoegde waarde ten opzichte van bestaande bestrijdingsmaatregelen heeft dat volgens hem niet.
‘Volgens mij probeert de VVD van de voorgenomen bronheffing een wassen neus te maken’ Hoogleraar Jan van de Streek
Google’s brievenbus
Snel staat een bredere toepassing voor ogen. In de Tweede Kamer zei hij dat reële aanwezigheid geen vrijwaring mag zijn van bronheffingen. Hij voerde een fictief bedrijf op dat vanuit Nederland succesvol internationaal schoenen verkoopt. Als dat bedrijf aan het eind van die reële activiteit de winsten via een brievenbus naar een belastingparadijs brengt, wil het kabinet kunnen beoordelen of dit redelijk is. De VVD-motie daarentegen, wil dergelijke constructies ongemoeid laten, aldus de bewindsman.
Lees ook
Menno Snel: ‘Ons negatieve fiscale imago begint ook reële bedrijven af te schrikken’
Zijn voorbeeld is niet denkbeeldig. Neem Google. Het internetbedrijf heeft met zijn datacentrum in de Eemshaven reële activiteiten in Nederland. Maar Google houdt ook kantoor op de Amsterdamse Zuidas. Daar kan een kogel worden afgeschoten zonder iemand te raken. De holding in deze groot uitgevallen brievenbus is onderdeel van de belastingroute waarlangs Google fiscaal voordelig royalty’s naar Bermuda sluist. In 2016 gebeurde dat met €16 mrd.
Logische invulling
Stephen Brunner vindt dat de bronheffing niet moet gelden voor bedrijven met reële activiteiten in Nederland. Brunner is voorzitter van de Kerngroep Nederland Investeringsland van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs. De NOB steunt Lodders. ‘Haar motie is de logische invulling van wat er in het regeerakkoord staat’, zegt de belastingadviseur. De bronbelasting is volgens hem een exclusieve straf voor bedrijven die geen enkele substantie in Nederland hebben en hier uitsluitend zijn uit belastingoverwegingen.
‘Snel heeft niet in de gaten hoe bedrijven georganiseerd zijn’ Belastingadviseur Stephen Brunner
Het is een misverstand de reële aanwezigheid van multinationals te beoordelen aan de hand van afzonderlijke vennootschappen die zij in een land hebben, aldus Brunner. ‘Snel heeft niet in de gaten hoe bedrijven georganiseerd zijn. Nederlandse multinationals hebben ook veel bv’s met weinig substantie. Zulke bv’s worden gemanaged door de hele groep.
Bron: Financieel Dagblad