Cft: Curaçao moet tekort in 2012 wegwerken

Het College financieel toezicht (Cft) heeft in het kader van zijn toezichthoudende taak afgelopen week een bezoek gebracht aan Curaçao.

Het College heeft gesproken met:

de gouverneur,

de ministerpresident,

de minister van Financiën,

de Raad van Ministers

en de commissie Financiën van de Staten.

Hieronder volgt integraal een persbericht van het Cft over de toestand van de publieke financiën van het Land Curaçao.

Tijdens het bezoek aan Curaçao heeft het College zijn bezorgdheid geuit over de overheidsfinanciën van het land: de situatie is ernstig. De overheidsfinanciën vertonen over 2012 een tekort omdat de structurele hervormingen vertraagd zijn.

Het tekort over 2011 moet gecompenseerd worden. De BRK-middelen (Belastingregeling voor het Koninkrijk) zijn daartoe ontoereikend. Zonder nader beleid zal verder worden ingeteerd op het vermogen en de reserves van Curaçao. Dat moet voorkomen worden.

In 2012 zullen daarom omvangrijke ombuigingen plaats moeten vinden.

Maatregelen vertraagd.

De begroting 2012 is in januari door het College onder strikte voorwaarden goedgekeurd. Deze voorwaarden hadden betrekking op het uitvoeren van een ambitieus pakket aan maatregelen binnen een strak tijdschema.

De maatregelen betroffen:

de invoering van de basisverzekering en indexatie van de tarieven in de gezondheidszorg,

verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd naar 65 jaar

en verhoging van de AOV-premie

en inning van concessies van overheids nv’s.

Daarnaast zou staand beleid gericht op het terugdringen van het aantal ambtenaren via natuurlijk verloop worden uitgevoerd. Het College constateert dat er aanzienlijke vertraging is opgetreden die tot tekorten in 2012 leiden. Uitstel van invoering van de basisverzekering leidt tot een tegenvaller van 60 miljoen, en voor concessies is 25 miljoen aan ontvangsten begroot.

Alles op alles moet worden gezet om deze voorgenomen maatregelen nu met grote snelheid in te voeren omdat anders een onhoudbare situatie ontstaat. Het College is echter van mening dat besparingen uit hoofde van deze maatregelen pas in de begroting opgenomen kunnen worden, als zij ook daadwerkelijk gerealiseerd zijn.

Het College constateert dat onvoldoende voorzieningen getroffen zijn om de begroting sluitend te houden. Voor een dergelijke situatie is in de Rijkswet artikel 17 in het leven geroepen, die aangeeft dat dit een grond is om een aanvullend advies te geven aan het bestuur.

Het College heeft de afgelopen week met het bestuur gesproken over een dergelijk aanvullend advies en naar aanleiding van deze besprekingen gisteren dit advies verstuurd. Het bestuur van Curaçao heeft nu twee weken om schriftelijk zijn reactie te geven. Mocht het College vervolgens van oordeel zijn dat onvoldoende aan de normen van de Rijkswet wordt voldaan, dan kan het College de Rijksministerraad adviseren een aanwijzing te geven.

De regering is daarnaast voornemens om de begroting te belasten met extra langjarige verplichtingen. Deze hebben vooral betrekking op de bouw van een nieuw ziekenhuis. In december heeft het Cft al aangegeven dat dergelijke verplichtingen pas aangegaan kunnen worden als de structurele problemen eerst opgelost zijn. Dat betekent onder andere aanpassing van het stelsel van de gezondheidszorg en indexering van de tarieven. Zonder dergelijke maatregelen dreigt het nieuwe ziekenhuis verlieslijdend te worden en ontstaan nieuwe verplichtingen op de begroting zonder dat daar ruimte voor is.

Ten aanzien van de zorgwekkende vermogenspositie van een aantal overheidsnv’s heeft het College afgesproken dat het bestuur een plan van aanpak opstelt om deze positie weer gezond te maken.

Advies van het College.

Het advies van het College houdt in dat de tekorten gecompenseerd dienen te worden en dat opbrengsten van maatregelen pas in de begroting verwerkt mogen worden als zij zich ook daadwerkelijk voordoen.

Dit houdt in dat de regering moet ombuigen.

Daarnaast adviseert het College de regie op het doorvoeren van de structurele maatregelen en de invoering ervan te verscherpen en nieuwe leningen pas aan te gaan als de begroting in evenwicht is.

Ten slotte dringt het College aan op versterking van het financieel beheer opdat relevante uitvoeringsinformatie tijdig ter beschikking komt, op een moment dat nog kan worden bijgestuurd.

Achtergronden tekorten

Het jaar 2010 is volgens de jaarrekeningen afgesloten met een tekort van ongeveer 100 miljoen, waarvan ruim de helft na 10 oktober 2010. In 2011 bedroeg het tekort ongeveer 160 miljoen.

Dat tekortcijfers pas na afloop van het jaar bekend worden en bovendien zo omvangrijk zijn, geeft aan dat het beheer van de overheidsfinanciën niet op orde is. Gedurende het jaar moet bijgestuurd kunnen worden als er een tekort dreigt. Als pas na afloop van het jaar blijkt wat er gebeurd is, dan zijn deze bijsturingsmogelijkheden niet toereikend en bestaat er blijkbaar te weinig zicht op de financiële situatie.

De tekorten 2010 en 2011 kunnen ten dele gefinancierd worden door de incidentele 217 miljoen uit de Belastingregeling voor het Koninkrijk (BRK) die eind 2010 is ontvangen door het toenmalige Eilandgebied. Het College heeft er bij uitzondering mee ingestemd dat deze meevaller voor de tekorten wordt aangewend, maar geeft tegelijkertijd aan dat de problemen hiermee niet opgelost zijn.