Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao en Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba (hierna: het Hof) heeft woensdag 23 mei zijn Jaarverslag voor het jaar 2017 aan de pers gepresenteerd. Dit jaar biedt het Hof een interactief jaarverslag aan het publiek.
Bijzonder aan deze editie is dat naast de gebruikelijke uitgeschreven interviews ook video beelden van de interviews te zien zijn. Het thema van het Jaarverslag 2017 is: ‘Veerkracht’. De gevolgen van orkaan Irma en de inzet van de collega’s van het Hof om de rechtspraak ondanks de zeer moeilijke omstandigheden te blijven garanderen was de inspiratie om het Jaarverslag 2017 dit thema te geven.
De mensen van het Hof
In 2017 veranderde de samenstelling van het bestuur van het Hof. Eunice Saleh, voorheen vicepresident van de vestigingen Curaçao en Bonaire werd benoemd in de functie van president. Peter Lemaire nam de functie van vicepresident van de vestiging Sint Maarten over, na een paar jaar dezelfde functie te hebben bekleed in Aruba. Er zijn nieuwe leden benoemd in het bestuur, namelijk Mauritsz de Kort tot vicepresident van de vestigingen Curaçao en Bonaire, Jaap Sap tot vicepresident van de vestiging Aruba en Coryse Barendregt, voorheen vestigingsmanager Curaçao, in de functie van directeur bedrijfsvoering. De bestuursleden reflecteren in dit jaarverslag hoe zij hun eerste jaar in een nieuwe functie hebben ervaren.
Het Jaarverslag 2017 biedt de mogelijkheid in video interviews kennis te maken met een aantal ‘Mensen van het Hof’. De kijker krijgt een inkijk van een raio (rechterlijke ambtenaar in opleiding) in de opleiding tot rechter. Verder worden een aantal spraakmakende zaken uit Aruba (Lunah) en Curaçao (Zedenzaken) door twee rechters uitgelegd. Ook maakt de kijker in het hoofdstuk ‘De mensen van het Hof’ kennis met twee collega’s die samen meer dan 60 dienstjaren hebben bij het Hof. Tot slot blikken we terug met een collega die orkaan Irma heeft meegemaakt. Zij was de laatste die onze monumentale Courthouse in Sint Maarten verliet en was de eerste die, vlak nadat de orkaan voorbij was geraasd, polshoogte ging nemen van de schade. In een emotioneel interview omschrijft ze haar ervaringen, gevoelens en hoe zij als griffier van de vicepresident van de vestiging Sint Maarten enkele dagen nadat de orkaan over het eiland ging de eerste zittingen in de gevangenis bijwoonde.
Caribisering
Het beleid van het Hof om meer lokale rechters aan te trekken is in 2017 voortgezet. De wervingsprocedure in 2017 heeft als resultaat een kandidaat uit Aruba die in 2018 in Curaçao met de opleiding tot rechter is begonnen. In 2017 zijn in totaal zes opleidingsplaatsen in de trajecten rio (rechter in opleiding) en raio (rechterlijke ambtenaar in opleiding) ingevuld. Twee opleidelingen zijn in 2017 naar Nederland vertrokken voor de laatste fase van hun opleiding.
Zaaksaantallen
In 2017 werden bij de Gerechten in eerste aanleg een totaal van 44.067 zaken ingediend. Op Aruba zijn 11.427 zaken binnengekomen, Curaçao 26.105, Sint Maarten 4.499 en BES 2.036. In 2016 waren het in totaal 37.510, dus een toename van 17%. Deze toename is hoofdzakelijk toe te schrijven aan een algehele toename van 24% in de instroom van strafzaken. In 2017 zijn in eerste aanleg 22% zaken meer uitgestroomd in vergelijking met 2016. De grootste toename (65%) is te zien in het rechtsgebied Bestuursrecht ( Belastingzaken) op alle vestigingen. De toename is een direct gevolg van de toename in het aantal zittingen per jaar op de vestigingen.
De instroom van hoger beroep zaken neemt op totaalniveau met circa 8% af, van 811 in 2016 naar 743 in 2017. De afname ligt vooral bij de civiele procedures (-16%) en ambtenaren zaken (-9%). Dit is positief omdat de aantallen afgedane zaken in eerste aanleg van deze zaakscategorieën juist zijn toegenomen. Dit houdt in dat de rechtzoekende het afgelopen jaar minder vaak aanleiding heeft gezien om na de uitspraak in eerste aanleg alsnog in hoger beroep te gaan.
Realisatie Jaarplan 2017
Het jaarplan 2017 vermeldt het voornemen van het bestuur om de nadruk te leggen op professionaliteit en bedrijfsmatig opereren. In het Jaarverslag 2017 blikt het Hof terug naar de voorgenomen projecten en belicht daarvan een aantal. De projecten zijn onderverdeeld in vier centrale thema’s: vergroten van de toegankelijkheid van de rechtspraak, waarborgen van het vertrouwen van de burger in de rechtspraak, stimuleren professionalisering en kwaliteit en tot slot verbeteren van de klantvriendelijkheid. Er wordt vermeld of de projecten zijn gelukt, in 2018 worden afgerond of worden doorgeschoven. Er is extra aandacht besteed aan onder andere GEAR (het door het Hof ontwikkelde zaaksregistratiesysteem dat ervoor moet zorgen dat ingekomen zaken efficiënter worden afgehandeld), werkprocessen LEAN maken (Leren Echt Anders Denken) en verspillingen minimaliseren en huisvesting op de BES eilanden en in Sint Maarten.
Financiën
Het Hof heeft het financiële jaar met f 1,503 miljoen verlies afgesloten. Dit is in belangrijke mate het gevolg van noodzakelijke investeringen in de digitalisering en automatisering (zaaksregistratiesysteem GEAR) van het Hof, het aanleggen van een personeelsvoorziening in verband met langdurige ziekte en niet opgenomen vakantiedagen om de continuïteit van de rechtspraak te blijven garanderen en van additionele kosten door orkaan Irma op Sint Maarten. Ook de extra kosten door de beperkte luchtvaartmogelijkheden, het organiseren van een internationale conferentie en het opschonen van archieven op de vestigingen Aruba en Curaçao hebben hiertoe bijgedragen. Deze tegenvaller wordt opgevangen uit het Eigen Vermogen van het Hof.
Een ieder kan het digitale interactieve Jaarverslag van het Hof lezen en bekijken. Link: https://indd.adobe.com/view/cf3b9619-39b0-4722-b825-51c3cf26b4c9
Bron: Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao en Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba