Uw ingezonden brief in de Knipselkrant Curacao? Stuur uw brief voor 21:00 uur naar emailadres INGEZONDEN. Wij publiceren uw brief zonder deze in te korten. De redactie van de Knipselkrant Curacao is niet verantwoordelijk voor de inhoud. Ingezonden stukken die opruiende of dreigende taal bevatten worden door ons niet gepubliceerd.
Vandaag laten we Felix D. Pinedo aan het woord.
Ik heb de laatste discussies omrent de gerezen situatie binnen de operatiekamer van het Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos) en de betreffende chirurg gevolgd. Ik had gehoopt mijzelf niet hierin te moeten mengen. Maar ik voel mij nu toch genoodzaakt om enkele opmerkingen te maken.
– Ik heb in deze hele discussie niet één keer de term ‘zorgvuldig’ horen vallen. Indien ik verkeerd ben, mijn verontschuldiging. Bij het beoordelen van een klacht in verband met het handelen van onder andere een medicus, is de term zorgvuldigheid van groot belang.
De (tucht)rechter neemt meestal in de overwegingen mee of er sprake is van zorgvuldig of onzorgvuldig handelen door de medicus. Als een chirurg tijdens een operatie even op YouTube naar een bepaalde techniek moet kijken, kan de rechter dit als een zorgvuldigheidsactie kunnen beschouwen. Maar tevens kan de vraag rijzen omtrent de bekwaamheid van de chirurg.
Een oordeel over de bekwaamheid van een medicus (chirurg) kan echter pas plaatsvinden na een reeks van dubieuze handelingen. De vraag rijst wie de bekwaamheid van een medicus (chirurg) ter discussie kan stellen. In betreffend geval hebben de operatieassistenten en het anesthesiepersoneel aan de bel getrokken bij de Raad van Bestuur.
Dit personeel met vele jaren ervaring, zou best mogelijke afwijkende handelingen van een snijdende specialist kunnen constateren. Een chirurg kan op grond van een zich op dat moment voordoende situatie beslissen om een handeling te doen die niet strookt met de norm van de formele techniek. Als de chirurg constant afwijkt van de norm zal dit wel vraagtekens teweegbrengen.
In het geval van onder andere een ingreep in de buikholte, is het de eerste assistent die het één en ander het beste kan waarnemen. Het bevreemdt mij dat ik niet heb gehoord of gelezen over de mening van de eerste assistent van de chirurg, die meestal een arts in opleiding tot chirurg is of een coassistent in opleiding tot arts.
Indien het Operatiekamer (OK)- personeel een en ander zouden hebben gemerkt, dan zouden de eerste assistenten dit zeker ook hebben gemerkt. Hier blijft voor mij een ‘gap’ bestaan in de informatie.
– Dat het OK-personeel verontrusting heeft geuit bij de Raad van Bestuur is voor mij begrijpelijk (dit was namelijk niet de eerste keer), want naast de geheimhoudingsplicht bestaat ook de meldingsplicht. Geen enkel medisch specialist of ander personeel mag denken dat hij/zij de patiënt in gevaar kan brengen zonder dat dit gemeld wordt bij de eindverantwoordelijken van het ziekenhuis. Het veilig melden dient te prevaleren boven de geheimhoudingsplicht en de vrees voor represaille.
– Dat de chirurg zich het Papiaments meester moet maken omwille van de communicatie op de OK is voor mij een nonsens bevinding. In de meer dan 25 jaar die ik als Operatiekamerverpleegkundige in het Sehos heb gewerkt, is het niet beheersen van het Papiaments nimmer een struikelblok geweest. Wij hebben in die jaren met Spaanstalige, Nederlandstalige en Engelstalige snijdende specialisten, anesthesisten en ander OK-personeel gewerkt. Het beheersen van het Engels was en is nog steeds van belang bij alle medici die in het Sehos werken.
– Dat de chirurg een paar weken onder begeleiding verder kon werken, is tevens een vreemde maatregel. Bij mij blijft de vraag hangen waarom die maatregel is genomen. Je bent bekwaam of niet. Je kan niet na een paar weken werken onder begeleiding bekwaam geacht worden. Ik geloof dat het laatste woord in deze aangelegenheid nog niet gezegd is.
Felix D. Pinedo,
Curaçao
@Hoedanook
Dit soort voorvallen komen niet vaak voor. Heeft het ok-personeel hun beklaag gedaan bij het management van de operatiekamer (OK) en hoe vaak, voordat zij een brief heeft geschreven aan de Raad van Bestuur (RvB)? Ik denk dat de verontrustingen van het personeel via het management OK bij de RvB hadden moeten belanden. De RvB had kunnen beslissen tot visitatie tijdens operaties van de chirurg. Visitatie houdt dan in dat er onaangekondigd schouwingen plaatsvinden bij (bepaalde) ingrepen van de chirurg. Als ik de berichten goed heb begrepen heeft men direct besloten tot het laten opereren voor bepaalde tijd onder begeleiding. Er zouden grondige redenen zijn om tot één van genoemde beslissingen te komen. Na het visiteren (de vraag is voor hoelang) kon er redenen zijn geweest om tot onder begeleiding opereren over te gaan. De beslissing om direct over te gaan tot enkele weken onder ‘begeleiding’ te laten opereren, geeft de indruk dat er iets niet pluis is. Indien dit niet zo is, had men liever de term visitatie moeten gebruiken. Zo’n visitatiecommissie zou kunnen bestaan uit drie ervaren chirurgen die tevens naslag zouden doen van het post-operatieve beleid van de chirurg en de eindresultaten van de ingrepen. Antecedenten onderzoek zouden plaats moeten vinden door de RvB en/of de Inspecteur Generaal en overhandigd worden aan de commissie. De bevindingen van de visitaties tezamen met de andere onderzoeken zouden kunnen leiden tot een oordeel betreffende de kundigheid en zorgvuldig handelen van de chirurg. Het handelen conform de ‘lege arte’ hangt af van bovengenoemde kwalificaties. Daarom ook mijn vraag wie bevoegd is om een oordeel te kunnen geven over de kundigheid c.q. bekwaamheid van de chirurg. Wanneer het gaat om risicomomenten en de veiligheid van de patiënt, is het veilig melden een voorbode om ondeskundigheid en onzorgvuldig handelen van zorgverleners tijdig te constateren. In een volgende ingezonden stuk zal ik ingaan op een nota over dit soort aspecten, die ik heb geschreven ten tijde dat ik werkte op het Stafbureau van het Sehos.
Felix
@Felix,
Recent zijn er ook een aantal epistels van uw pen op KKC verschenen. Nu is hier een concreet voorval waarbij operatiekamer personeel melding van maakt bij de directie. Hoe, gezien uw ervaring had dit opgepakt moeten worden door RvB SEHos en Inspectie. Nu dreigt het handelen van Menno Misset in een ‘aanval’ door ‘Don Quixote’ Huurman op de ‘windmolen SEHos’ te ontaarden. Kompleet waanzinnig!
Ericlapas, zo’n voorval dat u naarvoren brengt heeft niets te maken met communicatieproblemen wegens taalgebruik. Voordat de operatie plaatsvindt zijn er verschillende controle momenten die dit moeten voorkomen. Op de verpleegafdeling dient de eerste controle plaats te vinden. Op de registratieafdeling bij aankomst van de patiënt op de operatiekamer, dient er een tweede controle plaats te vinden. Wanneer de patiënt op de operatietafel wordt geplaatst dienen de operatie-assistenten of (-verpleegkundige) weer te controleren en indien de patiënt aanspreekbaar is één en ander aan de patiënt te vragen. Voordat de chirurg met de operatie van start gaat dient hij/zij ter plekke (in de patiëntendossier) na te gaan of het onder andere om de juiste patiënt gaat en onder andere de juiste ledemaat of ander lichaamsonderdeel gaat. De controle momenten zijn multipel. In de meer dan 25 jaren die ik op de operatiekamer in het Sehos heb gewerkt, heb ik nooit gehoord van het amputeren van het verkeerde been zoals u stelt. Het is een zeer grove fout indien al die controlepunten gefaald hebben. Het zijn ‘standard operational procedures’ voordat de mes op een patiënt wordt gezet. Ik weet dat in andere ziekenhuis het verkeerde lichaamsdeel werd gëopereerd (dit stond in alle kranten). Dit was een zware fout van al de controlepunten die ik heb genoemd. Voor mij onbegrijpelijk.
Felix
Mijn ervaring met verkeerd afgezette benen? Kwam eenmaal voor toen ik in Zwitserland werkte in de jaren 70. Een keer werd in Nederland een slagader in plaats van een ader gestript. Vaker kwam voor dat bij een galblaasoperatie onvoldoende werd gecauteriseerd of bloedende vaten werden afgebonden in de lever. Dan ontstond een ongewenste nabloeding. Oorzaak van deze weinig benijdenswaardige voorvallen? Wellicht te weinig controle vooraf en teveel haast tijdens de operatie? Als een arts geen chirurg is, of onvoldoende ervaring heeft, moet hij/zij geen operaties uitvoeren. In de jaren 80 is onderzoek naar medische fouten in Nederland gedaan, door mijn studenten en mijzelf. Wat was de insteek van de artsen, van ander ziekenhuispersoneel, wat zei de jurisprudentie en hoe gingen verzekeringen ermee om? Het was toen een taboe-onderwerp. Van de verzekering mogen artsen nooit schuld bekennen. Die betalen liever niet. Nog steeds. Er is wel iets meer openheid. Maar iemand vervolgen voor medische fouten is nog steeds een lange en pijnlijk traject. Het spreken van de landstaal lijkt mij essentieel of onnodige misvattingen te voorkomen.
Volgens Pinedo, “Dat de chirurg zich het Papiaments meester moet maken omwille van de communicatie op de OK is voor mij een nonsens bevinding”. Gezien zijn ervaring kan hij het weten natuurlijk maar ik ben toch benieuwd hoe het kan dat een chirurg vaak de verkeerde been amputeert.