Uw ingezonden brief in de Knipselkrant Curacao? Stuur uw brief voor 17:00 uur naar emailadres: INGEZONDEN.
Wij publiceren uw brief zonder deze in te korten.

De redactie van de Knipselkrant Curacao is niet verantwoordelijk voor de inhoud.
Ingezonden stukken die beledigende of discriminerende taal bevatten worden door ons niet gepubliceerd.

Vandaag laten we Andre Bosman aan het woord.

Ik wil deze begrotingsbehandeling graag beginnen met te memoreren dat het Koninkrijk 200 jaar bestaat. Terugkijkend zien we dat er in die tijd heel veel is veranderd. En als we dan naar de toekomst kijken, weten we dat er nog veel meer gaat veranderen. Ik wilde eerst zeggen de komende twee honderd jaar, maar gelukkig las ik in de krant dat deze minister meer denkt aan 25 jaar. En dat lijkt mij ook veel realistischer. We zien aan beide zijden van de Oceaan steeds meer bewustwording van de eigen rol en eigen onafhankelijkheid. En ja voorzitter Ook Nederlanders zouden graag onafhankelijk zijn. Zoals iedereen nog wel zal herinneren hebben de VVD en de SP een nota uitgebracht met als visie een gemenebest van onafhankelijke landen als alternatief voor het huidige statuut, wat door velen als knellend en beperkend wordt ervaren. Maar zolang het Statuut er is, volgen we de regels van het Statuut.

Ik wil mijn verhaal graag in tweeën splitsen wat het Caribisch deel van het Koninkrijk betreft.
Een deel Bonaire, Saba en Sint Eustatius en het andere deel Aruba Curaçao en Sint Maarten.

Voorzitter de BES.
Drie totaal verschillende eilanden met verschillende ambities en verschillende vormen van bestuur.

Ik wil beginnen met de kleinste van de drie, Saba. Ik wil mijn waardering uitspreken voor de bestuurders en inwoners van Saba. Zij zijn bezig om deze parel verder te laten glanzen. De bestuurders zijn bezig om het eiland beter en mooier te maken voor de inwoners. Zaken zijn op orde, zowel bestuurlijk als financieel. Respect!

Bonaire gaat diezelfde kant op hoewel de problemen daar echt van een grotere aard zijn. Ik hoop dat het nieuwe bestuurscollege de zaken voortvarend oppakt en dat ook zij de financiële en bestuurlijke orde kunnen bewerkstelligen. Want op Bonaire moet zeker nog wat stappen gezet worden. Woningen moeten gebouwd worden en wegen aangelegd. Vanuit IenM is er 12 miljoen beschikbaar voor wegen. Dat is een prima bedrag. Ik wil de minister echter meegeven en op het hart drukken, dat deze aanleg van wegen niet gaat leiden tot het aanleggen van een vierbaans snelweg met vorstbestendig ZOAB voorzien van hectometerpaaltjes en een Arbotechnisch verantwoorde vangrail en middenberm. Want voorzitter, dat hebben we nu teveel gezien. Gebouwen waarin een verwarming moet worden opgenomen om het gebouw tot 20 graden Celsius te verwarmen en meer van dat soort geraaskald. Graag hoor ik van de minister of de eilanden de ruimte te krijgen om deze projecten zelf in te vullen, bij voorkeur met veel lokaal personeel, waardoor er werk is en een toekomst voor mensen op het eiland.

Sint Eustatius is echt de grootste zorg en dan vooral bestuurlijk. Hier is sprake, wat de VVD betreft, van onbehoorlijk bestuur. Welke ruimte heeft Nederland om in te grijpen om het welzijn van de inwoners van Statia te waarborgen en op welke termijn verwacht de minister dat er op Statia een oplossing komt?

Dan de overige drie landen. Als ik naar de landen kijk zie ik daar enorme overeenkomsten. Een paar positieve maar zeker ook negatieve. De positieve overeenkomsten zijn dat er steeds meer onafhankelijke instituties zijn in de landen die kritisch durven te kijken naar het optreden van de overheid. Of die overheid nu de regering is of de staten. En dat is goed. Dat geeft ruimte aan debat en kritische reflectie. Helaas gaat die kritische reflectie vaak niet verder dan de uitspraak van de instituties. De staten van de verschillende landen zijn op dit moment het minst kritisch, als ze al bij elkaar komen. Regeringen worden niet bevraagd, of ministers verschijnen gewoon niet, vragen van de oppositie worden niet of nauwelijks beantwoord en het onderling moddergooien is op de eilanden tot een kunst verheven met de hoofdletter K. De brief van een partij van Aruba is daar een voorbeeld van. Veel tekst over waarom de andere partij de schuldige is. Maar de schrijver vergeet te vermelden dat leden van zijn partij, tijdens een debat een foto toonden van fractievoorzitter van de MEP en mijzelf en gaven aan dat deze fractievoorzitter een “landverrader” was. Dat soort toestanden en respectloosheid wens ik niet in deze Kamer toe te laten.
Als je de kranten volgt zie je soms zeer kritische stukken over collega Van Raak en mijzelf. Zeer kritisch en soms zelfs op het onbehoorlijke af. Maar waar blijven de kritische vragen naar de eigen regering? Naar de eigen Statenfractie, naar onbehoorlijk bestuur? Naar niet goed te praten gedrag? Geen onderzoek naar de begroting om te kijken wat er nu aan de hand is? Waarom vragen journalisten op de landen niet door? De pers en dan vooral de onafhankelijke pers is net zo’n belangrijk instituut voor de democratie als dat de staten zijn.

Voorzitter tijdens ieder Interparlementair Koninkrijksoverleg (IPKO) wijzen de Caribische landen iedere keer op het feit dat er een “democratisch deficiet” bestaat in het Koninkrijk. De landen hebben geen zitting in de Tweede Kamer op het moment dat er gestemd wordt over rijkswetten. Het democratisch deficiet is niet in het Koninkrijk, maar ligt op ieder van de landen. De landen dienen eerst het democratisch deficiet in hun eigen land op te lossen voordat ze kunnen spreken over het deficiet in het Koninkrijk.

Bestuurlijke stabiliteit blijft een zorg. Sint Maarten is aan haar vijfde kabinet in vijf jaar toe. Nu kunnen we er in Nederland wat van, maar dit is bij de beesten af. Ik krijg de indruk dat iedereen op Sint Maarten een keer Statenlid, minister of minister president moet worden. Is natuurlijk ook een manier om iedereen aan een goed pensioen te helpen. Op Curaçao is een Minister President vertrokken en niemand heeft enig idee waarom en door wie hij is weggestuurd en een debat in de Staten wordt er al helemaal niet over gehouden. Ik neem aan dat de pers hier bovenop zit om de onderste steen boven te krijgen, zolang de Staten het laten liggen.

Financiën blijven een groot punt van zorg. Het positivisme van het CFT deel ik niet. Zeker als ik kijk naar Rekenkamers en raden van Advies van de verschillende landen. Zij concluderen dat Staten niet in de gelegenheid worden gesteld om inzicht te krijgen in de begrotingen, en dat Staten er daarna ook niets mee doen. Daar ligt het probleem. Het democratisch deficiet op de eilanden.

Ik mis in de antwoorden van de minister toch de duidelijkheid en de garantie dat de leningen die de landen aangaan ook daadwerkelijk voor het aangegane doel worden gebruikt. Kan de minister hier nogmaals aangeven dat die relatie tussen lening en doel helder is ook voor de landen die de lening aangaan?

Het grootste buurland van Nederland is Venezuela, en het gaat niet goed daar. Hebben de landen zelf de capaciteit en de wil om deze stroom migranten die al dan niet blijven in kaart te brengen en te houden en het hoofd te bieden vraag ik de minister.

Tot slot voorzitter
De voorlichting van de Raad van State over hoe aanwijzingen tot stand komen is voor de VVD helder. Er is geen sprake van een veroordeling, hoewel sommige partijen en pers binnen het Koninkrijk ons dat willen doen laten geloven. Er is een verduidelijking van hoe zorgvuldig we om moeten gaan met aanwijzingen en zeker ook met de rol van de gouverneur. En dat onderschrijf ik voorzitter. Maar zolang Artikel 43 lid 2 verantwoordelijkheid legt bij het Koninkrijk en daarmee de facto bij het Binnenhof Den Haag zal de VVD scherp meekijken met ontwikkelingen in de landen en daar waar nodig de regering aansporen om in te grijpen.

Veel mooier zou zijn als we in een gemenebest van onafhankelijke landen elkaar op vrijwillige wijze konden bijstaan zonder de verplichtingen en bijbehorende controle. Maar dat is iets voor de komende 25 jaar

Door: Andre Bosman
VVD-Tweede Kamerlid
te, Nederland