Schuldpositie Aruba
Het is buitengewoon wijs dat de Arubaanse premier zijn hongerstaking heeft beëindigd. Het belang van Aruba noch het Koninkrijk waren met de vaak pijnlijke verwijten gediend. De impasse moet door overleg en de juiste feiten op tafel worden opgelost, maar niet door emotionele uitbarstingen. Die zijn zeer schadelijk voor Aruba en voor het aanzien van het Koninkrijk.
In ieder geval is een diepgravend onderzoek door de CFT een quickscan op hoofdlijnen geworden, dat is meegenomen maar de aanwijzing is nog niet van tafel.
Meten is weten
De Centrale Bank van Aruba publiceerde in juni en juli 2014 een overzicht over het eerste kwartaal van 2014. De cijfers van juni en juli verschillen niet wezenlijk. In hoeverre de politieke wens tot gunstige cijfers, de aanlevering van de samenstellende cijfers heeft beïnvloed, is onbekend. Uit de cijfers van juli blijkt dat de consumptie van de overheid en de huishoudens in 2013 licht stegen. Het GDP daalde in 2013 maar stijgt weer in 2014. De handelsactiviteiten dalen sinds 2012, evenals de overheidsinspanningen in het onderwijs en de publieke administratie (sinds 2011). De toeristenindustrie is florissant. Het is opvallend dat sinds 2012 de hotelbezettingsgraad niet wordt bijgehouden. In de voorgaande jaren was die minder dan 80%. De belastinginkomsten van de overheid dalen de laatste jaren (tabel 7.1). De kosten van het ambtenarenapparaat en de te betalen rente op leningen zijn de laatste jaren aanzienlijk gestegen (tabel 7.1). Ontvangen leningen stijgen, evenals het onbetaald laten van rekeningen door de overheid en het begrotingstekort (tabel 7.4). De korte termijn en lange termijn schuld aan crediteuren, de SVB en APFA stegen aanzienlijk. De schuld aan het APFA bedraagt 199.9 miljoen florin, lange termijn schuld en 80.8 miljoen korte termijn schuld. Het Land heeft een schuld aan de SVB van 109.5 miljoen lange termijn schuld. Waarschijnlijk zijn de schulden aan de SVB en het APFA zonder de vereiste landsverordening in een langlopende obligatielening omgezet. Ook werd veel geleend op de kapitaalmarkt in Amerika.
Volgens de Economic Forecast van de Centrale Bank Aruba van 28 mei 2014 is een groei van het GDP van 3% voorzien, wat te optimistisch lijkt. In 2012 was de groei -0.4 en in 2013 maar 1.9%. Waarschijnlijk moeten die cijfers nog naar beneden worden bijgesteld in de komende maanden. De binnenlandse consumptie steeg minder snel in de laatste jaren en de publieke consumptie daalde in 2013 met 0.5%. Dat kan ook veroorzaakt worden doordat de overheid betalingen uitstelt. Private en overheidsinvesteringen daalden de laatste twee jaren, maar stijgen weer in 2014. De werkloosheid was in 2013: 7.6% van de beroepsbevolking (2012: 9.6%). Inkomsten uit toerisme stijgen aanzienlijk in 2014. Zou de regering de 3% norm willen aanhouden dan moet in 2014 nog 100 miljoen extra bezuinigd worden. Ook had dan in de voorgaande jaren drastisch moeten worden bezuinigd. Dat is niet gebeurd.
Redding?
De uitgaven moeten drastisch naar beneden en de inkomsten moeten reëel worden begroot. Aruba zou na 2014 niet meer moeten lenen. Want dan vermindert noch het begrotingstekort, noch de schuldenlast. Die groeien dan alleen maar zegenrijk en versneld. Want wat gebeurt er als alle inkomsten opgaan aan te betalen rente en aflossingen? Die riskante grens nadert sneller dan wij denken. Schuldsanering bestaat alleen voor individuen. De premier heeft recent zo dikwijls gezegd dat hij nooit en te nimmer Nederland om geld zal vragen, dat die oplossing effectief is afgesloten. Dus zal er weer onrustbarend veel worden geleend. De volgende Arubaanse regering zit dan met de gebakken peren in een troosteloze samenleving. De vraag is of deze zorgwekkende situatie feitelijk valt te herstellen op de lange termijn. Door misleiding met mooie woorden lukt dat in theorie altijd, als wij er maar in geloven. Zo wordt een nadeel in een voordeel omgezet. Maar geloven is toch niet weten, uhhhh? Jawel, maar het juiste geloof leidt tot positieve resultaten. Dus geen ongewenste en misprijzende mededelingen, hoe onderbouwd ook! Het is maar dat u het weet.
©2014 Renée van Aller en John de Vries
Renée van Aller en John de Vries schrijven hun artikelen vanuit een veelzijdige vakkundigheid voor de Knipselkrant Curaçao en de Amigoe. Op alle artikelen ligt het copyright bij zowel de Knipselkrant Curaçao als de Auteurs.
Zal het onderstaande project – en de waarschuwing- ook meegewogen worden in de quikscan?
http://www.profnews.nl/1027449/aruba-loopt-risicos-met-groen-windpark-urirama
Het bovenstaande artikel is 100% juist.
Een begroting opstellen is naar voren kijken. Voor een landsbegroting is dat een jaar. In diezelfde begroting wordt een schatting gemaakt van inkomsten en uitgaven van langlopende projecten voor de volgende jaren. Met de schattingen van deze inkomsten en uitgaven wordt vaak de meest positieve schatting genomen van inkomsten en gaat men uit van de meest negatieve schatting van de uitgaven. De rekenmodellen die gecreëerd worden, ontstaan door de wens en, de daaraan gekoppelde behoefte van de zittende regering. U vraagt, wij draaien zeg maar.
Zo’n rekenmodel kan en wordt ieder jaar weer aangepast om (meestal) positieve cijfers naar buiten te kunnen brengen. Maar…uiteindelijk houdt het een keer op. Daar helpt geen enkel rekenmodel meer aan. De centen zijn op, en er komt te weinig binnen. De regering Eman zit nu in de ontkennende fase en weigert effectieve controle. De uitkomst zou wel eens vernietigend kunnen zijn. Een quickscan zal hooguit enkele maanden respijt kunnen geven. Uiteindelijk zal Eman c.s. moeten toegeven dat zijn mooie plannen en idealen niet vol te houden en te financieren zijn. Triest maar waar.
Menig zaken- man en vrouw hebben dit al ondervonden. De kapitale villa met bijbehorend zwembad, paardenstallen en oprijlaan zijn niet meer te betalen. De inkomsten uit het bedrijf lopen terug. Wachten op betere tijden, is koffiedik kijken. De verstandige zaken- man en vrouw verhuizen naar een kleiner onderkomen dat beter past in hun budget. Ze nemen afscheid van de buren en trekken zich niets aan van het – meesmuilende lachje – dat hun toegeworpen wordt. Tering naar de nering zetten heet dat. Er zijn ook families die in de kapitale villa blijven zitten – om gezichtsverlies te voorkomen – op stand blijven wonen, zogezegd. De – op stand blijvende bewoners – vind je meestal een paar jaar later terug in de kolommen van uitgesproken faillisementen. Dan is alles weg en moet een nieuw bestaan opgebouwd worden.
Mike Eman werd vaak geroemd over zijn droom om van Aruba een 5 sterren eiland te willen maken en zijn visie – vooruitzien – dus. Willem Elsschot echter, dichtte ooit: “Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren.”
Hopelijk gaat hij met Aruba in een kleiner huis wonen, met minder lasten. Inkrimpen van zijn begroting dus en kan hij later mogelijk zijn dromen nog waarmaken. Als hij vandaag nog gaat verhuizen – en zijn dure, mooi pratende adviseurs de laan uit stuurt – dan getuigt dat van visie met realiteitszin. De meesmuilende lachjes moet hij negeren. Valse trots moet je overwinnen. Zonder strijd geen overwinning.