We kennen Jandino Asporaat (36) als een beweeglijke druktemaker. Zijn serieuze kant kennen maar weinigen. Maar in dit gesprek over de zeven deugden zien we vooral de ‘Dino’ achter de entertainer.

Rechtvaardigheid

“Dat ik zonder vader ben opgegroeid, heb ik altijd onrechtvaardig gevonden. Hij verliet mijn broer, zusje en mij toen we nog heel klein waren en dat heb ik hem lang verweten, tot ik bedacht dat ik geen slachtoffer meer wilde zijn van de situatie. Ik zie het nu zo: ik was een leuk kind en ben een succesvolle man geworden, dus hij heeft iets gemist. Lang dacht ik dat ik geen vader nodig had, maar toch keek ik altijd met een beetje jaloezie naar de vader van mijn vrouw Shirley, die ik al sinds mijn dertiende ken. Zelfs als hij haar verbood om naar buiten te gaan, vond ik dat ergens wel tof. Zij had tenminste een vader die boos op haar kon zijn. Tot mijn elfde woonden we op Curaçao bij mijn tante in een huisje dat we hier een krot zouden noemen.

Er was grote armoede. Mijn moeder had drie baantjes om ons te onderhouden en nog was er te weinig geld. Maar ook al sliepen we op matjes op de grond, ik was me er niet echt van bewust dat wij arm waren. Ik voelde me rijk met alles wat we wél hadden: een grote tuin bijvoorbeeld, waar we tijdens de warme regens in onze onderbroeken in de modder speelden. En soms kampeerden we op het strand en vingen we visjes om te barbecueën. Pas toen we in Nederland gingen wonen, begon me op te vallen wat we allemaal níét hadden. We gingen nooit op vakantie, ik had goedkope kleren en mijn kapotte bril was met plakband gemaakt. Ik vond dat weleens oneerlijk. Al mijn klasgenoten hadden Liga’s, Sultana’s en pakjes Wicky of Taksi mee naar school, wij niet. Jaren later, toen ik mijn eigen geld verdiende, kocht ik vaak Wicky en Taksi, tot ik me realiseerde dat ik het helemaal niet meer zo graag dronk. Ik bleef het kopen, omdat ik het eindelijk kon betalen. Mijn moeder maakte schoon en werkte als peuterleidster, maar de laatste week van de maand was het geld altijd op en hadden we nauwelijks te eten. Er waren ondertussen nog drie kinderen bij gekomen uit een nieuwe relatie van mijn moeder. Een Nederlandse vrouw, tante Annie, kookte bakken nasi met mosselen voor ons. En als er op school groente uit de schooltuin werd uitgedeeld, ruilde ik flippo’s tegen wortels en aardappels van andere kinderen. De maaltijden die mijn moeder daarvan kookte, waren voor mij de beste ever. Als ik nu terugkijk, ben ik dankbaar dat ik niet alles heb gehad. Het heeft mij gevormd. Al verdien ik nu goed, ik ben nog steeds die gast uit dat krot op Curaçao. Dat herinnert mij eraan dat mijn rijkdom niet in geld en spullen zit, maar in mijn gezin, familie en vrienden.”

Wijsheid

“Ik zou mezelf niet betitelen als wijs, maar wel als leergierig. Ik leer van elke situatie. Als dat je instelling is, kun je nooit echt falen. Als iets niet goed gaat, denk ik: weer wat geleerd. Pas als je daarna nog een keer dezelfde fout maakt, ben je dom bezig. Ik deel mijn levenservaring graag met mensen die het moeilijk hebben. Ik voer gesprekken op middelbare scholen met leerlingen op de rand van de samenleving en bezoek tbs-klinieken en jeugdgevangenissen. Daar vertel ik dat er altijd een kans is om iets van je leven te maken. Als kind geloofde ik al sterk in mijn eigen kunnen. Ik zei altijd: ‘Ik ben bijzonder’. Ik moet even goed nadenken hoe ik dit formuleer, want voor je het weet denken mensen dat ik arrogant ben (stilte). Het gaat er eigenlijk om dat ik ervan overtuigd ben dat élk mens bijzonder is, dus dat geldt ook voor mij. Een belangrijke les, want hoe kunnen andere mensen jou als waardevol ervaren als je jouw eigen waarde niet kent?”

Matigheid

“Omdat ik veel van mijn lichaam vraag, probeer ik gezond te leven, naar de sportschool te gaan en met mate te genieten van lekker eten. Ik ben net weer begonnen aan een dieet, want ik ben nog steeds op zoek naar dat sixpack dat ergens in mijn buik verstopt zit (lacht). Roken en drugs heb ik nooit gedaan, ik ben bang dat ik het lekker ga vinden. Ik drink ook geen alcohol, omdat mijn vader veel dronk. Verder dan een paar slokjes champagne met oud en nieuw ben ik nooit gekomen. Ik wil de controle over mezelf niet verliezen.

‘OOK AL SLIEPEN WE OP MATJES OP DE GROND, IK WAS ME ER NIET ECHT VAN BEWUST dat wij arm waren’

Dat zit heel erg in mijn karakter: alles moet gaan zoals ik het heb bedacht. Ik zie mezelf graag als een vrije geest, maar als ik eerlijk ben, voel ik me vooral vrij omdat ik al twintig scenario’s in mijn hoofd heb over hoe iets kan gaan. Ik denk alles uit en binnen die kaders heb ik mijn bewegingsruimte. Ik benijd mensen die spontaan kunnen doen wat ze willen. Ik wil bijvoorbeeld graag meer reizen, maar durf dat eigenlijk niet. Mijn broertje is naar Zuid-Afrika gegaan, naar Cuba en Australië… Ik kijk daar vol bewondering naar: hoe doet hij dat? Wat doet hij daar allemaal? In mijn eentje naar New York, dat zou ik willen, maar als ik erover nadenk, voel ik paniek. Kan ik wel zonder mijn gezin? Waar moet ik dan slapen? Met wie moet ik praten?

Het lef dat ik in mijn werk laat zien, ontbreekt in mijn dagelijks leven.”

Moed

“Ik weet nog goed hoe een paar klasgenoten van de middelbare school een vrouw in bus 75 aan het pesten waren. Ik vond dat heel erg, maar had niet de moed om voor haar op te komen. Daar voelde ik me zó schuldig over dat ik heb uitgezocht waar ze woonde – ik zag haar vaker, dus dat was te doen. Ik heb een bos bloemen gekocht en ben bij haar langsgegaan. Ze vond het lief, maar had geen last gehad van de pesterijen! (lacht) In mijn werk heb ik vooral moed nodig gehad voor mijn eerste serieuze stappen als comedian in 2005. Ik werkte als schilder in de bouw, maar besloot dat ik theater wilde maken. Een oude regisseur zei tegen mij dat hij het cabaretfestival Cameretten wel iets voor me vond. Ik beloofde me in te schrijven, maar durfde niet. Hij kwam daarachter en nam het inschrijfformulier voor me mee. Ik kon er niet onderuit! Op de dag van het optreden had ik wat grappen in mijn hand geschreven, als geheugensteuntje, maar vlak voor ik op moest, bedacht ik dat ik daar toch niet naar kon kijken.

Een andere jongen zag me de tekst uit mijn hand wrijven en zei heel nerveus:

‘Ben jij ook zo zenuwachtig?’ Wacht eens even, dacht ik, ik ben toch niet zo onzeker als deze jongen? Ik ga toch alleen maar wat grappen vertellen? Dat gaf me de moed om zelfverzekerd aan mijn optreden te beginnen. Uiteindelijk won ik de persoonlijkheidsprijs.”

Geloof

“Ik ben zwaar gelovig opgevoed. We zaten bij de zevendedagsadventisten, die de joodse wetten streng naleven. We aten geen varkensvlees, droegen geen goud en tijdens de sabbat maakten we zelfs geen gebruik van elektriciteit. Ik herinner me hoe we dan rond een kampvuur liedjes over Jezus zongen. Ik vond het mooi en was gedreven met het geloof bezig. Ik zag mezelf wel dominee worden van een zwarte kerk. Nu ben ik een dominee van de lach, elk theater is mijn kerk (lacht). Het geloof in God is altijd gebleven, maar mijn vertrouwen in een instituut als de kerk is verdwenen. Als iets gevaarlijk is, dan zijn het groepen mensen die denken dat zij het alleen bij het juiste eind hebben.

Niemand weet wat de waarheid is.

De kerken waar wij bij hoorden – later kwamen we nog bij de Pinkstergemeente – verboden van alles: televisie, bepaalde kleding… Mijn moeder en ik begonnen ons af te vragen: in hoeverre laat je ándere mensen bepalen hoe jij moet leven? Dat is voor mij reden geweest om me te gaan richten op mijn persoonlijke relatie met de hogere macht, buiten een kerk om. Geloof is voor mij een vorm van rust, kracht en energie. Ik bid elke dag, in de auto, om zegen te vragen voor andere mensen. Onze kinderen gaan sinds kort naar een openbare school, maar we lezen ze thuis wel uit de kinderbijbel voor en soms bidden we aan tafel. Mijn zoon heeft dezelfde liefde voor kerken als ik vroeger. Als we langs een kerk komen, móet Elijah (6) even naar binnen. ‘Papa, daar woont Jezus, toch?’ Ik antwoord dan:

‘Ja, daar woont Jezus’. Maar ik weet nu dat een relatie met God niet tussen de vier muren van een kerk zit.”

Hoop

“Vroeger hoopte ik op succes en welvaart. Ik wilde binnenhuisarchitect worden en vooral mijn moeder trots maken. Nu hoop ik dat ik gelukkig mag blijven. Wat daarvoor nodig is? Me steeds aanpassen aan nieuwe situaties, loslaten, ‘nee’ zeggen en weten dat het op een bepaald moment goed genoeg is. Ik werk zo hard dat ik soms denk: waar doe ik het allemaal voor? Voor je het weet ben je alleen nog maar bezig je publiek of de mensen om je heen te pleasen en verlies je jezelf uit het oog.

Na 1 juli stop ik daarom een halfjaar met werken. Dat was een moeilijke keuze, maar ik was eraan toe. De hoogtepunten die ik in een jaar tijd heb meegemaakt, maken anderen in vier jaar niet eens mee. Het is erg veel en ik kijk daarom uit naar de rust. Daarna terugkomen in dit werktempo lijkt me heel moeilijk. Dus als ik een hotelletje tegenkom om op te knappen, ga ik dat misschien wel doen (lacht).”

Liefde

“Mijn vrouw Shirley heb ik 23 jaar geleden ontmoet in het park van IJsselmonde in Rotterdam. Zij zat met haar nichtje op een kleedje te praten en ik liep langs met een vriend, die hen een beetje zat te pesten. Daarna zag ik haar nog een keer tegenover snackbar Spitshagen en om stoer te doen, liep ik op haar af om te kijken of ze scheel keek. ‘Nee! Ze kijkt niet scheel!’ riep ik ook nog. Jongensgedrag hè, zó stom. Ze was het mooiste meisje uit de wijk, dus ik dacht dat ze onbereikbaar voor mij was. Maar tijdens tikkertje vroeg ze aan mij:

‘Waarom tik jij mij nooit?’ Ja, logisch, dacht ik, jij bent Shirley, het mooiste meisje van de wijk, die wil niet aangeraakt worden! Maar daarna begonnen we met elkaar te praten, over alles wat we leuk vonden. De eerste twee jaar wilde ik geen verkering, omdat ik bang was dat andere jongens zouden denken: als Dino haar kan krijgen, dan waag ik ook een kansje! Ik had die plakbandbril en X-benen, die later in een operatie zijn rechtgezet. Maar ze zag toch iets in me en dat is zo gebleven. Ik weet niet of ik het zolang met mij had uitgehouden. Mijn carrière is zeer uitdagend voor onze relatie, maar Shirley is sterk. Zij werkte als peuterleidster, maar zorgt nu voor Elijah en Amy-Lee (2,5). Shirley vindt het leuk wat ik doe, maar ik mag niet te lang over mezelf praten. Thuis draait het om de kinderen. Er is niks groters dan mijn liefde voor die twee. Ze lijken erg op mij: pleurisdruk. Amy-Lee is vastberaden en hoeft me maar aan te kijken of ik zwicht. Elijah is zacht en heeft een vrije geest. Laatst werd hij op school uitgelachen, omdat hij in de poppenhoek speelde, zegt hij tegen dat kind:

‘Nou en? Vind ik toch leuk?’ Ik weet nog dat ik hem uitdaagde om met me te vechten. Hij werd echt een beetje boos van mijn geduw. Ik dacht: goed zo, kom maar, kom maar! Steekt hij z’n vuist omhoog en roept: ‘Het is… Mega Mindy!’ (schatert).Toen hij jonger was, zat hij in een roze fase: hij hield van roze dingen en jurken. In het begin vond ik het even lastig, dat zachte, want de wereld is hard en je wilt je kind beschermen. Maar later dacht ik: Dino, stel je niet aan, je doet zelf ook vrouwen na op het podium (lacht). Inmiddels speelt hij met alles: van poppen tot zwaarden.”

JANDINO’S FAVORIETEN

Vakantie: “Chillen met mijn vrouw en kinderen. Het maakt me niet uit waar, als zij er maar zijn.”

Dierbaar bezit: “Mijn gezin.”

Tv-serie: “Homeland!”

Film: “The Great Wall.”

Comedian: “Kevin Hart.”

Held: “Eddie Murphy.”

Liedje: “24k Magic van Bruno Mars.”

Slechte eigenschap: “Dat ik een echte workaholic ben.”

Tekst: bas maliepaard. fotografie: ester gebuis. visagie en styling: nicolette brøndsted. m.m.v.: maison scotch via orangebag.nl (suède jas), sissy-boy via orangebag.nl (sweater), sissy-boy (blouse), selected homme (roze trui), dinmar (jeans), timberland (schoenen). voor verkoopinformatie zie inhoud.

Bron: Margriet