Zojuist hebben wij weer gesproken over de actuele situatie op de eilanden die zijn getroffen door orkaan Irma: Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius. Om te beginnen moet ik u melden dat er helaas meer dodelijke slachtoffers te betreuren zijn.
Er zijn op Sint Maarten twee dodelijke slachtoffers aangespoeld. Er is qua identiteit nog niets bekend. Daarmee zou het aantal slachtoffers met een dodelijke afloop nu op vier komen.
We leven ook mee met onze Amerikaanse vrienden nu orkaan Irma over Florida raast. De Nederlanders in de getroffen gebieden wordt aangeraden om de aanwijzingen van de lokale autoriteiten zo goed mogelijk op te volgen. Buitenlandse Zaken is 24 uur per dag bereikbaar om Nederlanders die toch in de problemen komen bij te staan.
Na de evacuatie waar ik gisteren met u over sprak van de medische spoedgevallen – dat ging om onder andere ruim zestig mensen die afhankelijk waren van nierdialysecapaciteit, die zijn gisteren allemaal weggekomen – wordt vandaag verder gewerkt aan de evacuatie. Om te beginnen gaat het dan om de zwaargetroffen gezinsleden van Nederlands uitgezonden personeel. In de tweede plaats proberen we vandaag ook alle Nederlandse toeristen te evacueren, voor zover we ze natuurlijk kunnen vinden. Maar met de meesten is contact. De volgende prioriteit zal zijn in het evacuatieplan, en dat zal de komende dagen plaatsvinden, de mensen die niet permanent op Sint Maarten wonen maar er tijdelijk verblijven. Dat zijn mensen die er zijn voor werk of studie.
De veiligheidssituatie op Sint Maarten lijkt iets te verbeteren, maar is nog fragiel. En het is zo dat het aantal militairen volgens het vaste plan dat we hebben gemaakt verder wordt opgebouwd. En de minister van Defensie zal zo dadelijk ingaan op de precieze capaciteit die nu en ook de komende dagen in opbouw op Sint Maarten aanwezig is.
Orkaan José, dat heeft u natuurlijk allemaal met mij kunnen waarnemen, is gelukkig Sint Maarten op afstand gepasseerd en dat heeft de hulpverlening wel tijdelijk gehinderd maar lijkt daar, zoals het er nu naar uitziet, geen grote nieuwe schade te hebben opgeleverd. De noodhulpverlening is ook weer volledig op gang gekomen en het is nu van het allergrootste belang dat verder wordt gewerkt aan het distribueren van water en voedsel. En dat gebeurt vanaf verschillende distributiepunten op het eiland.
Ten aanzien van Saba en Sint Eustatius kan ik u melden dat de situatie zich enigszins lijkt te normaliseren. Wel is daar nog zorg over de water- en voedselvoorziening. En ook ten aanzien daarvan wordt op dit moment hard gewerkt om ervoor te zorgen dat daar ook de komende tijd voldoende water en voedsel is. Het meeste werk is de komende tijd te verzetten op Sint Maarten. Dat vergt in deze fase vooral logistieke en operationele inspanning. Daarbij komt ook de civiele hulpverlening in beeld, zoals het Rode Kruis. Denk ook aan noodvoorzieningen voor mensen die geen dak boven het hoofd hebben, en herstel van het ziekenhuis. Dit zijn twee grote prioriteiten: dat zo snel mogelijk iedereen in ieder geval weer een vorm van een dak boven het hoofd heeft en dat het ziekenhuis weer kan functioneren.
Dit is voorlopig de laatste persconferentie die we van de zijde van het Nederlandse kabinet hier organiseren. Er zullen wel na vandaag regelmatig briefings plaatsvinden door Binnenlandse Zaken en Defensie, voor de pers beschikbaar. De Rijksministerraad vergadert dinsdag over de situatie. De ministeriële crisiscommissie komt bij elkaar zodra het nodig is, maar in ieder geval is er een volgende vergadering voorzien voor aanstaande woensdag. Maar nogmaals, als het eerder nodig is, dan is het eerder. En de interdepartementale crisiscommissie waarin alle ambtelijke diensten met elkaar samenwerken zal dagelijks blijven vergaderen.
Verder is Binnenlandse Zaken bezig om ook te kijken naar de iets langere termijn. Dat gebeurt op verschillende manieren. Er gaan zo snel mogelijk teams richting Sint Maarten om precies in kaart te brengen op allerlei terrein wat daar nodig is de komende tijd om het eiland weer zo goed mogelijk te laten functioneren. Op basis van de uitkomsten van die teams zal een plan gemaakt worden. Hans Leijtens is aangesteld door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om als projectleider dat hele project voor de iets langere termijn vanuit Nederland te begeleiden en daar aan te werken.
Ik heb eerder mijn dank uitgesproken, en dat blijf ik opnieuw doen, aan alle militairen en hun enorme werk en inzet. Maar ik wil ook echt noemen alle collega’s van de Koninkrijksdelen Curaçao en Aruba. Daar wordt ook verschrikkelijke hard gewerkt. Het Koninkrijk werkt zeer intensief samen. Zo moet het ook, maar het is echt mooi om te zien dat dat gebeurt. Curaçao helpt ons op alle mogelijke manieren, is bereid om ook al het nodige te doen, ook in de medische sfeer. Hetzelfde geldt voor Aruba. En dat wordt buitengewoon gewaardeerd.
Zoals u weet is voorzien dat de Koning vanavond arriveert op Curaçao om zich daar persoonlijk op de hoogte te stellen van de hele operatie. En als het mogelijk is, is hij ook voornemens om naar de Bovenwindse Eilanden te gaan. Op dit moment is het nog niet zeker of dat lukt, dat zullen we de komende uren en dagen precies met elkaar bekijken. En ook minister Plasterk van Koninkrijksrelaties is daarbij. – MinPres op persconferentie na afloop crisisberaad over de nasleep van orkaan Irma
