De Surinaamse president Desi Bouterse ontkent dat de toenmalige militair attaché Hans Valk de staatgreep in 1982 heeft gesteund. Kolonel Valk wordt vaak genoemd als de genius achter de staatsgreep.Bouterse deed zijn uitspraken tijdens de eerste uitzending van De Getuigenis, een interview-sessie die Sandew Hira met het staatshoofd hield. De Nederlandse publicist en onderzoeker voerde de gesprekken op 28 en 29 november op Bouterses buitenverblijf Brokobaka in het Surinaamse binnenland. Het leverde in totaal acht uur materiaal op dat de Surinaamse staatstelevisie deze week uitzendt.
Vergiftigingspogingen
In de aflevering van dinsdagavond zijn beelden te zien van Bouterse en Hira die, geteisterd door hitte en muskieten, praten over de aanloop naar de coup van 25 februari 1980.
Over de bemoeienis van kolonel Valk bij de staatsgreep zegt Bouterse:
“Nederland wil zich altijd graag betrokken voelen bij belangrijke zaken, maar met onze machtsovername had Valk echt niets te maken.”
De Surinaamse president vertelt daarna over de talrijke pogingen die er daarna zijn gedaan om hem van zijn troon te stoten. Gedetailleerd passeren verhalen en anekdotes over de talrijke tegencoups en vergiftigingspogingen die er tegen hem werden opgezet maar mislukten. Ook de inmenging van de inlichtingendiensten van Nederland, de VS en Frankrijk komt regelmatig ter sprake.
Vermoord
Hira, pseudoniem van Dew Baboeram, is de broer van John Baboeram, één van de slachtoffers van de Decembermoorden.
“Pas in de tweede aflevering komen die gebeurtenissen ter sprake,”
zei Hira dinsdag tijdens een persconferentie die hij, vooruitlopend op de uitzendingen, organiseerde.
Wel lichtte hij alvast een tipje van de sluier op over wat Bouterse over diens eigen betrokkenheid gaat zeggen.
“Hij wist dat er tegenstanders waren opgepakt,” zegt Hira. “Maar het was nog onduidelijk wat er met de arrestanten zou gebeuren. Sommige militairen wilden ze executeren. Bouterse vertelt mij dat hij daartegen was en dat hij pas de volgende ochtend hoorde wat er in het Fort gebeurd was.”
Voordat de gesprekken begonnen had Hira gezegd antwoord te willen op de vraag wie zijn broer had vermoord. Hij heeft dat antwoord niet gekregen.
“Bouterse zegt niet te weten wie de arrestanten dood hebben schoten. Ik geloof hem niet. De baas van het land weet niet wie er geschoten hebben? We hebben hierover een felle discussie gehad.”
Steekpenningen
Volgens Hira vertelt Bouterse in het interview ook dat hem kort na zijn aantreden als legerleider door de Nederlandse regering miljoenen zijn aangeboden om ervoor te zorgen dat het bauxietmijn-project in Kabalebo door zou gaan. Nederlandse bedrijven wilden een graantje meepikken van de enorme bedragen die ermee gemoeid waren.
De steekpenningen zouden Bouterse zijn aangeboden tijdens een gesprek op de Nederlandse ambassade te Paramaribo door Bram Peper, die later burgemeester van Rotterdam zou worden. Peper was als gezant van de Nederlandse regering naar Suriname afgereisd. Bouterse wees het aanbod naar eigen zeggen af.
Vele jaren later deed de Nederlandse regering aan Bouterse het aanbod om, opnieuw in ruil voor veel geld, en een nieuw leven in Monaco te beginnen. Maar ook op dat aanbod ging de dan oud-legerleider niet in.
Hira heeft aangekondigd om beide beweringen van Bouterse in Nederland te zullen uitzoeken.
Bron: NOS
Correctie de zgn. staatsgreep waarbij de betrokkenheid van de Nederlandse militaire attaché kolonel Valk en diens opvolger kolonel van Tussenbroek vermoed wordt dateert van 25 februari 1980. Overigens is het teveel eer geven aan een uit de hand gelopen vakbondsaktie en moordpartij van sergeanten op 25 februari 1980 door deze een staatsgreep en of revolutie te noemen.