Eppo König

Politiek Sint-Maarten – Sinds de onafhankelijkheid in 2010 is de regering van Sint-Maarten al vijf keer gevallen. Het vertrouwen in de democratie is klein en vriendjespolitiek en smeergeld horen erbij.

Orkaan Maria op komst

Het orkaangevaar is nog niet geweken. Maandagnacht of dinsdag kunnen de Bovenwindse Eilanden getroffen worden door ‘Maria’. Het Rode Kruis heeft zeilen uitgedeeld om huizen af te dekken.
Maria gaat gepaard met hevige regenval. Op Sint-Maarten zal de orkaan nauwelijks de kracht van een tropische storm hebben.

Radio Laser 101 berichtte zondag dat Maria bijna 150 kilometer ten zuiden van Sint-Maarten zou passeren.

„Laat ze het leger maar sturen”, daagde premier William Marlin van Sint-Maarten de Nederlandse regering nog uit in april. Als minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (PvdA) maar bleef aandringen op een onafhankelijke ‘Integriteitskamer’ voor het eiland, dan moest hij deze maar met geweld installeren. Marlin zei „onder geen beding” mee te werken aan een opgelegd instituut om de corruptie te bestrijden.

Afgelopen weekeinde liepen er tegen de 700 Nederlandse militairen op Sint-Maarten – en premier Marlin heeft er zelf om moeten vragen. Orkaan Irma heeft niet alleen Sint-Maarten, maar ook de politieke verhouding met Nederland opgeschud. Anders dan de Nederlandse ‘bijzondere gemeente’ Bonaire, Saba en Sint-Eustatius, is Sint-Maarten sinds 2010 onafhankelijk. Het is een land met een ‘status aparte’ binnen het Koninkrijk der Nederlanden, net zoals Aruba en Curaçao.

Dat eiland zonder krijgsmacht, anti-koloniaal maar wel koningsgezind, is nu gedwongen bijstand uit Nederland te vragen. Het nieuwe kabinet in Den Haag krijgt er Sint-Maarten als pleegkind weer bij.

Bestuurlijk stond Sint-Maarten voor Irma al niet zo stevig op zijn benen. Sinds de onafhankelijkheid is de regering vijf keer gevallen, vooral omdat politici nogal eens van partij wisselen: ship jumping, noemen ze dat hier. De huidige regering met tien van de vijftien zetels in de Staten heeft de Hollandse kleuren rood-wit-blauw. Het bestaat uit de Democratic Party, de National Alliance van premier Marlin en de United St. Maarten Party.

„De zwakke coalities in het nationale parlement blokkeren consistente beleidsvorming”, was het klinische oordeel van onderzoeksbureau Business Monitor Online begin dit jaar. „We verwachten weinig vooruitgang op het gebied van corruptie en de fiscale achteruitgang.”

In 2015 kreeg Sint-Maarten een ‘aanwijzing’ van minister Plasterk om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Er waren „omvangrijke betalingsachterstanden’” van zeker 80 miljoen euro aan zorg- en pensioenfondsen. In de Algemene Beschouwingen wordt gesproken van een ,,erg sobere uitgangsbegroting”.

Schandalen

Vriendjespolitiek en smeergeld, het hoort erbij op Sint-Maarten. Casinobaas Francesco Corallo van Sicilië werd eind vorig jaar op het eiland gearresteerd op verdenking van belastingfraude en het omkopen van politici. Een van die politici was oud-premier Gerrit Schotte van Curaçao, die vorig jaar in hoger beroep is veroordeeld tot drie jaar cel.

Ook binnen de politiek van Sint-Maarten waren er de afgelopen jaren tal van schandalen en rechtszaken. Een minister van justitie kwam in het nieuws als bordeelbaas, de oppositiepartij UP is beschuldigd van het kopen van stemmen, een oud-Statenlid moest voorkomen voor illegaal wapenbezit. Allemaal redenen voor de Rijksministerraad om in april in te stemmen met een Integriteitskamer die overheid en bedrijfsleven controleert.

Sint-Maartenaren maken zich zorgen wat er gebeurt met de noodhulpgelden en de 13,3 miljoen euro die de nationale actie heeft opgebracht. „Laten we het zien. Bij voorbaat wordt de regering van Sint-Maarten als corrupt afgeschilderd”, zegt minister van Justitie Rafael Boasman buiten het regeringsgebouw. „Het gaat er niet om of de regering corrupt is of niet. En als dat zo is, zien we dat vanzelf wel. En als dat zo is, dan zijn er ook instanties die zich daarmee bemoeien. Het OM doet fantastisch werk op Sint-Maarten.”

Het vertrouwen in het democratisch bestel is niet zo groot op Sint-Maarten. Afgelopen weekend gonsde het van de geruchten dat de regering het populaire Radio Laser 101, het enige station dat orkaan Irma doorstond, had gecensureerd.

Inbellende luisteraars en het radiostation zelf zouden zich te kritisch hebben uitgelaten. Het station bood premier Marlin wat vaag excuses aan en zondagochtend waren er ineens alleen maar top-40 hitjes te horen. DJ Gee Money van het radiostation plaatste een foto van zichzelf op Instagram met een doek om zijn mond en de tekst: „Als de rechten van het vrije woord en vrije pers op het spel staan, dan zijn alle andere vrijheden die we lief hebben in gevaar.”

Bron: NRC