Met terugwerkende kracht verliest een stichting van de Noorse broeders haar fiscaal gunstige ANBI-status | Door Joep Dohmen

AMSTERDAM – De Belastingdienst heeft de ANBI-status ingetrokken van de stichting Hippo Mundo Charity. De goededoelenstichting is de afgelopen jaren door de sektarische geloofsgemeenschap Noorse broeders gebruikt om belasting te ontwijken, zo bleek vorige maand uit onderzoek van NRC . 

De status van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) geeft belangrijke fiscale voordelen, zoals vrijstelling van vennootschapsbelasting, giftenaftrek voor donateurs en het doen van belastingvrije uitkeringen.

De fiscus concludeerde najaar 2014 al dat Hippo Mundo Charity in het Drentse Nieuw-Buinen niet voldoet aan de ANBI-voorwaarden. De stichting zou zich onder meer bezighouden met verboden „bancaire activiteiten”. De belastingfaciliteiten zijn vorige week woensdag ingetrokken, met terugwerkende kracht tot 2 januari 2010, meldt de Belastingdienst op haar site. Dat betekent dat de fiscus de genoten belastingvoordelen van de stichting en haar donateurs (stichtingen en bedrijven van de broeders) kan terugvorderen.

De broeders hebben 40.000 leden in 65 landen. De Nederlandse tak – 2.000 leden – noemt zich de Christelijke Gemeente Nederland en bestaat uit 50 stichtingen en 23 bedrijven. NRC meldde in november dat de broeders in Nederland internationale fiscale constructies hebben opgezet om zomin mogelijk belasting te betalen, of om aftrekposten te creëren. Drie stichtingen, waaronder Hippo Mundo Charity, misbruiken daarbij hun status.

Dat blijkt uit 200.000 interne mails in bezit van NRC. Via de stichtingen betaalt de Nederlandse belastingbetaler mee aan onder meer vakanties, sportkleding voor de jeugd en verfraaiing van het hoofdkwartier in Noorwegen. Bij de praktijken zijn twee beleidsambtenaren van het ministerie van Financiën en de Belastingdienst betrokken. De twee, lid van de geloofsgemeenschap, zaten in het „fiscale adviesteam” van de broeders.

Bij de praktijken waren ook twee beleidsambtenaren, beiden broeders, betrokken

Als aandeelhouder van bedrijven over de hele wereld boekte Hippo Mundo Charity volgens de fiscus miljoenen winst terwijl voor ANBI-instellingen een winstoogmerk verboden is. Volgens de eigen jaarcijfers verstrekte de stichting in 2015 voor 23,5 miljoen euro leningen en leende ze voor 8,2 miljoen. Dat zijn verboden „bancaire activiteiten”, schreef de fiscus in 2014 aan de stichting. De Belastingdienst ontdekte ook dat een van de hoogste Noorse leiders, Bernt Aksel Larsen, privé een lening van 1,6 miljoen euro kreeg van de stichting. Rente werd niet betaald, die was opgenomen bij de vorderingen.

De stichting deed begin dit jaar zelf aangifte tegen een ex-bestuurslid, Jonathan van der L. Hij zou 8 miljoen euro hebben verduisterd. Daar moet hij zich volgend jaar voor de rechter voor verantwoorden. De secretaris van Hippo Mundo Charity, broeder Matthijs Freijters, reageert dat de melding van de fiscus „klaarblijkelijk op een vergissing berust”. Volgens hem „is de beoordeling van de ANBI-status van onze stichting nog immer in behandeling”.

De Belastingdienst zegt desgevraagd dat de stichting per e-mail en per telefoon geïnformeerd is over het besluit.

Bron: NRC Handelsblad