Koen Greven
Venezuela – Kidnapping, bedreigingen en corruptie. De diepe crisis in Venezuela treft ook de sport hard. „De onderklasse kan het niet meer betalen.”
Juvenal Vilela is gestopt als opleider van Venezolaanse honkbaltalenten. Het kostte hem simpelweg te veel geld en moeite om jonge sporters op weg te helpen. Vilela brengt nu badgasten in het kustplaatsje Tucacas van hun hotel naar het strand. Dat levert meer op. „Doodzonde. Talent gaat verloren”, zegt Vilela. „Maar hoe kun je honkballers grootbrengen als er niet eens voldoende te eten is? En wie waagt zich als talentenspeurder nog in de levensgevaarlijke krottenwijken?”
De economische, sociale en morele crisis laat in Venezuela diepe sporen na. Het land is zo goed als bankroet: de inflatie is torenhoog, voedsel en medicijnen zijn schaars, de criminaliteitscijfers zijn met bijna dertigduizend moorden per jaar duizelingwekkend. In sport wordt vrijwel niets meer geïnvesteerd. Complexen raken in verval. Goede trainers ontbreken. Buitenlandse toernooien kunnen wegens geldgebrek niet worden bezocht, bestuurders zijn corrupt. Rafael Esquivel, oud-voorzitter van de nationale voetbalbond, is vorig jaar uitgeleverd aan de VS wegens het aannemen van miljoenen dollars aan steekpenningen.
Met de dood bedreigd
Topsporters vertrekken naar het buitenland of worden soms simpelweg gedwongen te stoppen. De in Caracas geboren tennisster Garbiñe Muguruza komt uit voor Spanje. Atlete Yulimar Rojas, die met hink-stap-springen zilver won op de Spelen van Rio, traint in Barcelona. Baanwielrenster Daniela Larreal vluchtte naar Miami toen ze na het aankaarten van corruptie bij het ministerie van Sport met de dood werd bedreigd. Formule 1-coureur Pastor Maldonado werd eind 2015 door Lotus de wacht aangezet omdat de nationale oliemaatschappij PDVSA haar sponsorverplichtingen niet nakwam. En een groot aantal voetbalinternationals weigerde vorig jaar voor Venezuela te spelen als gevolg van een conflict met de bond. De kansen op kwalificatie voor het WK van 2018 in Rusland zijn mede daardoor nu al verkeken.
De voorbije jaren zijn verschillende topsporters ook nog eens doelwit geweest van gewapende bendes. De hoofdstad Caracas geldt als de gevaarlijkste stad ter wereld. Moorden en ontvoeringen zijn ook in andere grote steden als Maracaibo, Valencia en Barquisimeto aan de orde van de dag. In 2011 werd de Venezolaanse profhonkballer Wilson Ramos van de Washington Nationals in zijn geboorteland gekidnapt. Een gewapende bende gijzelde vorig jaar de selectie van Trujillanos Fútbol Club. En een maand geleden werd het zoontje van basketballer Juan Manaure ontvoerd.
Talentenjager Vilela zucht als hij terugblikt op de voorbije zeventien jaar. „Venezuela is in alle opzichten onder het regime van Hugo Chávez en Nicolás Maduro afgegleden. Nu de dollars op zijn, blijven de buitenlandse coaches weg. De opleidingscentra van de Amerikanen zijn vrijwel allemaal opgedoekt. Zij hebben hun aandacht verschoven naar de Dominicaanse Republiek. Voorheen speelden veel Amerikaanse profhonkballers in onze wintercompetitie. Ze verdienden soms 20.000 dollar [18.750 euro] in een paar maanden. Dat is nu uitgesloten. Het minimumloon in Venezuela is nu 10 euro per maand.”
Afgeladen tribunes
De nationale honkbalcompetitie blijft desondanks populair bij het publiek. In de stad Barquisimeto is El Estadio Antonio Herrera Gutiérrez al weken the place to be. Hier vergeten de Barquisimetanen voor even de dagelijkse ellende. Honkbalclub Cardenales de Lara plaatste zich deze week voor afgeladen tribunes voor de finale tegen de Águilas del Zulia. Vrijdag begint de eindstrijd om de nationale titel met een eerste duel in Barquisimeto. De handelaren wrijven zich in hun handen. Ze kopen de kaartjes in groten getale op. Honkbaltickets worden net als melk, rijst en koffie voor woekerprijzen op de zwarte markt verhandeld. Wie de juiste prijs wil betalen moet uren in de rij staan.
Sportverslaggever en oud-voetballer Tony Carrasco stelt dat de Venezolaanse sport in alle geledingen slachtoffer is van de crisis. „Ook de fans zijn de dupe. Het bezoeken van een sportwedstrijd is luxe geworden. De onderklasse kan het gewoon niet meer betalen”, zegt Carrasco, die zich kandidaat wil stellen voor het voorzitterschap van de Venezolaanse voetbalbond. „Sport is een zeer belangrijk onderdeel van de Venezolaanse samenleving. Een van de dingen die ons binden. Helaas brokkelt ook dat af.”
Bron: NRC Handelsblad