26 C
Willemstad
• vrijdag 29 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

NRC | Moet overzees Nederland bootvluchtelingen beschermen?

HomeMediaNRC | Moet overzees Nederland bootvluchtelingen beschermen?

Martijn Stronks

Controle door de kustwacht van Willemstad. Regelmatig worden hierbij Venezolaanse migranten aangetroffen. foto Prince Victor

Steeds meer bootvluchtelingen uit Venezuela proberen Aruba, Bonaire en Curaçao te bereiken. Is er wel vluchtelingenbescherming binnen het gehele Nederlandse Koninkrijk, vraag Martijn Stronks zich af in de Verblijfscolumn.”

Niet alleen in de Middellandse Zee, maar ook aan de Nederlandse grens komen tegenwoordig bootvluchtelingen aan. Op 11 januari berichtte NRC dat tenminste vier vluchtelingen waren verdronken in een poging het Nederlands grondgebied te bereiken. Het ging niet om vluchtelingen die vanuit Turkije of Noord-Afrika probeerden Europa te bereiken, maar om mensen die uit Venezuela vluchtten naar Aruba, Bonaire of Curaçao.

Meer vluchtelingen
De afgelopen jaren is het aantal mensen dat probeert vanuit Venezuela de ABC-eilanden te bereiken toegenomen. Vanwege de crisis in het land proberen mensen om politieke of economische redenen in buurlanden hun heil te zoeken. De eilanden liggen slechts enkele tientallen kilometers van de Venezolaanse grens en mensen wagen in gammele bootjes de oversteek.

De precieze aantallen zijn onbekend, maar er is duidelijk sprake van een toename. Volgens NRC werden er in 2016 in totaal 60 Venezolaanse bootvluchtelingen onderschept, terwijl dat er in de eerste drie maanden van 2017 al 74 zouden zijn geweest. Het persbureau van Curaçao meldde afgelopen december dat 70 vluchtelingen zich officieel hadden aangemeld, maar dat het werkelijke aantal vluchtelingen op het eiland vele malen hoger lag. Eind 2017 maakte het Rode Kruis op Curaçao plek vrij voor wel 500 Venezolaanse vluchtelingen, met het oog op een groeiende toestroom vanuit Venezuela. Ook andere bronnen zoals de NOS en Trouw signaleren de dreiging van een heuse migratiecrisis, waarbij de aantallen vluchtelingen variëren. Evelyn Wever-Croes, thans premier van Aruba, heeft het in dit filmpje zelfs over “duizenden Venezolaanse vluchtelingen”.

Verdrag geldt niet
De vluchtelingenbescherming op de eilanden is op het eerste gezicht wat onduidelijk. Aruba, Curaçao en Sint-Maarten zijn geen partij bij het Vluchtelingenverdrag en ze hebben zelf geen aparte regels voor vluchtelingen. Verwarrend genoeg is Aruba – net als de gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba – wel partij bij het Protocol bij het Vluchtelingenverdrag. Dat mag misschien klinken als een soort afgezwakte vorm van het Verdrag, maar het betekent gewoonweg dat het land op basis van dat protocol ook bescherming conform het Vluchtelingenverdrag biedt. Dus feitelijk geldt alleen op Sint-Maarten en Curaçao het Vluchtelingenverdrag niet.

De regels voor asiel die gelden op basis van het Europese Unierecht, zijn op alle eilanden niet van toepassing. De eilanden zijn zogeheten overzeese gebiedsdelen van de Europese Unie in de zin van art. 198 VWEU. Hierdoor komen ze wel in aanmerking voor bijvoorbeeld financiële steun van de EU, maar is de Europese regelgeving in principe niet van toepassing en wordt bijvoorbeeld ook de euro niet gehanteerd.

Niet onze zaak?
Van de drie nabij Venezuela gelegen eilanden zijn er dus twee (Aruba en Bonaire) gebonden aan het Vluchtelingenverdrag. Toch is het de vraag of er een functionerende asielbescherming is op de eilanden. Er zijn immers geen speciale nationale regels en procedures voor asielaanvragen. Op Curaçao lopen asielaanvragen momenteel via het Rode Kruis en de UNHCR. Wanneer de aanvrager via die weg een vluchtelingenstatus krijgt, wordt samen met de IOM gezocht naar een onderkomen buiten Curaçao.

In april 2017 werden er in Nederland Kamervragen gesteld over de toestroom van Venezolaanse vluchtelingen. Toenmalig minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) reageerde destijds tamelijk laconiek, het ging immers om geringe aantallen en bovendien betrof het een nationale kwestie van de respectievelijke eilanden. Inmiddels lijkt het om steeds meer vluchtelingen te gaan.

Bovendien is het maar de vraag of het een kwestie is van de eilanden zelf. Dat geldt in ieder geval niet voor de Nederlandse gemeente Bonaire, maar het is überhaupt de vraag of Nederland hier zijn handen zomaar van af wil trekken. Uiteindelijk hebben onderdanen van de eilanden vrij toegang tot Nederland (zie hierover ons eerdere Verblijfblog), zodra ze de nationaliteit van een van de landen verkrijgen. Het toelatingsbeleid van de eilanden staat dus niet los van het Nederlandse migratiebeleid.

En is er bovendien niet een op zich zelfstaand belang om vluchtelingenbescherming te bieden, zeker als men zich daartoe internationaal heeft verplicht? Er was een tijd dat dit als een retorische vraag kon worden opgevat. Tegenwoordig lijken we de retorica vooral te gebruiken om onze verantwoordelijkheid voor die bescherming te ontlopen.

Voor deze Verblijfscolumn maakte ik gebruik van een blog geschreven door Dora Brouwer en Hemme Battjes dat volgende week op Verblijfblog zal verschijnen.

De Verblijfscolumn wordt een keer per maand geschreven door Martijn Stronks in samenwerking met Verblijfblog, het blog van de sectie migratierecht van de Vrije Universiteit Amsterdam. Martijn Stronks is jurist en filosoof en is als universitair docent verbonden aan de VU. Twitter: @MartijnStronks

Bron: NRC Handelsblad

13 reacties

  1. “Is Curaçao nu ook zo PVV geworden?”

    PVV is “the offspring” van VVD, VVD was op Curacao de grote winnaar van de vorige Tweede Kamer verkiezing. There you go.

  2. @Caribemens schreef;
    “Naast het van rechtswege verwerven van de Nederlandse nationaliteit kunnen inwoners van de eilanden ook op grond van optie of nationalisatie de Nederlandse nationaliteit verkrijgen.
    “Uiteindelijk hebben onderdanen van de eilanden vrij toegang tot Nederland”

    Is dat wel zo? Dat vraag ik me dat af sinds 13 St.Maartenaren vanwege orkaan Irma blijkbaar nietsvermoedend wat hen in Nederland te wachten stond, het ‘gore lef’ hadden om naar Nederland te vluchten en daar aangekomen op niet mis te verstane wijze te horen kregen dat ze terug naar St.Maarten moeten omdat Nederland ze niet kon of wilde helpen.

    Erger, vanuit het ministerie v.binnenlandse zaken werd een decreet uitgevaardigd naar alle Nederlandse gemeenten dat verbood de St.Maartenaren in een Nederlandse gemeente in te schrijven. Sterker, ze werden in een asielcentrum gedumpt met de kille boodschap dat ze zo gauw mogelijk het Nederlandse land dienden te verlaten! No joke!

    Daar stonden de 13 St.Maartenaren dan, mét hun Nederlandse paspoort in de hand… Maar wel slechter behandeld dan de reguliere asielzoeker. Het gesol met die St.Maartense orkaanvluchtelingen werd bovendien allemaal breed uitgemeten in de Nederlandse media ook nog. Nog steeds begrijp ik niet waarom die mensen, St.Maartenaren, onderdanen met een van rechtswege verkregen Nederlandse nationaliteit, voor hen wellicht een zeer vernederend voelende ervaring, en dat na een verwoestende orkaan, zo onbeschoft zijn behandeld. M.a.w., is het Nederlandse paspoort van een Antilliaan van dezelfde waarde als een Nederlandse paspoort dat in Nederland is verkregen? Ik weet het echt niet.

    P.S.,
    ik ben trouwens niet de enige die het niet kon vatten, ook op KKC waren er mensen die het niet begrepen, en ook in Nederland kon menig gemeente niet begrijpen waarom zulks behandeling van mensen met een Nederlandse nationaliteit.

  3. Ik ben echt verstomd door de generaliserende en xenofobe opmerkingen, die niet eens slaan op het vraagstuk in dit artikel. Het gaat hier om vluchtelingen uit Venezuela, in het algemeen goed geschoold en uit de middenklasse. Ze komen hier terecht door het dictatoriale bewind en de economische gevolgen daarvan. En werken vervolgens onder het minimumloon onder barre omstandigheden op het eiland. Ervan uitgaan dat het om criminelen gaat, of werklozen, is volledig ongepast, en werkt niet mee aan de oplossing van de problematiek. Is Curaçao nu ook zo PVV geworden?

  4. “Daarnaast nemen deze mensen ook hun zware criminaliteit mee naar de eilanden”

    Nou nou nou, da’s nog eens harde generaliserende taal. Dezelfde kreten die genoeg politici in 070 ook uiten over de jongeren uit Curacao die naar NL komen.

  5. “Uiteindelijk hebben onderdanen van de eilanden vrij toegang tot Nederland (zie hierover ons eerdere Verblijfblog), zodra ze de nationaliteit van een van de landen verkrijgen.” Gezien deze formulering tot misverstand en meerdere interpretaties kan leiden, is een toelichting op zijn plaats. Het Koninkrijk kent maar 1 nationaliteit: de Nederlandse nationaliteit. De eilanden bezitten geen eigen nationaliteit. Het Nederlanderschap, geregeld per rijkswet, is in het Statuut aangewezen als koninkrijksaangelegenheid. Naast het van rechtswege verwerven van de Nederlandse nationaliteit kunnen inwoners van de eilanden ook op grond van optie of nationalisatie de Nederlandse nationaliteit verkrijgen. De beslissing ten aanzien van optie/nationalisatie aanvragen ligt niet op de eilanden, doch bij de IND in Nederland. https://ind.nl/Nederlanderschap/Paginas/Nederlander-worden-in-het-buitenland.aspx

  6. @Brow: dit is appels met geiten vergelijken.

    80/20 gaat over de reeds aanwezige mensen.

    100/0 gaat over geen nieuwe werklozen importeren.

  7. @Hoedanook,: als Nederland 100/0 (niet eens 80/20) nvoert dan is het ineens wel goed en horen we niemand piepen. Wie effe logisch nadenkt begrijpt dat men niet eeuwig door kan gaan met het binnenhalen van meer werklozen. Op den duur nemen deze mensen ook
    geen genoegen meer met minimumloon en het probleem wordt alleen maar groter. Daarnaast nemen deze mensen ook hun zware criminaliteit mee naar de eilanden.

  8. Heb van de week op het nieuws gehoord dat Nederland een soort van 100/0 wil gaan invoeren om de toestroom van werklozen uit omringende EU-landen een halt toe te roepen. Nederlandse werklozen worden omgeschoold om zelf de vacatures op te vullen. Want als het zo doorgaat zoals het nu gaat stort de Nederlandse economie spoedig in. Uitkeringen kunnen niet eeuwig uitgekeerd worden. Dit is al het geval op Curacao. Gevolg zeer hoge criminaliteit.

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties