NRC checkt: ‘VS investeren 70 miljard minder door maatregelen kabinet’ Dat zei Patrick Mikkelsen, de Nederlandse directeur van de Amerikaanse Kamer van Koophandel (AmCham), tegen de NOS.
De aanleiding
‘Amerikaanse ondernemingen keren Nederland de rug toe’, meldde de NOS op 6 augustus op basis van de nieuwste cijfers van het Amerikaanse ministerie van Economische Zaken. Het statistiekbureau van het ministerie had becijferddat er het eerste kwartaal van dit jaar door Amerikaanse bedrijven 70 miljard dollar minder in Nederland was „geïnvesteerd”.
Om hun belastingrekening te drukken maken Amerikaanse bedrijven traditioneel graag gebruik van fiscale constructies die via Nederland lopen. Vanwege de hoge winstbelasting in de VS, stallen ze veel van hun winsten in het buitenland. Maar afgelopen december voerde president Trump een nieuw belastingstelsel in met véél lagere tarieven. Bedrijven zoals Apple beloofden daarna hun winsten uit het buitenland terug te halen.
Ondertussen heeft het kabinet Rutte III óók een belastingherziening aangekondigd. Het wil af van de Nederlandse reputatie van belastingparadijs en onderdelen van ’s lands aantrekkelijke fiscale klimaat afschaffen. Denk bijvoorbeeld aan het onbelast doorsluizen van rente en royalties. Nu nog staat Nederland internationaal bekend als ‘doorsluisland’. Met 858 miljard dollar is Nederland de populairste bestemming voor Amerikaanse bedrijven, goed voor bijna een vijfde van alle buitenlandse Amerikaanse ‘investeringen’. Slechts een fractie betreft reële investeringen in de economie, het leeuwendeel belandt bij brievenbusbedrijven.
Tegen de NOS zegt Amcham-directeur Patrick Mikkelsen dat de 70 miljard daling niet alleen door Trumps belastinghervorming komt. „Dit heeft alles te maken met de maatregelen die Nederland heeft aangekondigd.”
Waar is het op gebaseerd?
AmCham is een lobbyorganisatie voor Amerikaanse bedrijven. Mikkelsen zegt dat hij dagelijks veel van die bedrijven bezoekt en spreekt. „Nederland is altijd een hele aantrekkelijke bestemming geweest voor internationale investeerders vanwege het fiscale klimaat. Ik hoor nu bij mijn achterban dat die Nederland als minder aantrekkelijk ervaart.”
Naast concurrentie van andere landen die hun belastingtarieven omlaag gooien, komt dat volgens Mikkelsen juist ook door beperkende fiscale maatregelen uit politiek Den Haag. Toen hij met de 70 miljard dollar werd geconfronteerd, was dat voor hem een uiting van wat er ‘fout’ gaat. „Als je mij vraagt: ‘kun je daar een Excelsheetje onder leggen?’ dan zeg ik ‘nee’. Maar dit is wat ik opvang in mijn dagelijkse contacten met die bedrijven.”
En, klopt het?
Dat de kabinetsplannen nu al zulke miljardengevolgen hebben, is hoogst onwaarschijnlijk: een eind aan het onbelast doorsluizen van rente en royalties in Nederland staat bijvoorbeeld pas gepland voor 2021.
Het statistiekbureau van het Amerikaanse ministerie van Economische Zaken beschikt niet over bewijs dat de 70 miljard afname het gevolg zou zijn van Nederlandse kabinetsplannen. In tegendeel, Leila Morrison – hoofd onderzoek naar buitenlandse investeringen – stelt desgevraagd juist dat de sterke afname „verband houdt met de Tax Cuts and Jobs Act 2017”: de belastingherziening van Trump. Maar om dit met absolute zekerheid te weten, zouden de betrokken Amerikaanse bedrijven moeten worden ondervraagd en dat is niet gebeurd.
Conclusie
Mikkelsen meldt in het NOS-artikel de daling van Amerikaanse investeringen in Nederland met 70 miljard dollar „alles te maken heeft” met de aangekondigde fiscale maatregelen van het kabinet Rutte III. Daar is geen bewijs voor. We beoordelen de stelling als ongefundeerd.
Bron: NRC
Klopt, de daling heeft niet alleen met Trumps belastinghervorming te maken. Hoewel, door de de fiscale druk op multinationals verkleinen door het winstbelastingtarief te verlagen van 35 naar 15 procent is de VS ver onder het Europese gemiddelde gekomen. Echter uit en stuk dat Erik Wiebes, minister van economische zaken, opstelde blijkt dat de regering rekende op een tegenprestatie van Unilever en Shell, in ruil voor het afschaffen van de dividendbelasting. Dus, een tegenprestatie voor de maatregelen die de Nederlandse regering had aangekondigd. Unilever en Shell zouden moeten kiezen om hun hoofdkantoor in Nederland te houden. Ook maatregelen t.a.v. ‘aardgaswinning door Shell werd hiervoor gebruikt.