Onderzoek corruptie | Door Carola Houtekamer en Esther Rosenberg
UTRECHT – Bij Nederlands grootste familiebedrijf SHV zijn jarenlang omstreden commissies betaald in het Midden-Oosten. Inkopers van onder meer olie- en chemiebedrijven kregen geld in ruil voor opdrachten. Volgens de externe accountant van SHV gaat het om jarenlange omkoping.
Het bestuur van SHV wist er vrijwel al die tijd van, maar trad er niet tegen op. Ook niet na waarschuwingen over de mogelijke strafbaarheid ervan. Dit alles blijkt uit onderzoek van NRC op basis van documenten en gesprekken met betrokkenen.
Het dochterbedrijf Econosto Mideast, dat de commissies betaalde, misleidde daarnaast ook klanten. Het deed of de industriële afsluiters en pijpverbindingen uit Nederland kwamen, terwijl ze in China werden gemaakt. Ook heeft het bedrijf volgens betrokkenen tijdens het handelsembargo met Iran handel gedreven.
SHV is een handelshuis, een conglomeraat met een jaarlijkse omzet van ruim 18 miljard euro. Het bezit bedrijven als groothandel Makro, diervoederconcern Nutreco en zwaar-transportbedrijf Mammoet. Het is eigendom van de Nederlandse familie Fentener van Vlissingen.
Het dochterbedrijf in Dubai kwam na een overname in 2009 in bezit van SHV. Econosto Mideast hield eerst niet bij aan wie het de commissies betaalde, later voerde het er een gedetailleerde schaduwboekhouding over. De commissies bedroegen circa een miljoen euro per jaar.
Het bestuur van SHV heeft er nooit iets over naar buiten gebracht. In 2015 verruilde het accountant PwC voor KMPG. Die heeft de betalingen direct gemeld bij de overheid als zijnde jarenlange „omkoping”. Uiteindelijk heeft SHV advocatenkantoor De Brauw ingehuurd voor een intern onderzoek en om de schade te beperken.
Eind 2015 viel SHV met de advocaten het eigen dochterbedrijf binnen. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie wil in een reactie niet meer zeggen dan dat „corruptie” prioriteit heeft. „Signalen die we krijgen, worden beoordeeld op aanknopingspunten voor strafrechtelijk onderzoek.”
Bron: NRC Handelsblad