Malta – Journalist Daphne Caruana Galizia kwam maandag om het leven door een autobom. Hoe veilig zijn journalisten op Malta? | Janet Lie

Amsterdam – Daphne Caruana Galizia (53), de Maltese journalist die maandag om het leven kwam door een aanslag met een autobom, was vooral bekend van haar blog Running Commentary, waarop ze gevoelige informatie over corrupte politici onthulde. Zo schreef ze over onder meer premier Joseph Muscat, die geld zou hebben doorgesluisd naar Panama.

Hoe staat het met de persvrijheid op Malta?

Malta staat op de 47e plek in de World Press Freedom Index van belangenorganisatie Reporters Without Borders, die de persvrijheid in 180 landen meet. De lijst wordt jaarlijks vernieuwd aan de hand van enquêtes onder journalisten, juristen en onderzoekers over transparantie en vrijheid in het medialandschap. Daarnaast wordt gekeken naar cijfers over geweld tegen journalisten. De lijst wordt aangevoerd door Scandinavische landen. Nederland staat op de vijfde plek. Dit jaar zakte Malta één plaats, vanwege het gemak waarmee Maltese politici journalisten kunnen aanklagen.

Caruana Galizia’s bankrekening werd begin dit jaar bevroren nadat de minister van Economische Zaken Christian Cardona en zijn beleidsmedewerker Joseph Gerada in totaal vier civiele zaken tegen haar aanspanden. Ze deden dit naar aanleiding van haar blogpost over hun aanwezigheid in een bordeel tijdens een diplomatiek bezoek aan Duitsland.

In 2010 werd Caruana Galizia aangeklaagd door Toni Abela, van de sociaal-democratische Malta Labour Party, omdat ze hem in 2008 in een blogpost een clown noemde. „Zelfs als een journalist alle feiten en getuigen in een artikel presenteert, kun je niet voorkomen dat je door een politicus wordt aangeklaagd”, schreef Caruana Galizia op haar site.

Samen met haar zoon Matthew Caruana Galizia, die lid is van het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten dat de Panama Papers publiceerde, werd ze in mei aangeklaagd door premier Muscat. Haar nabestaanden hebben daarom weinig vertrouwen in de uitkomst van het onderzoek dat hij beloofde in te stellen naar haar dood. „We leven in een maffiastaat waar je nu je gender kunt veranderen op je identiteitskaart (godzijdank!), maar wordt vermoord als je je fundamentele vrijheid uitoefent”, zei haar zoon tegen Times of Malta.

Ramon Mifsud, de sergeant die Caruana Galizia’s moord onderzoekt, postte vlak na haar dood op Facebook dat „iedereen krijgt wat hij verdient. Feeling happy!” Volgens The Malta Independent is hij geschorst.

Bron: NRC Handelsblad