Leoni Schenk

PHILIPSBURG – Een overvolle gevangenis die krioelt met kakkerlakken, bijna geen recreatiemogelijkheden en smeken om medische hulp. De gevangenen die in de Pointe Blanche-gevangenis zitten, zijn het zat. De gedetineerden die helpen in de keuken, met de schoonmaak en reparaties, leggen hun ‘werk’ neer.

“In het Koninkrijk anno 2019 kan dit niet meer. Iedereen wijst naar elkaar terwijl de situatie maar verslechtert. De gevangenen zijn de enige die de schending van mensenrechten dagelijks moeten ondergaan”, zegt advocaat Sjamira Roseburg, die bijna twintig gedetineerden vertegenwoordigt. “Niemand doet iets aan de mensonterende situatie dus moeten de gevangenen het zelf maar doen.”

De gevangenen willen om tafel met de gevangenisdirecteur en met een minister, voor harde afspraken over welke verbeteringen er op korte termijn doorgevoerd gaan worden. De gevangenis is voller dan toegestaan: maximaal 70 gevangenen mogen er zitten. Nu zitten er tien meer en zitten er soms drie mensen in een cel. Medische klachten worden volgens Roseburg niet goed behandeld: “ik heb een cliënt die al maanden bloed plast en niet naar het ziekenhuis wordt gebracht.”

Regering gevallen: plannen liggen stil
Of de gevangenen een minister te spreken krijgen, is nog maar de vraag. De vorige minister van Justitie, Cornelius de Weever, moest aftreden. Nu zijn de taken tijdelijk ondergebracht bij het ministerie van Financiën. Navraag bij Tjandra Lake, een medewerker van het ministerie van Justitie, leert dat er bij het ministerie ook onduidelijkheid heerst over hoe en wanneer de lopende projecten voor de gevangenis worden voortgezet.

Het gebrek aan cellen is al langer een probleem. Het Koninkrijk staat zelfs onder EU-toezicht omdat verdachten te lang in politiecellen (soms maanden) werden opgesloten. Ondanks dat het Koninkrijk een tik op de vingers heeft gekregen van het Europese Hof voor Rechten van de Mens, zitten er nog steeds verdachten te lang vast in een politiecel, vertelt advocaat Shaira Bommel. “Er zitten nu vier verdachten langer dan de toegestane tien dagen in een politiecel. Een cliënt van mij zit er al 26 dagen. Iedereen weet ervan, maar houdt wijs zijn mond.”

Het is niet duidelijk wanneer en of het EU-toezicht wordt opgeheven. Giuseppe Zaffuto, woordvoerder van de Raad van Europa, zegt dat de zaak rondom de politiecellen op Sint-Maarten nog voor het Comité van Ministers moet komen. Wanneer dat gaat gebeuren, is nog niet duidelijk.

“Wie bewaakt na de val van het kabinet de huidige situatie in de politiecellen en de gevangenis?”, vraagt Roseburg zich af. “Tellen de rechten van deze gevangenen niet in het Koninkrijk?” De advocaat hoopt dat Sint-Maarten en Nederland snel de handen ineen slaan.

‘Overname door Nederland niet de oplossing’
Maar in het plan van CDA-Tweede Kamerlid Chris van Dam, om de rechtsorde op Sint-Maarten voor vijf jaar door Nederland over te laten nemen, ziet Roseburg niet de oplossing.

“Waarom is het of de verantwoordelijkheid van Sint-Maarten of van Nederland? Justitie is in eerste instantie een landsaangelegenheid mits Sint-Maarten geen zorg ervoor kan dragen. Dat is nu het geval. Mensenrechten zijn sowieso een Koninkrijksaangelegenheid. Niet Sint-Maarten of Nederland is op de vingers getikt door de EU maar het Koninkrijk. Er moet hand in hand gewerkt worden zoals een goed opererende Koninkrijk met gelijkwaardige partners”, vindt Roseburg.

Bron: NTR/Caribisch Netwerk