Door Hilbert Haar
PHILIPSBURG – “Het woord klassenjustitie heeft ons heel erg geraakt, het heeft ons pijn gedaan. Het effect is echter dat er nu bijna een omgekeerde klassenjustitie ontstaat waarbij je geneigd bent hoogwaardigheidsbekleders eerder te vervolgen dan criminele burgers, al was het maar om te bewijzen dat je geen klassenjustitie bedrijft.” Dit zegt Ton Maan, de hoofdofficier van justitie die in januari in St. Maarten aantrad als de opvolger van Rick Noordhoek.
Het gerecht in eerste aanleg stelde in augustus vorig jaar dat het OM de schijn van klassenjustitie over zichzelf had geroepen, door niet achter Verenigde Volkspartij (UP)-leider Theo Heyliger aan te gaan in een zaak over stemfraude in 2010. Omdat de zaak nog in hoger beroep is, heeft het OM tot nu toe nooit op deze aantijging willen reageren. Maan doorbreekt nu deze radiostilte.
“Als we klassenjustitie zouden bedrijven zouden we deze zaak nooit hebben aangebracht. Als je iemand uit de wind wilt houden ga je helemaal niet vervolgen. Dan hadden we de zaak van Maria Buncamper-Molanus ook niet aangebracht, of de zaak tegen het parlementslid Matser en de voormalige minister van Financiën Shigemoto”, benadrukt Maan.
De hoofdofficier zegt dat de niet-ontvankelijkheid-uitspraak draait om het juridische opportuniteitsbeginsel.
“Hoe ver moet je gaan in een onderzoek? Kun je iemand vervolgen zonder de verdachte daar achter aan te pakken?”
Bada Bing
Maan zegt dat dezelfde vraag speelt in de Bada Bing-zaak (de vervolging van het voormalige parlementslid Patrick Illidge voor omkoping).
“In die uitspraak heeft de rechter iets verklaard dat lijkt op het tegengestelde van wat in de Masbangu-uitspraak staat. Ik zeg niet dat de een gelijk heeft en de ander niet. Dit zijn juridische opvattingen en die kunnen verschillen.”
Maan zegt dat hij de controverse anders aangepakt zou hebben.
“Ik denk dat ik er eerder een persbericht over zou hebben uitgebracht. Aan de andere kant, we zijn een overheidsinstantie onder het ministerie van Justitie. Als hij op zoiets direct reageert beperkt dat de bewegingsvrijheid voor zijn ambtenaren. Dat is de realiteit.”
Hoger beroep
Vorige week was de klassenjustitiezaak in hoger beroep. Het Hof kwam echter niet toe aan een inhoudelijke behandeling, omdat het eerst een beslissing moet nemen over de ontvankelijkheid van het OM. Advocaat-generaal Taco Stein bestreed vorige week dat er sprake is van klassenjustitie.
“Het OM heeft een ruime discretionaire bevoegdheid met betrekking tot vervolgingsbeslissingen. In vergelijkbare zaken heeft de Hoge Raad aangegeven dat het gerecht terughoudend moet zijn met het niet ontvankelijk verklaren van het OM.”
Moeizame opstart
Volgens Stein heeft het niet vervolgen van UP-leider Heyliger alles te maken met de moeizame opstart van de Landsrecherche in 2010 en met een schrijnend personeelstekort.
“Het is absoluut niet zo dat het OM de leider van de UP willens en wetens in bescherming heeft genomen.”
De verdediging houdt vanzelfsprekend vast aan de uitspraak van het Gerecht in Eerste Aanleg waarmee alle verdachten de dans ontspringen. Advocaat Cor Merx maakte zich gisteren boos over de uitspraken van hoofdofficier ton Maan over klassenjustitie omdat de zaak nog onder de rechter is.
Het Hof neemt op 5 mei een beslissing. Indient het OM ontvankelijk wordt bevonden, wordt de zaak terugverwezen naar het gerecht in eerste aanleg.
Bron: Caribischnetwerk.NTR
Zo een uitspraak als een pas in functie hoofdofficier, had ik niet gedaan. Het feit dat u hierop reageerd, zegt al veel. Uw uitleg hoop ik dat hij het meeneemt. Het is geen zon zee en strand op het eiland. Een kleine gemeenschap die jij als staande magistratuur moet verdedigen of voor het gerecht moet brengen. Zijn intrede was zwak. Je zit er pas een paar maanden. Jammer.
Dit is een moeilijke situatie die kennelijk niet kon worden vermeden. Dat kan leiden tot vruchteloze welles-nietes discussies. Als men als politicus of lid van de zittende of staande magistratuur zich niet gemotiveerd en objectief kan verantwoorden voor zijn werkzaamheden, ontstaat een pijnlijk probleem. In sommige vonnissen geven rechters kennelijk hun persoonlijke mening. Dat kan niet. Wij konden dat niet verifiëren aangezien het vonnis nog niet is gepubliceerd. Recht wordt gesproken op grond van de objectieve uitleg van de wettelijke regels, vonnissen in gelijksoortige rechtszaken en op grond van de literatuur als men er niet uitkomt. Ook de redelijkheid en billijkheid kunnen een rol spelen. Het zou zo buitengewoon nuttig zijn als de zittende en de staande magistratuur onze aanbevelingen om de kwaliteit van rechtspraak en vervolging te meten zou toepassen. Het is adembenemend betreurenswaardig dat niemand een onsterfelijke beroemdheid wil worden door uitwerking van de aangereikte uitgangspunten (gebaseerd op ondermeer rechtspraak.nl, een tot heden toe onverdachte bron). Waar blijft onze redder in de nood, onze Robin Hood, onze ridder op het witte paard, onze laatste hoop in bange dagen? Renée van Aller&John de Vries