WILLEMSTAD – In een kleine gemeenschap als Curaçao is het lastig om volledige onafhankelijkheid van de journalistiek na te streven. Lastig, maar niet onmogelijk. Daar waren alle panelleden het over eens tijdens de viering van het vijfjarig bestaan van Caribisch Netwerk donderdag op Curaçao.
Journalisten Jo Anne Da Costa Gomez (TV Direct), Oscar van Dam (ANP, Extra, Paradise FM), Yves Cooper (zelfstandig journalist) en Mavis Albertina (Nos Pais TV) lieten tijdens de paneldiscussie hun licht schijnen over de kwaliteit van de media op Curaçao. En hoewel zij in hun argumenten ieder hun eigen nuances aanbrengen, zijn ze het in grote lijnen met elkaar eens.
Zo erkennen ze allemaal dat het moeilijk is om objectief te blijven op een eiland met slechts 160.000 inwoners. Berichten raken algauw vrienden, familie of andere bekenden. Doordat er enkel commerciële media zijn, hebben adverteerders een flinke vinger in de pap. En het is geen uitzondering dat de eigenaar van een medium meedraait op de redactie, waardoor belangenverstrengeling op de loer ligt.
Keynote speaker en onderzoeker Renske Pin over de conclusies van eerdere onderzoeken naar de onafhankelijkheid van media op Curaçao
Goede versus slechte journalistiek
UNESCO en Transparancy International kaartten dergelijke problemen al aan in de rapporten die zij presteerden in 2013 en 2016. Maar tijdens de bijeenkomst donderdag bleek er maar weinig met de bijbehorende aanbevelingen te zijn gedaan. Toch durven de panelleden – die overigens zelf zeggen onafhankelijkheid na te streven – hardop te dromen van een beter journalistiek landschap.
Op eentje na: Cooper, die om die reden zelfstandig journalist is geworden. De ‘slechte journalistiek’ heeft volgens hem de wedstrijd gewonnen van de goede. En daar heeft Cooper zich naar eigen zeggen bij neergelegd. “De media zijn afhankelijk van advertentie-inkomsten. Journalistieke media hebben hun integriteit verkocht aan de commercie”, zegt hij stellig tijdens de bijeenkomst.
Foto: Elodie Kint
Geen censuur
Van Dam gaat daar niet zo zeer tegenin, maar zegt daarnaast wel een heel andere kant van de medaille te zien. “Wat ik ervaar is dat heel veel journalisten heel hard werken om het nieuws te brengen. Misschien is niet iedereen altijd objectief. Maar godzijdank hebben we de mogelijkheid om als pers te brengen wat we willen. Er is zeker geen censuur.”
Ook Albertina van Nos País TV is minder pessimistisch. Volgens haar heeft onafhankelijke, objectieve journalistiek op Curaçao wel degelijk bestaansrecht. “Als je integer bent en mensen je vertrouwen”, stelt zij als voorwaarden. “Mensen moeten weten dat je woord je woord is. En als dat duidelijk is, dan hebben zij niets meer om in twijfel te trekken. Dan gaan ze vanzelf met je mee.”
Vicieuze cirkels
Volgens Jo-Ann Da Costa Gomez is het niet zo simpel. Zij benoemt een aantal vicieuze cirkels ‘waar de media op Curaçao maar niet uitkomen’. Zoals de vraag en het aanbod van nieuws – “Mensen smullen van verslaggevers die suggestieve vragen stellen.” De pers heeft zelf het slechte imago versterkt door negatief over elkaar te berichten. En dan is er de opkomst van social media waardoor fake news een podium krijgt.
Die cirkels moeten, als het aan Da Costa Gomez ligt, eerst doorbroken worden. Zij sluit zich aan bij één van de aanbevelingen die UNESCO in 2016 al deed: Verenig journalisten. “Om een soort ‘gedragscode’ te creëren en de andere leden van de pers te motiveren zich daaraan te houden.” Met een ‘groot weerbaar blok’ dat staat voor de journalistieke waarden zou er zomaar een verandering ingezet kunnen worden, zegt Da Costa Gomez hoopvol.
Netwerk voor journalisten
|
Bron: NTR/CaribischNetwerk
onafhankelijkheid van de journalistiek op Curaçao, ze hadden net zo goed een conferentie kunnen houden over, hoe laten we het hier op Curaçao sneeuwen?
Mavis Albertina was ook aanwezig, die Mavis moet intussen wel 110 zijn want toen ik op de middelbare school zat, had ze al een programma op TV. Het is een typisch voorbeeld van iemand die stil is blijven staan.
Op zich is het een vernedering voor Mavis van Jachmin Pinedo om een snotaap als Jo-Ann Da Costa Gomez die de kleindochter van Mavis kan zijn naar een paneldiscussie met Mavis te sturen. Dat zijn de dingen die mensen groot maken, respect voor anderen en niet een valse D-cup boezem.
Het probleem met die Jo-Ann Da Costa Gomez is dat je soms moet raden waar ze het over heeft. Vaak heb ik zoiets van, “what the fuck are you talking about girl? Give it to me straight or shut the fuck off”.
De vraag is wie mag zich hier journalistiek noemen, Richeron Balentin die de ene dag op de andere zijn schoonmaak spullen mag inruilen voor een microfoon?
Ik kan mij nog de tijden van Eithel en Saida Hernandes bij TeleCuracao nog herinneren, toen was het not done om negers voor de camera te hebben. Tegenwoordig, “ta jen mucha pretu mahos ta traha na television”.
Het is overal ter wereld een challenge het aantal aanvallen tegen journalisten is nog nooit zo hoov geweest!
Er zijn teveel Ramsay Soemanta’s in de journalistiek.
Niet door enige intelligentie of integriteit gehinderde randdebielen met een IQ niet groter dan de lengte van hun macro lens, die zich volledig in de watten laten leggen door criminelen (in het geval Ramsay Soemanta: door Schotte) en vervolgens de geur van elke scheet van die criminelen als Chanel 5 beschrijven.
Helaas worden zowel de criminenelen als de journalisten ook na hun ontmaskering nog steeds gretig binnengehaald door de lokale media.
Zo was Gerrit Schotte kind aan huis bij Radio Dolfijn dat ook nog steeds de vuile rat Ramsay Soemanta op de payroll heeft.